Cukier inwertowany

Cukier inwertowany marki Trimoline

Cukier inwertowany, syrop cukru inwertowanego – produkt hydrolizy sacharozy na mieszaninę glukozy i fruktozy, w wyniku której następuje zmiana kierunku skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła (inwersja) przechodzącego przez roztwór. Proces ten zachodzi pod wpływem inwertazy, enzymu wytwarzanego np. przez drożdże i pszczoły (cukier inwertowany jest głównym składnikiem miodu). Hydroliza sacharozy zachodzi także w środowisku kwaśnym. Cukier inwertowany jest substancją słodzącą stosowaną w przemyśle.

Sacharoza jest dwucukrem wykazującym aktywność optyczną, a jej skręcalność właściwa wynosi +66,5°. W trakcie hydrolizy rozpada się na dwie cząsteczki cukrów prostych: D-glukozę i D-fruktozę, które także są czynne optycznie. D-Fruktoza skręca światło spolaryzowane silniej w lewo (−92,4°) niż D-glukoza w prawo (+52,7°). W miarę postępu hydrolizy, w roztworze ubywa sacharozy, a przybywa glukozy i fruktozy. W efekcie kąt skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego zmniejsza się, przechodzi przez zero i w końcu zmienia znak na przeciwny (ujemny):

C12H22O11 +H2O →C6H12O6 +C6H12O6
sacharozaglukozafruktoza
[α]D=+66,5°[α]D=+52,7°[α]D=−92,4°
cukier inwertowany

[α]D=−19,9°

Zjawisko to nosi nazwę inwersji skręcalności optycznej. Z tego względu skręcającą w lewo równocząsteczkową mieszaninę D-glukozy i D-fruktozy nazywa się cukrem inwertowanym, a sam proces hydrolizy inwersją sacharozy.

Rodzaje cukru inwertowanego spotykane w obrocie handlowym

  • płynny cukier[1] – wodny roztwór sacharozy o zawartości cukru inwertowanego do 3%.
  • płynny cukier inwertowany[2] – zawartość cukru inwertowanego wynosi do. 50%.
  • syrop cukru inwertowanego[3] – zawartość cukru inwertowanego wynosi ponad 50%.
zawartośćPłynny cukier[4]Płynny cukier inwertowany[4]Syrop cukru inwertowanego[4]
sucha masa %≥ 62≥ 62≥ 62
cukier inwertowany %≤ 33 do 50≥ 50
popiół konduktometryczny≤ 0,1≤ 0,4≤ 0,4

Skład płynnego cukru (roztwór cukru): fruktoza – 37,5%, glukoza – 37,5%, woda – 22,4%, sacharoza – 2,5%, popiół – 0,1%.

Zastosowanie

Cukier inwertowany w odróżnieniu od sacharozy jest lepiej rozpuszczalny w wodzie, słodszy, wolniej krystalizuje, tworzy mniejsze kryształki oraz wykazuje mniejszą higroskopijność. Jego dodatek do cukru zapobiega krystalizacji. Syrop inwertowany jest używany najczęściej w cukiernictwie, piekarnictwie, przetwórstwie owoców i pszczelarstwie do podkarmiania rodzin pszczelich.

Cukier inwertowany znajduje zastosowanie przy produkcji m.in. polew i pomad, syropów, galaretek, dżemów, konfitur, powideł, cukierków o miękkim lub płynnym nadzieniu, czekolad nadziewanych, marcepanu, sztucznego miodu, syropu klonowego, pieczywa, alkoholi (likierów, ginu, piwa belgijskiego, win musujących).

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

  • R.T. Morrison, R.N. Boyd: Chemia organiczna. T. 2. Warszawa: PWN, 1985, s. 342. ISBN 83-01-04166-8.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Inverted sugar syrup (Trimoline).jpg
Autor: Roozitaa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Inverted sugar syrup (Trimoline)