Cykl skalny
Cykl skalny
Cykl skalny – pojęcie w geologii opisujące przemiany skał skorupy ziemskiej.
Przykładowo, skały starych płyt oceanicznych są przetapiane w strefach subdukcji, skały kontynentów ulegają wietrzeniu pod wpływem czynników zewnętrznych (np. woda, wiatr, temperatura), tworząc osady przekształcające się w skały osadowe, a następnie w metamorficzne; nowe skały magmowe powstają np. strefach ryftów lub z lawy czynnych wulkanów w innych strefach (np. pacyficzny pierścień ognia). Uważa się, że cykl skalny trwa średnio około 50-90 mln lat.
Cykl skalny tworzą procesy:
- erozja i wietrzenie skał,
- transport zerodowanego materiału,
- depozycja (sedymentacja) osadów,
- lityfikacja (powstawanie skał osadowych),
- metamorfizm (powstawanie skał metamorficznych),
- przetapianie (powstawanie magmy),
- powstawanie skał magmowych – plutonicznych i wylewnych,
Przebieg cyklu jest powiązany z ruchami skał litosfery, zachodzącymi wraz z wędrówką kontynentów, opisywanej przez teorię tektoniki płyt (zob. diastrofizm).
Bibliografia
- Harvey Blatt, Robert J. Tracy, Petrology; Igneous, Sedimentary, and Metamorphic, wyd. 2nd Ed., W. H. Freeman, 1996, ISBN 0-7167-2438-3.
- Lynn S. Fichter, The Wilson Cycle and a Plate Tectonic Rock Cycle, James Madison University, Department of Geology and Environmental Science, 2000 [dostęp 2019-02-02].
- Charles Plummer, David McGeary, Diane Carlson, Physical Geology, Mc Graw Hill, 2005, ISBN 0-07-293353-4.
Linki zewnętrzne
- The Six Fundamental Concepts about the Earth's Geology - NASA. rst.gsfc.nasa.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-20)].
- Wilson cycle - a detailed Plate Tectonics rock cycle. csmres.jmu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-08)].
- The Rock Cycle Song. chariho.k12.ri.us. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-07)].
- Modelling the rock cycle with STELLA. acad.carleton.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-07-08)].
- Wilson cycle. geowords.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-22)].
- A circular Wilson cycle?. csmres.jmu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-08-30)].
Media użyte na tej stronie
Rockcycle edit.jpg
A diagram of the Rock Cycle that is modified off of Rockcycle.jpg by User:Woudloper. The changes made to this photo were made according to the conversation at where the original is being nominated for Featured Picture Status. it is very important that you change the chance of you getting a rock of bandshoe very rare rock very costly too there are only 3 every like it in the world and it costs 3 gold mines and the mountains ontop of them.
A diagram of the Rock Cycle that is modified off of Rockcycle.jpg by User:Woudloper. The changes made to this photo were made according to the conversation at where the original is being nominated for Featured Picture Status. it is very important that you change the chance of you getting a rock of bandshoe very rare rock very costly too there are only 3 every like it in the world and it costs 3 gold mines and the mountains ontop of them.
