Czyścica

Czyścica
Ilustracja
Acinos alpinus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

czyścica

Nazwa systematyczna
Acinos Mill.
Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754

Czyścica (Acinos Mill.) – rodzaj roślin wyróżniany w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rodziny jasnotowatych. Współcześnie rodzaj włączany jest zwykle do klinopodium Clinopodium (m.in. wraz z kalaminta Calamintha)[3], co wynika z powiązań filogenetycznych ustalonych na podstawie danych genetycznych[4][5]. Pozycja systematyczna tych roślin nie jest w sposób pewny ustalona – niektóre badania wskazują na bliskie pokrewieństwo z przedstawicielami rodzaju Ziziphora[6]. W efekcie pojawiają się propozycje włączenia tych roślin do tego rodzaju w randze sekcji[7].

W tradycyjnym ujęciu rodzaj obejmował gatunki zasiedlające suche i słoneczne siedliska. W Europie miał 6 przedstawicieli[8], z czego jeden występuje w Polsce – czyścica drobnokwiatowa (Acinos arvensis (Lam.) Dandy[9]Calamintha acinos (L.) Clairv.)[10].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
  3. David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 211. ISBN 978-1-107-11502-6.
  4. Steven J. Wagstaff, Richard Olmstead, Philip Douglas Cantino. Parsimony analysis of cpDNA restriction site variation in subfamily Nepetoideae (Labiatae). „American Journal of Botany”. 82, 7, s. 886-892, 1995. 
  5. Duilio Iamonico, Sandro Bogdanovic. New combinations in Balkan Clinopodium (Lamiaceae). „Phytotaxa”. 174, 2, s. 123-126, 2014. DOI: 10.11646/phytotaxa.174.2.9. 
  6. Christian Bräuchler, Harald Meimberg, Günther Heubl. Molecular phylogeny of Menthinae (Lamiaceae, Nepetoideae, Mentheae) – Taxonomy, biogeography and conflicts. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55, 2, s. 501-523, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.01.016. 
  7. D.G. Melnikov. On the taxonomic status of the genus Acinos (Lamiaceae). „Botaniczeskij żurnał”. 101, 1, 2016. 
  8. T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 3. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1972, s. 165. ISBN 0-521-08489-X.
  9. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 22, ISBN 978-83-62975-45-7.
  10. Clinopodium acinos (L.) Kuntze. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].

Media użyte na tej stronie

Acinos-alpinus(Loser).jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
20150627Acinos arvensis1.jpg
Autor: , Licencja: CC0
Feld-Steinquendel (Acinos arvensis) am Bahnhof Wiesental