Cmentarz prawosławny w Sahryniu

Cmentarz prawosławny w Sahryniu
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo Polska
Województwo lubelskie
MiejscowośćSahryń
Typ cmentarzawyznaniowy
Wyznanieprawosławne i katolickie
Stan cmentarzanieczynny
Powierzchnia cmentarza0,4 ha
Liczba kwater cmentarnych2
Data otwarciak. XVIII/pocz. XIX w.
Data ostatniego pochówku1954
Data likwidacjipoł. lat 50. XX w.
Położenie na mapie gminy Werbkowice
Mapa konturowa gminy Werbkowice, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz prawosławny w Sahryniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz prawosławny w Sahryniu”
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego
Mapa konturowa powiatu hrubieszowskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz prawosławny w Sahryniu”
Ziemia50°40′42,0″N 23°47′49,1″E/50,678333 23,796972

Cmentarz prawosławny w Sahryniunekropolia w Sahryniu, utworzona na potrzeby miejscowej ludności unickiej na przełomie XVIII i XIX w., w 1875 przemianowana na prawosławną, użytkowana do lat 50. XX w.

Historia i opis

Data powstania cmentarza nie jest znana. Najprawdopodobniej powstał w na przełomie XVIII i XIX w. jako nowy cmentarz jeszcze na potrzeby parafii unickiej, następnie po erygowaniu nowej parafii prawosławnej, powstałej wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w 1875, aż w końcu stał się również cmentarzem użytkowanym przez parafię rzymskokatolicką po odebraniu miejscowej cerkwi[1]. Cmentarz był użytkowany przez miejscową ludność prawosławną do 1944. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1832. Miejscowi katolicy porzucili cmentarz po założeniu nowego ok. 1955[1].

Na początku lat 90. XX wieku na terenie nekropolii zachowało się w całości lub fragmentach 20 kamiennych i betonowych nagrobków na postumentach, nadstawach w postaci kolumn oraz obeliskach dekorowanych wielostopniowymi gzymsami uskokowymi, płycinami ujętymi w pilasterki i kanelurami[1]. Inskrypcje na nagrobkach wykonane zostały w językach: polskim i cerkiewnosłowiańskim[1]. Cmentarz pokrywały gęste zarośla robinii, grabu, bzu czarnego, bzu lilaka, malin i jeżyn[1]. Obecnie zarośla wycięto, pozostawiono jednak szpaler grabowo-lipowy[2].

W dniu 10 marca 1944, podczas ataku Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich na Sahryń, na terenie cmentarza doszło do wymiany ognia z Ukraińską Policją Pomocniczą[3].

Na cmentarzu znajdują się groby: Platona Laurysiewicza, duchownego unickiego, ojca Stefana Laurysiewicza; Gaspara Bromirskiego, żołnierza 2 Pułku Ułanów armii Księstwa Warszawskiego, odznaczonego Krzyżem Legii Honorowej V klasy; żołnierzy armii niemieckiej, poległych podczas I wojny światowej; 4 żołnierzy polskich poległych podczas kampanii wrześniowej, w tym 2 nieznanych, a także wiele grobów ofiar zbrodni w Sahryniu[2].

W 2009 r. odsłonięto na cmentarzu pomnik ofiar zbrodni[2]

Galeria

Przypisy

  1. a b c d e D. Kawałko, Cmentarze..., ss. 281–282
  2. a b c http://www.lublin.cerkiew.pl/aktual.php?id_n=12804 Prawosławna modlitwa w 66. rocznicę tragedii Sahrynia
  3. Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011, ss. 293–294

Bibliografia

  • D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994.

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Platon Laurysiewicz grób Sahryń.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób unickiego duchownego, Platona Laurysiewicza, na cmentarzu prawosławnym w Sahryniu
Sahryń cmentarz5.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz prawosławny w Sahryniu
Gaspar Bromirski grób.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Gaspara Bromirskiego na cmentarzu w Sahryniu
Sahryń pomnik ofiar zbrodni 10 marca 1944.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Ukraińców z Sahrynia zamordowanych 10 marca 1944 na cmentarzu prawosławnym w Sahryniu
Sahryń grób1904.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz prawosławny w Sahryniu, nagrobek w 1904