Cykoria endywia

Cykoria endywia
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządastrowce
Rodzinaastrowate
PodrodzinaCichorioideae
Rodzajcykoria
Gatunekcykoria endywia
Nazwa systematyczna
Cichorium endivia L.
Sp. pl. 2:813. 1753

Cykoria endywia, endywia (Cichorium endivia L.) – gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej, należący do rodziny astrowatych. Endywia pochodzi z wybrzeży Morza Śródziemnego i Azji Zachodniej. Znana była już w starożytności. W Europie uprawiana od XVI wieku.

Morfologia

Łodyga
Ma wysokość 0,5 – 1,5 m, zwykle naga. Roślina zawiera sok mleczny.
Liście
Dolne liście podłużne i pierzaste, górne jajowate, siedzące.
Kwiaty
Koszyczki kwiatowe umieszczone w kątach górnych liści i na szczytach łodyg.

Zastosowanie

Uprawa endywii

Sztuka kulinarna – należy do warzyw i jej liście odziomkowe używane są w charakterze sałaty. Ma pikantny, gorzkawy smak. Dobrze komponuje się z ostrymi serami i z dodatkiem orzechów. Zawiera więcej związków mineralnych i witamin niż sałata. Pobudza apetyt dzięki zawartości inuliny oraz substancji gorzkiej – intybiny. Z jej liści przyrządza się sałatki.

Uprawa

Udaje się na glebach średnio zwięzłych bądź lekkich. Jej rozwojowi sprzyja łagodna jesień i wysoka wilgotność powietrza. Siew na przełomie lutego i marca pod osłonami lub w czerwcu – lipcu na rozsadniku. Zbiór w maju – czerwcu lub we wrześniu – październiku. Endywię bieli się, aby pozbawić ją gorzkiego smaku.

Zmienność

Odmiany:

  • endywia eskariola (Cichorium endivia L. var. latifolium Lam.) – o liściach gładkich.
  • endywia kędzierzawa (Cichorium endivia L. var. crispum Lam.) – o karbowanych, postrzępionych liściach.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Andijvie bloei.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Farbenfreude (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

zelfgemaakte foto van bloeiende andijvie half juni, Rasbak

  • first upload nl.wikipedia 22 jun 2004 09:43 . . Rasbak (186317 bytes) (zelfgemaakte foto van bloeiende andijvie half juni)