Dmitrij Uljanow

Dmitrij Uljanow

Дми́трий Ильи́ч Улья́нов

Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1874 Symbirsk, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	16 lipca 1943 Gorki Leninskije, ZSRR
Zawód, zajęcie	lekarz, dziennikarz, polityk

Dmitrij Iljicz Uljanow (ros. Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. 16 sierpnia 1874 w Symbirsku, zm. 16 lipca 1943 w Gorkach Leninskich) – rosyjski rewolucjonista, lekarz, radziecki działacz partyjny i państwowy.

Życiorys

Lenin z rodziną, Kreml 1920. Siedzą: Włodzimierz Lenin, Nadieżda Krupska, Anna Jelizarowa-Uljanowa. Stoją: Marija Uljanowa, Dmitrij Uljanow (z kotem) i Georgij Łozgaczow (adoptowany syn Anny)

Był młodszym bratem Lenina. W 1893 skończył gimnazjum w Samarze i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami marksistowskimi w Moskwie. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą "Związku Robotniczego" i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w Podolsku, 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie Uniwersytet w Tartu). Działał w SDPRR, pracował jako lekarz w Chersoniu, był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do Tuły, gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem „Gerc”. Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w Kijowie, podczas rewolucji 1905–1907 pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem bolszewickiego komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w Teodozji i Sierpuchowie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w Sewastopolu i Odessie, jesienią 1917 brał udział w ustanowieniu władzy bolszewików na Krymie, w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu SDPRR(b), uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie.

W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w Eupatorii, który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w Symferopolu 28-29 kwietnia została proklamowana Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka, a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych^[1]. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki białej Armii Ochotniczej^[2].

Od końca 1921 pracował na kierowniczych stanowiskach w Ludowym Komisariacie Ochrony Zdrowia RFSRR, a 1925–1930 na Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa, później został pracownikiem Zarządu Sanitarnego Kremla. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.

Genealogia

Przypisy

Bibliografia

• Mała encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1969.
• Ульянов Дмитрий Ильич (ros.). Хронос: Всемирная история в интернете. [dostęp 2017-02-23].