Czeska rebelia pogańska

św. Ludmiła – witraż

Czeska rebelia pogańska – historyczna nazwa serii wydarzeń w Czechach, za czasów panowania dynastii Przemyślidów w pierwszej połowie X wieku, których kulminacją była antychrześcijańska rebelia przeprowadzona przez księżnę Drahomirę[1].

Działalność Wratysława I i jego syna św. Wacława przyczyniła się w pierwszej połowie X wieku do umocnienia wpływów chrześcijaństwa w państwie czeskim. W okresie przesileń politycznych rozprzestrzenianie się wiary chrześcijańskiej, wspieranej przez czeskich Przemyślidów, napotkało jednak opór sił pogańskich. Wratysław I, wbrew woli swej oddanej chrześcijaństwu matki – Ludmiły Czeskiej (wdowie po pierwszym chrześcijańskim władcy Czech – Borzywoju), obrał sobie za żonę księżniczkę Drahomirę, z którą miał dwóch synów: Wacława zwanego Świętym i Bolesława zwanego Okrutnym[2].

Jeszcze przed śmiercią Wratysław przekazał swej matce wychowanie obu synów oraz władzę w państwie. Zgodnie jednak ze średniowiecznymi zasadami już po śmierci księcia Wratysława władzę w imieniu nieletniego Wacława objęła jego matka Drahomira (Drogomira) wspierana przez młodszego z synów, który powrócił do niej, opierając się próbom zaszczepienia mu religii chrześcijańskiej przez babkę. Wraz z Drahomirą i Bolesławem do głosu doszło stronnictwo wrogie niemieckim wpływom oraz wspierające tradycje przedchrześcijańskie. Zgodnie z czeską tradycją historiograficzną rozpoczęto z inicjatywy Drahomiry niszczenie kościołów oraz prześladowania duchowieństwa chrześcijańskiego. Ofiarą przewrotu religijnego padła m.in. matka Wratysława I – św. Ludmiła (według tradycji, zanotowanej w Żywocie św. Ludmiły i Kronice Kosmasa, została uduszona 15 września 921 r. na zamku w Tetinie przez ludzi nasłanych przez synową)[2].

Pogańska rebelia doprowadziła ostatecznie do interwencji władców niemieckich zaniepokojonych o swoje wpływy. Sprzyjającemu chrześcijaństwu Wacławowi przybył z odsieczą Arnulf, książę Bawarii oraz król Henryk I. Dzięki interwencji tego ostatniego Drahomira ostatecznie została zmuszona oddać władzę prawowitemu następcy tronu – 13-letniemu wówczas Wacławowi. Wacław przejął ster rządów w 924 roku, odbudowując zniszczone kościoły i przywracając służbę kościelną. Jednak niepowodzenia polityczne św. Wacława (zwłaszcza słabość okazywana względem Niemiec) doprowadziły ostatecznie do zawiązania spisku, na którego czele stanął młodszy brat Wacława – Bolesław. Według tradycji hagiograficznej Wacław, zaproszony przez Bolesława pod pretekstem udziału w konsekracji miejscowej świątyni w Stara Boleslav, został zamordowany – jak głosi jedno z podań – w kościele, 28 września 935 roku, przez Bolesława i jego rycerzy. Śmierć Wacława nie zahamowała jednak dalszego procesu chrystianizacji kraju, który przede wszystkim odbywał się dalej siłami duchowieństwa niemieckiego, a z czasem także coraz liczniejszego kleru czeskiego[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Mały słownik kultury dawnych Słowian - red. Lech Leciejewicz, Wiedza Powszechna, 1972 Warszawa
  2. a b c Kronika Słowian - Wielkie Morawy, Kraj Wiślan i Czechy 805-955 r. - Witold Chrzanowski, Libron, 2006 Kraków.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Boleslav-I-Bohemian.jpg
Autor: Känsterle (Overleg), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Boleslav-I-Bohemian also called Boleslaus I (died July 15, 967 or 972) was the prince of Bohemia from 929 or 935 to his death.
StLudmilaWindowCedarRapidsSep2001.jpg
Autor: JesseG, Licencja: CC-BY-SA-3.0
This is an image of Saint Ludmila from a stained glass window at St. Ludmila's Church, Cedar Rapids, Iowa.