Cmentarz w Nowej Rudzie

Cmentarz w Nowej Rudzie
Ilustracja
Pomnik 186(7) górników poległych 10.05.1941 r.
Państwo Polska
MiejscowośćNowa Ruda
Adresul. Cmentarna
Typ cmentarzakomunalny
Stan cmentarzaczynny
Data otwarciaXVIII w.
Położenie na mapie Nowej Rudy
Mapa konturowa Nowej Rudy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Nowej Rudzie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Nowej Rudzie”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Nowej Rudzie”
Ziemia50°34′45,17″N 16°30′05,25″E/50,579214 16,501458
Cmentarz w Nowej Rudzie
Kwatera i pomnik 186(7) górników poległych 10.05.1941 r.
Pomnik 13 ofiar zajść z 11.08.1923 r.
Obelisk poświęcony zmarłym w wojnie prusko-austriackiej w 1866 r.
Tablica na obelisku ofiar wojny z 1866 r.
Obelisk poświęcony żołnierzom I wojny światowej
Grobowiec rodziny Rose
Nagrobek Wilhelma W. Klambta w grobowcu Rose
Rzeźba Anioła w grobowcu rodziny Rose z 1908 r. Autor E. Seger
Rzeźba Anioła z 1908 r., podpis rzeźbiarza E. Segera
Grobowiec rodziny Nave
Rzeźba Jezusa w grobowcu rodziny Nave z 1908 r. Autor E. Seger
Rzeźba Jezusa z 1908 r., podpis rzeźbiarza E. Segera
Pomnik
Płyta nagrobna
Pomnik
Kolumna Maryjna
Kolumna Maryjna z napisami na cokole: MARIA SACRAE VIRGINI DEI PARAE HONORI PONI FECIT. (Marii świętej dziewicy bogu równej z honorami postawiono); chronostych MDCCVIIIIIIII - 1713, DIE E MAIO BIS SEXTA CONSECRANS. chronostych MDCCXIII - 1713
Budynek bramny
Budynek bramny
Kaplica
Grobowiec rodziny Lachowskich
Grób ks. Białowąsa
Grób. Beata Jaroszewska
Grób Zdzisław H. Czerw

Cmentarz w Nowej Rudzie – cmentarz komunalny w Nowej Rudzie.

Historia

Utworzenie cmentarza na wzgórzu (niem. Haumberg związane było z powstaniem parafii katolickiej w dolnej części miasta. W XVIII w. cmentarz był obszarowo mały i znajdowała się na nim kostnica. Jego rola zwiększyła się od 1818 r., kiedy zakazano pochówku w rejonie zamku Stillfriedów. Od tego roku mógł też pełnić symultanicznie funkcję cmentarza dla protestantów. Na cmentarzu znajduje się kaplica a w budynku bramnym ze sklepionym wnętrzem rzeźba Piety. Do ciekawszych obiektów należą: pomnik 186(7)[1] górników, którzy zginęli 10 maja 1941 r., pomnik 13 ofiar zajść z 1923 r., obelisk poświęcony ofiarom w wojny prusko-austriackiej w 1866 r., obelisk poświęcony żołnierzom poległym w czasie I wojny światowej, grobowce rodzin Rose i Nave postawione według projektów prof. Ernsta Segera z 1908 r., neogotycka kaplica cmentarna.

Pochowani, m.in.

  • Michał Białowąs (1894-1965) – ks. dr, dziekan w Nowej Rudzie
  • Władysław Brzozowski (1895-1990)[2] – ppłk
  • Zdzisław Henryk Czerw (1941-2004) - naczelnik Nowej Rudy
  • Helena Grzegorczyk (1918–1985) – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
  • Władysław Grzegorczyk (1905–1981) – Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
  • Józef Haak (1961-2012) - ks. dr, prałat
  • Beata Jaroszewska-Szczendzina (1969-2012) - poetka, nauczycielka
  • Zygmunt Krukowski (1951-2013) – poeta
  • Jerzy Lamorski (1950-2012) – muzyk
  • Elżbieta Lachowska (1896-1971) – ppor. rezerwy
  • Kazimierz Lachowski (1899-1992) – uczestnik wojen 1918-20, 1939
  • Bolesław Lachowski (1923-1943) – zginął w walce z okupantem
  • Henryk Opała (1922-2012) – ppor., więzień straflagru
  • Zdzisław Ostapiuk (1928-1992) – ks. prałat, dziekan w Nowej Rudzie
  • Jadwiga Zofia Szostakiewicz (1894–1970) – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
  • Janina Teresa Szostakiewicz (1925–2004) – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata

