Curtiss A-3

Curtiss A-3 Falcon
Ilustracja
Pierwszy zbudowany Curtiss A-3 (numer seryjny 27-243)
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Curtiss Aeroplane and Motor Company

Typ

samolot szturmowy

Załoga

2

Historia
Data oblotu

1927

Wycofanie ze służby

1937

Liczba egzemplarzy

66

Dane techniczne
Napęd

silnik rzędowy Curtiss V-1150

Moc

435 KM

Wymiary
Rozpiętość

11,58 m

Długość

8,31 m

Wysokość

3,07 m

Powierzchnia nośna

32,6 m2

Masa
Własna

1185 kg

Startowa

1985 kg

Osiągi
Prędkość maks.

227 km/h

Prędkość przelotowa

186 km/h

Pułap praktyczny

4755 m

Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 nieruchome km 7,62, ruchomy podwójnie sprzężony km 7,62, do 90 kg bomb
Użytkownicy
United States Air Corp
United States Navy

Curtiss A-3 – amerykański samolot szturmowy z okresu międzywojennego. Powstałe jako wersja rozwojowa samolotu Curtiss Falcon, samoloty z serii A-3 były pierwszymi operacyjnymi samolotami szturmowymi United States Army Air Corp (USAAC). Łącznie, w różnych odmianach, zbudowano 146 samolotów Curtiss A-3, służyły w latach 1927-1937.

Historia

Zaprojektowany przez Rexa Biesela, pierwszy Falcon (dosł. sokół) wzbił się w powietrze w 1924[1]. Z wojskowym oznaczeniem XO-1 samolot wziął udział w konkursie na pierwszy samolot obserwacyjny USAAC, i pomimo że nie wygrał konkursu (zwyciężył Douglas O-2), to zamówiono jego produkcję seryjną w kilku różnych wersjach[1].

W 2 sierpnia 1926[2] USAAC zwrócił się do Curtissa aby jeden z obserwacyjnych O-1B został przebudowany na samolot szturmowy[1][3]. Zmiany polegały tylko na wzmocnieniu uzbrojenia o dwa nieruchome karabiny maszynowe strzelające do przodu (zostały umieszczone w dolnym skrzydle tuż za dyskiem śmigła i nie wymagały synchronizacji) i zaczepy na 200 funtów (90 kg) bomb umieszczone pod skrzydłami[1][3]. Tak zmodyfikowany samolot został ukończony 31 października 1927[2], otrzymał oznaczenie XA-3 i został dostarczony do bazy lotniczej McCook Field, gdzie wziął udział w testach USAAC wraz z Douglasem XA-2[1]. Z powodu bardzo charakterystycznego, ostrego kołpaka śmigła samolot znany był jako „Eversharp Pencil” („ołówek mechaniczny”)[2].

A-3/A-3A/A-3B

Curtiss A-3B

Po zwycięstwie XA-3, Curtiss otrzymał trzy osobne kontrakty za konstrukcję 66 samolotów tego typu[1] z numerami seryjnymi 27-243/262 (20 sztuk), 27-298/317 (20), 28-83/108 (26)[3]. Zamówienie na pierwszych 66 samolotów zostało zrealizowane do końca 1929[1].

Sześć samolotów z tej serii (numery seryjne 27-306, 310, 315, 28-116/118[4]), otrzymało podwójny komplet urządzeń sterujących i służyło do nauki pilotażu pod oznaczeniem A-3A[1].

Następne zamówienie opiewało na 77 samolotów w wersji A-3B (numery seryjne 30-1/28, 30-231/280[4]), która bazowała na ulepszonym Falconie O-1E[1]. W tej wersji samolot był staranniej wykończony aerodynamicznie, miał wyważone stery, pneumatyczne amortyzatory kół i dwa dodatkowe karabiny maszynowe 7,62 mm umieszczone w górnej części owiewki silnika i zsynchronizowane ze śmigłem oraz 36-galonowy (136 litrów) zewnętrzny zbiornik paliwa pod kadłubem[1]. 77 samolotów w tej wersji zostało dostarczonych do końca 1930[1].

Samoloty A-3 i A-3B służyły w trzech dywizjonach 3rd Attack Group (3 Grupy Szturmowej) stacjonującej w Fort Crockett, a także w 26th Attack Squadron (26 Dywizjonie Szturmowym) na Hawajach[1]. Samoloty tego typu zostały wycofane z czynnej służby w 1936, ostatni egzemplarz (numer seryjny 30-13) został złomowany w październiku 1937, łącznie spędził w powietrzu 2850 godzin[4]. Jeden samolot (numer seryjny 30-1) został przebudowany do wersji 0-1E[4].

XA-4

Curtiss XA-4

Jeden z A-3 (number seryjny 27-244[4]) został w 1927 przebudowany na XA-4, który różnił się od A-3 szczegółami konstrukcyjnymi i rodzajem silnika - A-3 napędzany był silnikiem rzędowym typu Curtiss V-1150, a napęd XA-4 stanowił silnik gwiazdowy typu Pratt & Whitney R-1340 Wasp o mocy 440 KM[1][5][6]. XA-4 nie został zamówiony do produkcji seryjnej, ale w późniejszym czasie dwa egzemplarze tego samolotu zostały zakupione przez United States Navy, gdzie otrzymały oznaczenie XF8C-1[1]. XA-4 dostarczony USAAC został złomowany w marcu 1932 po wylataniu 327 godzin[5].

XA-5/6

Oznaczenia XA-5 i XA-6 zostały zarezerwowane dla planowanych, ale nigdy nie zbudowanych wersji rozwojowych A-3 z innymi silnikami[1]:

  • XA-5 miał być napędzany silnikiem Curtiss Conqueror[7]
  • XA-6 miał być napędzany silnikiem Curtiss H-1640-1 Chieftain[8].

Opis konstrukcji

Samoloty z serii Curtiss A-3 powstały jako wersja rozwojowa samolotu Curtiss Falcon[3][9][10].

Załogę samolotu stanowiły dwie osoby, siedzący w osobnych, otwartych kokpitach pilot i obserwator/strzelec[11].

W wersji A-3 uzbrojenie obronne samolotu składało się z ruchomych, podwójnie sprzężonych karabinów maszynowych Lewis w wersji o kalibrze 7,62 mm na obrotnicy Scarffa[10], w wersji A-3B uzbrojenie obronne stanowił pojedynczy Browning M1919[12]. A-3 miał dwa nieruchome karabiny maszynowe Browning M1919 w dolnym skrzydle strzelające poza tarczą śmigła, wersja A-3B miała dwa dodatkowe karabiny maszynowe w górnej części owiewki silnika i zsynchronizowane ze śmigłem[1][12]. Samolot mógł przenosić do 200 funtów (90 kg) bomb na zaczepach pod skrzydłami[1][10][12].

Dane taktyczno-techniczne

A-3/A-3A[12]XA-4[6]A-3B[13]
SilnikCurtiss V-1150Pratt & Whitney R-1340-1Curtiss V-1150-5
Moc silnika (KM)435410435
Rozpiętość skrzydeł (m)11,5811,5811,58
Długość (m)8,318,638,31
Wysokość (m)3,073,23,12
Powierzchnia skrzydeł (m²)32,632,632,6
Masa własna (kg)1185-1316
Masa startowa (kg)19851866[5] - 20022030
Prędkość maksymalna (km/h)227221[5] - 225224
Prędkość przelotowa (km/h)186180178
Prędkość wznoszenia (m/s)5,3-4,81
Pułap operacyjny (m)47554876 - 5166[5]4390
Zapas paliwa (l)--378
Zasięg (km)101310461041

Modele

Lista modeli, numerów seryjnych i liczby wyprodukowanych egzemplarzy:

ModelNumer
seryjny		Liczba
egzemplarzy		Uwagi
XA-3-1Eksperymentalny model zbudowany na konkurs
A-327-243/262, 27-298/317, 28-83/10866Pierwsza wersja produkcyjna bazująca na Curtiss O-1B[10]
A-3A27-306, 27-310, 27-315, 28-116, 28-117, 28-1186Przebudowane A-3 z podwójnymi sterami[14]
A-3B30-001/30-028, 30-231/30-28078Druga wersja produkcyjna bazująca na Curtiss O-1E[15]
XA-427-2441Przebudowany A-3[6]
XA-5-0Planowana wersja Curtiss XO-16[7]
XA-6-0Planowana wersja Curtiss XO-18[8]

