Daliowa

Daliowa

wieś
Cerkiew św. Paraskewy
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	krośnieński
Gmina	Jaśliska
Liczba ludności (2018)	274[1]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-485[2]
Tablice rejestracyjne	RKR
SIMC	0349033[3]
Położenie na mapie gminy Jaśliska Daliowa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Daliowa
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Daliowa
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego Daliowa
49°27′04″N 21°47′17″E/49,451111 21,788056

Daliowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Jaśliska^[3][4].

Wieś leży w dolinie rzeki Jasiołki i jej prawobrzeżnego dopływu Daliówka, przy rozwidleniu dróg wojewódzkich nr 897 Jaśliska - Tylawa i 887 Daliowa - Rymanów.

Wieś prawa wołoskiego w latach 1501-1550, położona w ziemi sanockiej województwa ruskiego^[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Części wsi

Pochodzenie nazwy

Nazwa Daliowa pochodzi prawdopodobnie od imienia Dalej lub od słów dal lub dolina. W dokumentach wymieniana była pod różnymi nazwami: w 1366 - Hryciowa Wola, 1434 - Dalejow, 1526 - Dalejowa i 1527 Dalowa. W dzisiejszym brzmieniu pojawiła się po raz pierwszy w 1589.

Historia

Daliowa należy do najstarszych osad w okolicy. 25 lutego 1363 król Kazimierz Wielki w dokumencie lokacyjnym zezwala Hryćce Zarowiczowi na założenie wsi na prawie niemieckim nad rzeką Jasiołką (Yassel). Ziemia, na której lokowano wieś należała do zamku sanockiego. W maju 1434 król Władysław Jagiełło przekazał swoją królewszczyznę razem z wsiami, Królik, Lubatowa, Jasionka i miasteczkiem Jaśliska rzymskokatolickiemu biskupstwu przemyskiemu. Mieszkańcy Daliowej płacili jedynie podatek kościołowi rzymskokatolickiemu nie odrabiając pańszczyzny. W dokumencie z 20 stycznia 1527 istnieje zapis, iż sołtysem nowo powstałej wsi Szklary został Andrzej Fala z Daliowej. Około 1560 biskup przemyski zmienił lokację wsi z niemieckiej na wołoską. W 1589 powierzchnia wsi wynosiła 4 ½ łana, zamieszkana przez 6 komorników. W 1657 miejscowość jak i Jaśliska została spalona przez wojska Rakoczego. W latach 1768-1772. wielokrotnie przechodziły przez wieś oddziały Konfederatów Barskich wspierane przez miejscową ludność. We wsi zdecydowaną większość mieszkańców stanowili Łemkowie. W 1880 wieś liczyła 760 osób: 710 grekokatolików i 50 katolików rzymskich. Miejscowość znacznie ucierpiała w czasie I wojny światowej, prawie wcale w drugiej. W latach 1945-47 ludność łemkowską wysiedlono do okręgu lwowskiego i tarnopolskiego w ZSRR oraz do województw koszalińskiego i szczecińskiego.

Z Daliowej pochodził ks. Zenowiej Fedorowycz, członek kapituły AAŁ, której ordynariuszem był Ołeksander Małynowśki.

Demografia

Daliowa według danych na koniec 2011 liczyła 315 mieszkańców w tym 147 kobiet i 168 mężczyzn. Było 190 osób w wieku produkcyjnym, 79 w wieku przedprodukcyjnym i 46 w wieku poprodukcyjnym^[6][7].

Zabytki

• Zabytkowa drewniana cerkiew greckokatolicka pw św. Paraskewy z 1933 w stylu ukraińskim nietypowym dla Łemkowszczyzny.

Galeria

• 

  Cerkiew od frontu
• 

  Cerkiew-widok od północy
• 

  Kapliczka przy drodze do Tylawy

Turystyka

Wieś leży na terenie założonego w 1992 Jaśliskiego Parku Krajobrazowego.

Szlaki piesze

• Na węgierskim trakcie - ścieżka historyczna: Jaśliska - Daliowa - Szklary^[8]

Szlaki rowerowe

• Karpacki Szlak Rowerowy - odcinek podkarpacki: Rozstajne – Jaśliska – Kroscienko^[9]

Przypisy

Bibliografia

• WitoldW. Grzesik WitoldW., TomaszT. Traczyk TomaszT., Od Komańczy do Bartnego, Warszawa: Stanisław Kryciński, 1992, ISBN 83-85531-01-7, OCLC 749436962 .

Linki zewnętrzne

• Daliowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 896 .
• Daliowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 385 .