Czechosłowacki Order Wojskowy za Wolność

Czechosłowacki Order Wojskowy za Wolność
Československý vojenský řád „Za svobodu”

Awers Złotej Gwiazdy orderu
Baretka Złotej Gwiazdy orderu
Ustanowiono	2 kwietnia 1946
Wielkość	średnica – 55 mm (gwiazda), 35 mm (medale)
Kruszec	srebro (gwiazda) brąz (medale)

Czechosłowacki Order Wojskowy za Wolność (cz. Československý vojenský řád „Za svobodu”) – czechosłowackie odznaczenie wojskowe za zasługi w okresie II wojny światowej.

Historia

Odznaczenie zostało ustanowione dekretem z dnia 2 kwietnia 1946 nr 105/1946 dla wyróżnienia obywateli Czechosłowacji i cudzoziemców, którzy w latach 1939–1945 uczestniczyli w działaniach wojennych w kraju i zagranicą, które przyczyniły się do wyzwolenia Czechosłowacji.

Dekretem nr 30/1949 z dnia 18 stycznia 1949 roku uzupełniono statut, w myśl którego odznaczonymi mogły być jednostki wojskowe i organizacje, które miały zasługi w wyzwoleniu Czechosłowacji.

Order posiada trzy klasy:

• I klasa – Złota gwiazda orderu
• II klasa – medal srebrny
• III klasa – medal brązowy.

Zasady nadawania

W myśl statutu order przyznawany był:

• Obywatelom czechosłowackim, którzy na ochotnika wstąpili do oddziałów czechosłowackich tworzonych za granicą w latach 1939–1940 i tym samym przyczynili się do utworzenia armii czechosłowackiej za granicą
• Obywatelom czechosłowackim, którzy w latach 1939–1945 walczyli za granicą lub w kraju z najeźdźcą, a tym samym przyczynili się do wyzwolenia Czechosłowacji, zwłaszcza jeśli z powodu takiej działalności zostali uwięzieni lub byli torturowani
• Order mógł być również przyznany cudzoziemcom, którzy brali udział w działaniach bojowych, które przyczyniły się do wyzwolenia Czechosłowacji
• Mógł być również przyznany cudzoziemcom, oddziałom wojskowym, organizacjom i innym zbiorowościom, które wniosły wkład w wyzwolenie Czechosłowacji.

Opis odznaki

Odznakę orderu kl. I stanowi pięcioramienna gwiazda o średnicy 55 mm wykonana ze srebra. Na awersie w środku gwiazdy znajduje się okrągły medal z rysunkiem tak jak w klasie II i III. Gwiazda jest pozłacana. Gwiazda jest umieszczona na srebrnym wieńcu z liści lipy, wieniec ma średnicę 40 mm. Rewers jest gładki. Odznaka jest mocowana z pomocą śruby.

Odznakę orderu kl. II i III stanowi okrągły medal o średnicy 35 mm. Order kl. II wykonany jest ze brązu i posrebrzany, kl. III z brązu.

Na awersie w klasie I i II oraz medalu w środku gwiazdy jest rysunek przedstawiający dwie głowy żołnierzy czechosłowackich w hełmach. Pod nimi wzdłuż krawędzi medalu znajduje się napis ZA SVOBODU ČESKOSLOVENSKA (pol. Za wolność Czechosłowacji).

Na rewersie w kl. II i III w środkowej części znajdują się dwa skrzyżowane miecze ostrzami skierowane ku górze, pomiędzy ostrzami liście lipy, a nad nim szarfa z napisem PRAVDA VÍTĚZÍ (pol. Prawda zwycięży). Pod mieczami data 1939–1945.

Gwiazda mocowana jest za pomocą śruby, medale zawieszony jest na wstążce o szer. 37 mm, w barwach flagi Czechosłowackiej, w środkowej części pasek koloru niebieskiego o szer. 23 mm, po bokach paski białe o szer. 1 mm i następnie paski czerwone o szer. 6 mm.

Baretki różnią się w zależności od klas. W klasie I na wstążce znajduje się miniaturka gwiazdy, w klasie II – miniaturka medalu srebrnego, w klasie III – baretka identyczna ze wstążką.

Baretki Czechosłowackiego Orderu Wojskowego za Wolność
I Klasa – Złota gwiazda	II Klasa – Medal srebrny	III Klasa – Medal brązowy

Bibliografia

• Ludvík Sukeník, Vlastislav Novotný: Československá vyznamenání 1918-1948 cz. I. Hodonin: OBaZP servis, 1973. ISBN 80-238-1166-5. (cz.)
• Československý vojenský řád “Za svobodu” (cz.). vyznamenani.net. [dostęp 2012-01-03].