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q E. R. Johnson: American Attack Aircraft Since 1926. s. 16.
  2. ↑ a b c Ray Wagner: American Combat Planes of the 20th Century (Curtiss Falcon, page 1).
  3. ↑ a b c d P. Bowers: Curtiss Aircraft. s. 298.
  4. ↑ a b c d e P. Bowers: Curtiss Aircraft. s. 300.
  5. ↑ a b c d e P. Bowers: Curtiss Aircraft. s. 301.
  6. ↑ a b c Curtiss XA-4. nationalmuseum.af.mil, 2008/12/30. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).
  7. ↑ a b Curtiss XA-5. nationalmuseum.af.mil, 2008/12/30. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).
  8. ↑ a b Curtiss XA-6. nationalmuseum.af.mil, 2008/12/30. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).
  9. ↑ E. R. Johnson: American Attack Aircraft Since 1926. s. 14.
  10. ↑ a b c d Curtiss A-3. nationalmuseum.af.mil, 2008/12/30. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).
  11. ↑ E. R. Johnson: American Attack Aircraft Since 1926. s. 15.
  12. ↑ a b c d Ray Wagner: American Combat Planes of the 20th Century (Curtiss Falcon, page 2).
  13. ↑ P. Bowers: Curtiss Aircraft. s. 302.
  14. ↑ Curtiss A-3A. nationalmuseum.af.mil, 2008/12/30. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).
  15. ↑ Curtiss A-3B. nationalmuseum.af.mil, 2008/12/30. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).

Bibliografia

  • Peter Bowers: Curtiss Aircraft, 1907-1947. London: Putnam & Company Ltd., 1979. ISBN 0-370-10029-8.
  • E. R. Johnson: American Attack Aircraft Since 1926. Jefferson, N.C.: McFarland, 2008. ISBN 0-7864-3464-3.
  • Ray Wagner: American Combat Planes of the 20th Century : A Comprehensive Reference. Reno, NV: Jack Bacon Co., 2004. ISBN 978-0-930083-17-5.
Amerykańskie samoloty wojskowe z lat 1918–1939
Samoloty myśliwskie
  • P-1
  • P-2
  • P-3
  • XP-4
  • P-5
  • P-6
  • XP-7
  • XP-8
  • XP-9
  • XP-10
  • P-11
  • P-12
  • XP-13
  • XP-14
  • XP-15
  • P-16
  • XP-17
  • XP-18
  • XP-19
  • YP-20
  • XP-21
  • XP-22
  • XP-23
  • YP-24
  • Y1P-25
  • P-26
  • Y1P-27
  • Y1P-28
  • YP-29
  • P-30
  • XP-31
  • YP-32
  • P-33
  • XP-34
  • P-35
  • YP-37
Samoloty bombowe
i torpedowe
  • MB-1
  • MB-2
  • DB-1
  • NBS-1
  • XNBS-2
  • XNBS-3
  • XNBS-4
  • XNBL-1
  • XNBL-2
  • XLB-1
  • LB-1
  • LB-1A
  • XLB-2
  • XLB-3
  • XLB-3A
  • XLB-4
  • XLB-5
  • LB-5
  • LB-5A
  • XLB-6
  • LB-6
  • XLB-7
  • LB-7
  • LB-8
  • LB-9
  • LB-10
  • LB-11
  • XLB-12
  • LB-13
  • LB-14
  • XHB-1
  • XHB-2
  • XHB-3
Samoloty szturmowe
Samoloty transportowe
  • Douglas C-1
  • Atlantic-Fokker C-2
  • Ford C-3
  • Ford C-4
  • Fokker C-5
  • Sikorsky C-6
  • Atlantic-Fokker C-7
  • Fairchild C-8
  • Ford C-9
  • Consolidated C-11
  • Lockheed Y1C-12
  • Fokker C-14
  • Fokker C-15
  • Fokker Y1C-16
  • Lockheed Y1C-17
  • Boeing Y1C-18
  • Northrop Y1C-19
  • Fokker YC-20
  • Douglas Y1C-21
  • Consolidated Y1C-22
  • Lockheed Y1C-23
  • American Y1C-24
  • Lockheed Y1C-25
  • Douglas C-26
  • Bellanca C-27
  • Sikorsky Y1C-28
  • Douglas C-29
  • Curtiss C-30
  • Kreider-Reisner XC-31
  • Douglas C-32
  • Douglas C-33
  • Douglas YC-34
  • Lockheed XC-35
  • Lockheed C-36
  • Lockheed Y1C-37
  • Douglas C-38
  • Douglas C-39

Stany Zjednoczone

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
13th Attack Squadron Curtiss A-3B.jpg
Curtiss A-3B No. 63 (S/N 30-25) of the 13th Attack Squadron, 3rd Attack Group, taken May 16, 1933. (U.S. Air Force photo)