Czekarzewice Pierwsze

Artykuł

51°2′16″N 21°41′31″E

- błąd

39 m

WD

51°2'16"N, 21°41'31"E

- błąd

39 m

Odległość

0 m

Czekarzewice Pierwsze
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

opatowski

Gmina

Tarłów

Liczba ludności (2011)

395[1][2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-515[3]

Tablice rejestracyjne

TOP

SIMC

0808200[4]

Położenie na mapie gminy Tarłów
Mapa konturowa gminy Tarłów, u góry znajduje się punkt z opisem „Czekarzewice Pierwsze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Czekarzewice Pierwsze”
Położenie na mapie powiatu opatowskiego
Mapa konturowa powiatu opatowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Czekarzewice Pierwsze”
Ziemia51°02′16″N 21°41′31″E/51,037778 21,691944

Czekarzewice Pierwszewieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Tarłów[5][4]. Leży nad rzeką Kamienną.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wieś położona jest na przecięciu drogi krajowej nr 79 pomiędzy miejscowościami Lipsko i Tarłów oraz drogi wojewódzkiej 754 prowadzącej od Ostrowca Świętokrzyskiego do miejscowości Solec nad Wisłą.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Czekarzewicach[6].

Części wsi

Integralne części wsi Czekarzewice Pierwsze[5][4]
SIMCNazwaRodzaj
0808216Groblaczęść wsi
0808222Koloniaczęść wsi
0808239Kolonia Kostusinczęść wsi
0808245Podgórzeczęść wsi
0808251Ścięgnaczęść wsi
0808268Wielki Dółczęść wsi
0808274Zemborzyn Kościelnyprzysiółek

Historia wsi

Wiek XIV i fundatorzy wsi

Jest to dawna siedziba jednej gałęzi Toporczyków, którzy przybrali nazwisko Tarłów i pisali się ze Szczekarzowic[7]. Król Władysław nadaje 1420 r. niejakiemu Zaklice ze Szczekarzowic obszary leśne i pustkowia w ziemi sandomirskiej, powiecie radomskim, położone nad rzeczkami „Sworzina, Cimna struga et Camyonca”, dla zakładania tam wsi na. prawie niemieckiem (Kod. dypl. pol., III, 380).
Według Paprockiego siedzą oni w Szczekarzowicach już w XIV w. Długosz nie opisuje tej wsi. Zapewne należała pierwotnie do parafii w sąsiednim Zemborzynie.

Na akcie z 1440 r. podpisał się Jan Tarło ze Szczekarzowic. „incisor Regni” (Kod. dypl. pol., III, 418).

W 1480 r. przychodzi na świat w Szczekarzowicach Stanisław Tarło, późniejszy biskup przemyski.
W 1508 r. Barbara Tarłowa płaci ze Szczekarzowic i Okołu 1 grzywnę, 36 groszy, Stanisław Tarło z części Szczekarzowic i Okołu, Bodzechowa i Gozdzielina 2 grzywny 39 groszy.
W 1550 r. Jędrzej Tarło założył na obszarze wyżyny lesistej, o 4 w. na płd. od Szczekarzowic, miasteczko, które nazwał Tarłów. Założył on tu zbór kalwiński, który jednakże krótko istniał, gdyż jeszcze w XVI w. Małgorzata Tarłowa funduje tu parafię katolicką i uposaża kościół.
W 1578 r. Szczekarzowice należą do tejże Małgorzaty, która płaci tu od 30 osadników, 6 łanów, 6 zagród z rolą, 4 komorników biednych, 1 rzemieślnika (Pawiński, Małop., 196).

Szczekarzowice należą wówczas do parafii Waśniów. Widocznie kościół w Zemborzynie uległ zniszczeniu, a w Tarłowie jeszcze nie było parafii.
W 1592 r. pisze się ze Szczekarzowic Jan Amor Tarło, starosta pilzneński (Lustr., IV, 427).

Król Jan III Sobieski po odsieczy wiedeńskiej osiedlił w Czekarzewicach grupę Tatarów[8].

Wiek XIX

W wieku XIX Czekarzewice[9] występują jako: wieś i folwark w powiecie iłżeckim, gminie Ciszyca górna, parafii Tarłów.
Posiadają gorzelnię i młyn na rzece Kamiennej.
Wieś liczyła wówczas 134 domów, 908 mieszkańców.
Dobra Czekarzewice składają się z folwarku Czekarzewice i Przymiarki oraz wsi Czekarzewice.
Od Radomia oddalone wiorst 56, od Iłży wiorst 35, od Ożarowa wiorst 18, od Tarłowa wiorst 4, od Wisły wiorst 5.
Rozległość gruntów wynosi mórg 3076. W tym: folwark Czekarzewicze grunta orne i ogrody nórg 1037, łąk mórg 93, pastwisk mórg 90, wody mórg 42, lasu mórg 1047, zarośli nórg 25, nieużytki i place mórg 469.
W osadach karczemnych mórg 15, razem mórg 2,818. Budynków murowanych było 4, drewnianych 16.
Folwark Przymiarki grunta orne i ogrody mórg 255, nieużytki i place mórg 3, razem mórg 258. Było w nim budynków drewnianych 3, płodozmian 9-polowy. Wieś Czekarzewice osad 137, gruntu mórg 2746.
Od dóbr tych odłączony został folwark Aleksandrów, rozległy na mórg 404, i folwark Cegielnia alias Leśnictwo, mórg. 450.

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Czekarzewice Pierwsze w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-04-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 174 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Szczekarzowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 837.
  8. Powiat ostrowiecki, charakterystyka.
  9. Czekarzewice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 791.

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Opatów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opatów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.10 N
  • S: 50.66 N
  • W: 21.10 E
  • E: 21.86 E