Diadumenian

Diadumenian
Marcus Opellius Diadumenianus (od 217 r. Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus)
Imperator Caesar Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus Severus Augustus
Ilustracja
Cesarz rzymski
Okres

218

Poprzednik

Karakalla

Następca

Heliogabal

Dane biograficzne
Data urodzenia

14 września 208

Data śmierci

218

Moneta
moneta
Aureus Diadumeniana jako cezara z jego wyobrażeniem i inskrypcją PRINC(eps) IVVENTVTIS na rewersie

Diadumenian, Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus (ur. 14 września 208[1], zm. czerwiec 218[2]) – syn rzymskiego cesarza Makryna, współrządzący z nim od maja do czerwca 218.

Jako zaledwie dziewięcioletni chłopiec obwołany został przez wojska cezarem w Zeugmie w maju 217[3]. Senat zaakceptował tę decyzję i nadał mu tytuł patrycjusza oraz przywódcy młodzieży (princeps iuventutis)[4]. Ojciec dodał mu nazwisko Antoninus w nawiązaniu do wielkich cesarzy z dynastii Antoninów i zamordowanego Antonina Karakalli, który był ulubieńcem wojska oraz naśladował podobną praktykę Septymiusza Sewera wobec jego synów[5][6]. W maju 218 Makrynus uczynił Diadumeniana współwładcą nadając mu tytuł augusta. Było to okazją do pozyskania lojalności żołnierzy, którzy otrzymali dary (donativa) w wysokości 5000 drachm; zapewnienie jej było istotne wobec pojawienia się uzurpatora Heliogabala[7][8].

Po klęsce poniesionej przez Makrynusa pod Antiochią w bitwie ze zbuntowanymi zwolennikami Heliogabala, do której doszło 8 czerwca 218, Diadumenian został wysłany przez ojca w asyście Marka Aureliusza Epagatusa do króla Partów Artabanusa IV[9]. Podczas ucieczki z Antiochii został pojmany przez centuriona Klaudiusza Polliona w Zeugmie przed przekroczeniem granicy i w czerwcu 218 poniósł śmierć[2][7].

W Historia Augusta Eliusz Lampridiusz poświęcił mu osobną biografię (Diadumenus Antoninus), choć o niskiej wartości jako źródło, gdyż wzbogaconą zmyślonymi dodatkami[10]. Kasjusz Dion parokrotnie wspomina o nim tylko ubocznie w opisie rządów Makryna (Historia rzymska LXXIX, 17-40).

Przypisy

  1. Dyrlaga 2010 ↓, s. 28–29.
  2. a b Dyrlaga 2010 ↓, s. 166.
  3. Dyrlaga 2010 ↓, s. 86–87.
  4. Dyrlaga 2010 ↓, s. 88.
  5. Krawczuk 1986 ↓, s. 308–309.
  6. Dyrlaga 2010 ↓, s. 89–90.
  7. a b Krawczuk 1986 ↓, s. 312.
  8. Dyrlaga 2010 ↓, s. 156–158.
  9. Dyrlaga 2010 ↓, s. 165.
  10. Historycy cesarstwa rzymskiego 1966 ↓, s. 190-196.

Bibliografia

  • Przemysław Daniel Dyrlaga: Cesarz Makryn. W cieniu wojen i uzurpacji. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2010, seria: Notos – Scripta Antiqua et Byzantina. ISBN 978-83-62261-19-2.
  • Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Iskry, 1986. ISBN 83-207-0788-9.
  • Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana. Opr. i tłum. Hanna Szelest. Warszawa: Czytelnik, 1966.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Aureus Diadumenianus.jpg
Autor: Numismatica Ars Classica NAC AG, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Diadumenianus Caesar, 217–218, Aureus late 217, AV 7.14 g. M OPEL ANT DIADVMENIAN CAES Bare-headed and draped bust r. Rev. PRINC IVVENTVTIS Diadumenian standing facing, head r., holding in r. hand standard and in l. sceptre; behind, two standards. C 2. BMC p. 509 note †. RIC Macrinus 101 var. (draped and cuirassed). Kent-Hirmer pl. 116, 412 (these dies). Calicó 2982.