Czernikowo
 | Ten artykuł od 2011-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| Artykuł | 52°56′30″N 18°56′13″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°57'0"N, 18°56'0"E, 52°55'N, 18°56'E |
| - błąd | 38 m |
| Odległość | 1012 m |
| wieś | |
 Tablica miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) | 3038[1] |
| Strefa numeracyjna | 54 |
| Kod pocztowy | 87-640[2] |
| Tablice rejestracyjne | CTR |
| SIMC | 0861512 |
Położenie na mapie gminy Czernikowo _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Czernikowo") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
Położenie na mapie powiatu toruńskiego  | |
 52°56′30″N 18°56′13″E/52,941667 18,936944 | |
| Strona internetowa | |
Czernikowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Czernikowo, której jest siedzibą.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czernikowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 3038 mieszkańców[1]. Jest największą miejscowością gminy Czernikowo.
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0861529 | Kępiacz | kolonia |
| 1031385 | Zajączkowo | część wsi |
| 1031391 | Zygmuntowo | część wsi |
| 1031400 | Żabowo | część wsi |
Historia
Dzieje Czernikowa są nieodłącznie związane z historią terenu, na którym leży, czyli Ziemi Dobrzyńskiej. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1309 roku, lecz prawdopodobnie miejscowość istniała już wcześniej. W 1366 roku podczas pożaru spłonął drewniany kościół pw. św. Mikołaja, na którego miejscu wybudowano gotycką świątynię. Kościół zachował gotyckie fundamenty oraz barokowe wnętrze.
Na ołtarzu głównym znajduje się niegdyś słynny z łask obraz Matki Boskiej Czernikowskiej. Następne przebudowy doprowadziły do powstania wielopoziomowego ołtarza głównego oraz dwóch naw bocznych. W okresie potopu szwedzkiego wieś została niemal całkowicie wyludniona na skutek głodu i epidemii. W położonym nieopodal Zębowie zachował się cmentarz epidemiczny ofiar cholery z lat 1658 i 1831. Na mocy II rozbioru Polski cała Ziemia Dobrzyńska znalazła się na obszarze zaboru pruskiego, co przyczyniło się do intensywnej kolonizacji niemieckiej ludnością wyznania ewangelicko-augsburskiego. Po okresie napoleońskim ziemie te weszły w skład Królestwa Polskiego, administracyjnie znajdując się w granicach powiatu lipnowskiego należącego do guberni płockiej.
Zabytki
- Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja – został wzniesiony przez biskupów płockich około 1370 r. Pierwotnie gotycki. Remontowany i przypuszczalnie częściowo odbudowany w XVI wieku. W 1641 r. i w 1904 r. został przebudowany w stylu barokowym. W latach: 1719, 1798, 1880 i 1996 był odnawiany. Odnowienie z częściową regotyzacją miało miejsce w 1983 r. Wystrój i wyposażenie wnętrza kościoła przeważnie barokowo-ludowe, również główny ołtarz w tym stylu.
- Plebania – zbudowana w połowie XIX wieku. Murowana z cegły, otynkowana. Parterowa, z wejściem wgłębnym na osi. Wnętrze poprzedzane sienią. Dach siodłowy, kryty blachą.
- Cmentarz przykościelny – grzebalny do połowy XIX wieku. Po prawej stronie nawy na cegłach ryte inskrypcje nagrobne z 2. połowy XVI wieku i początku XVII wieku. Współcześnie obszar cmentarza splantowany z zachowanymi pojedynczymi nagrobkami.
- Cmentarz parafialny
- Przydrożny krzyż wotywny – wystawiony po 1946 r. Mieści się po prawej stronie szosy z Torunia do Lipna.
- Kapliczka przydrożna – wystawiona po 1945 r. Murowana z cegły, otynkowana i malowana. Usytuowana na niewielkiej skarpie przy ul. Targowej.
Oświata
- Przedszkole publiczne
- Szkoła podstawowa im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
- Zespół Szkół im. Mikołaja Kopernika (gimnazjum i liceum)
Wspólnoty wyznaniowe
- Kościół rzymskokatolicki:
- parafia św. Bartłomieja z kościołem św. Bartłomieja.
- Świadkowie Jehowy:
- zbór Czernikowo, (Sala Królestwa ul. Akacjowa 2A)[5].
Galeria
Ulica w Czernikowie
Kościół w Czernikowie
Przydrożny krzyż wotywny
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 178 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-09].
Linki zewnętrzne
- Czernikowo, powiat lipnowski, gmina Obrowo, parafia Czernikowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 830.
- Siedziba gminy: Czernikowo
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osada | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Czernikowo, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Toruń County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.28 N
- S: 52.81 N
- W: 18.12 E
- E: 19.11 E
Autor: Jan Chmielewski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż wotywny we wsi Czernikowo, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim.
Autor: Jan Chmielewski, Licencja: CC BY 3.0
Kościół parafialny pw. św.Bartłomieja we wsi Czernikowo, województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Czernikowo (zabytek nr rejestr. A/707)
Autor: Jan Chmielewski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica we wsi Czernikowo, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim.