Czar (radioodbiornik)

Radio ZRK „Czar” – ścianka czołowa
Radio ZRK „Czar” – futerał
Radio ZRK „Czar” – wnętrze

Czar – przenośny odbiornik radiowy produkcji polskiej z 1960 r.

Pierwszy polski odbiornik przenośny, „Szarotka” oprócz swoich licznych zalet miał podstawową wadę: ciężkie, drogie i szybko zużywające się baterie (2x1,5 V do żarzenia i 67,5 V anodowa). W roku 1958 pokazano na Międzynarodowych Targach Poznańskich nowy model „Szarotki”, w której część odbiorcza pozostała lampowa, a wzmacniacz małej częstotliwości zbudowano na tranzystorach. Dodatkową modyfikacją było wyeliminowanie baterii anodowej. Całość zasilana była czterema ogniwami 1,5 V, a napięcie anodowe dla lamp uzyskano przy pomocy przetwornicy. Informację o takim modelu znaleźć można było w prasie fachowej z tego okresu. Samego modelu nikt – ze znanych autorowi osób – nie spotkał.

Dwa lata później ZRK uruchomiły produkcję innego odbiornika przenośnego. Był to właśnie „Czar”. Obudowa wykonana została z tworzywa o wyglądzie i kolorze przypominającym „Szarotkę”. Można było do niego dokupić skórzany pokrowiec, również podobny do pokrowców „Szarotki”.

Podstawowe parametry i właściwości
tranzystoryOC44, 2xOC45, 2xOC71, 2xOC72
diody germanoweDOG56, DOG58
zakresy falDługie 1050-1820 m (285-165 kHz)
Średnie 187-560 m (1605-535 kHz)
zasilanie7,5V – specjalna bateria 5R10
elementy regulacyjnepotencjometr siły głosu z wyłącznikiem oraz przełącznik zakresów na górnej płaszczyźnie; pokrętło strojenia na płycie czołowej
gniazdauziemienie
wymiary200x140x60 mm, masa z bateriami ok. 1,2 kg

Jest to odbiornik superheterodynowy o pięciu obwodach strojonych z układem ARW o mocy wyjściowej 0,22 W. Baterie wystarczały na ok. 60 godzin pracy. Zastosowany w stopniu końcowym mocy układ przeciwsobny w klasie B sprawiał, że przy cichym odbiorze żywotność baterii wzrastała do 120 godzin.

W początkowej fazie produkcji stosowane były wymienione w tabelce tranzystory importowane, z biegiem czasu zastępowane pojawiającymi się odpowiednikami krajowymi (TG20, 2xTG10, 2xTG5, 2xTG50). Na załączonej fotografii z krajowej produkcji pochodzą 2xTG5 i 2xTG50 (obudowy pomalowane na kolor seledynowy).

Media użyte na tej stronie

Radio ZRK Czar 3.JPG
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Radio "Czar",
manufacturer: "ZRK" (Poland), 1961
Radio ZRK Czar 2.JPG
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Radio "Czar",
manufacturer: "ZRK" (Poland), 1961
Radio ZRK Czar 1.JPG
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Radio "Czar",
manufacturer: "ZRK" (Poland), 1961