Dobrków

Artykuł49°59′19″N 21°20′1″E
- błąd39 m
WD49°59'N, 21°21'E
- błąd2328 m
Odległość1385 m
Dobrków
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Narodzenia NMP
Państwo Polska
Województwo podkarpackie
Powiatdębicki
GminaPilzno
Liczba ludności (2020)602[1]
Strefa numeracyjna14
Kod pocztowy39-220[2]
Tablice rejestracyjneRDE
SIMC0825752[3]
Położenie na mapie gminy Pilzno
Mapa konturowa gminy Pilzno, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Dobrków”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dobrków”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dobrków”
Ziemia49°59′19″N 21°20′01″E/49,988611 21,333611

Dobrkówwieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Pilzno[3][4].

Wieś leży na wschodnim brzegu Wisłoki, na stokach wzgórz otaczających jej dolinę, na południe od drogi krajowej nr 94, przy lokalnej drodze prowadzącej do Jaworza Górnego i Dolnego.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny należącej do dekanatu Pilzno w diecezji tarnowskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Dobrków[4][3][5]
SIMCNazwaRodzaj
0825769Dołekczęść wsi
0825775Dółczęść wsi
0825781Góraczęść wsi
0825798Zwierzyniecczęść wsi

Historia

Dobrków został założony w XIII wieku. W XIV wieku należał do posiadłości rodu Toporczyków, którego dwaj przedstawiciele, Borysław i Andrzej, uposażyli w 1358 roku miejscowy kościół i powstałą przy nim parafię, erygowaną w tym samym roku przez biskupa krakowskiego Jana Bodzantę[6].

Kolejni właściciele Dobrkowa, Koniecpolscy herbu Pobóg, związani z braćmi polskimi, wybudowali na miejscu pierwszego kościoła murowany, renesansowy zbór. Po śmierci Mikołaja Koniecpolskiego w 1587 roku jego żona Katarzyna z Czyżowskich i synowie, którzy przeszli na katolicyzm, przekształcili budynek zboru w kościół parafialny.

W 1824 w Dobrkowie urodził się Bronisław Trzaskowski[7].

Podczas rzezi galicyjskiej w 1846 roku chłopi zamordowali w Dobrkowie siedem osób, między innymi właścicielkę nieistniejącego już obecnie dworu, Pelagię Morską, dzierżawcę Przecławia Józefa Bobrownickiego, wikariusza Franciszka Goleckiego i gospodynię miejscowego proboszcza Sawicką[8], a także dwu ekonomów.

20 sierpnia 1944 Gestapo i Wehrmacht spacyfikowały wieś. W czasie akcji zamordowano 3 osoby, kilkanaście wywieziono do obozów koncentracyjnych. Reszta mieszkańców została wysiedlona, a wieś zrównana z ziemią[9].

W 1960 roku zabudowania wsi ucierpiały na skutek wiatru i gwałtownej burzy[6].

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

Kościół parafialny Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Dobrkowie to zabytkowa murowano-drewniana świątynia, powstała z dobudowania w XVII wieku do dawnego zboru ariańskiego drewnianej nawy i wieży. Całość, znajdująca się na wzniesieniu w północno-wschodniej części miejscowości, otoczona jest starodrzewem lipowym i wraz z przykościelnym cmentarzem została 27 listopada 1979 roku wpisana do rejestru zabytków pod numerem A-196[10].

Obok kościoła znajduje się drewniany, obecnie niezamieszkany budynek dawnej plebanii z 1880 roku, zbudowany na planie prostokąta na wcześniejszym murowanym podpiwniczeniu, z przeszkloną werandą o trójkątnym szczycie.

Zobacz też

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy za rok 2020. s14
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 227 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części (pol.). opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06].
  6. a b Parafia rzymskokatolicka w Dobrkowie [dostęp 7 maja 2010]
  7. Franciszek Habura: Bronisław Trzaskowski – jego żywot i dzieła. Karta z historyi szkół w Galicyi. Lwów: Muzeum, Lwów, s. 2.
  8. Hanna Lawera, Artur Bata, Pilzno. Gmina i okolice, str. 15, 48
  9. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 428
  10. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2021-09-30. [dostęp 7 maja 2010].

Bibliografia

  • Hanna Lawera, Artur Bata, Pilzno. Gmina i okolice, Krosno 1997, ISBN 83-87282-28-6

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Pilzno (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Dobrków, kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (HB1).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dobrków, Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Dobrkowie