Przypisy

  1. Dodatkową ofiarą był jeniec angielski, pracujący przymusowo w kopalni. Władzom hitlerowskim zależało na ukryciu śmierci Anglika, stąd 186 ofiar.
  2. Władysław Brzozowski. nowaruda.artlookgallery.com. [dostęp 2017-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-08)].

Bibliografia

  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie, T. 11, pod red. Marka Staffy, Wrocław: Wyd. I-BiS 1995, ISBN 83-85773-12-6, s. 281
  • Behan Andrzej, Nowa Ruda: przewodnik historyczno-turystyczny, Wydawnictwo Maria, Nowa Ruda 2006, ss. 90-92, ISBN 83-60478-08-2, ss. 194-199
  • Nowa Ruda przewodnik, zespół redakcyjny, FOZN, Nowa Ruda 2006, s. 100.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
NowaRudaCmentarz5.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (grobowiec rodziny Nave)
Cmentarz w Nowej Rudzie Krukowski.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz w Nowej Rudzie Krukowski
NowaRudaCmentarz18.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (budynek bramny)
Figura Anioła w grobowcu Rodziny Rose.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Figura Anioła w grobowcu Rodziny Rose, postument z podpisem rzeźbiarza
NowaRudaCmentarz13.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (płyta nagrobna)
NowaRudaCmentarz2.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (obelisk poświęcony żołnierzom I wojny światowej)
NowaRudaCmentarz6.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (kaplica cmentarna)
Kolumna Maryjna na cmentarzu w Nowej Rudzie 1.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kolumna Maryjna na cmentarzu w Nowej Rudzie
Figura Jezusa w grobowcu rodziny Nave.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Figura Jezusa w grobowcu rodziny Nave, postument z podpisem rzeźbiarza
NowaRudaCmentarz7.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (pomnik 186 górników, którzy zginęli 10 maja 1941 r.)
NowaRudaCmentarz10.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (pomnik 13 ofiar zajść z 1923 r.)
Cmentarz w Nowej Rudzie Białowąs.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz w Nowej Rudzie Białowąs
NowaRudaCmentarz3.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (kwatera i pomnik 186 górników poległych 10.05.1941 r.)
NowaRudaCmentarz11.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (grobowiec rodziny Rose)
Cmentarz w Nowej Rudzie 1.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz w Nowej Rudzie
Cmentarz w Nowej Rudzie Lamorski.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz w Nowej Rudzie Lamorski
NowaRudaCmentarz4.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (figura w grobowcu rodziny Rose)
Nowa Ruda location map.svg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map Nowa Ruda, Poland.
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
Kolumna Maryjna na cmentarzu w Nowej Rudzie.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kolumna Maryjna na cmentarzu w Nowej Rudzie (postument)
Beata Jaroszewska.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Beata Jaroszewska, pomnik
Zdzisław Czerw.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdzisław Czerw, pomnik
NowaRudaCmentarz.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (tablica na obelisku ofiar wojny z 1866 r)
NowaRudaCmentarz17.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (budynek bramny)
NowaRudaCmentarz1.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (obelisk poświęcony zmarłym w wojnie prusko-austriackiej w 1866 r.)
NowaRudaCmentarz9.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowa Ruda, ul. Cmentarna - cmentarz komunalny (nagrobek Wilhelma W. Klambta w grobowcu rodziny Rose)
Figura Jezusa w grobowcu rodziny Nave 1.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Figura Jezusa w grobowcu rodziny Nave