Dolina (rejon tarnopolski)

Dolina
Долина
Ilustracja
Cerkiew Archanioła Michała dawny kościół pw. Świętej Trójcy
Herb
Herb
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Rejon

rejon trembowelski

Populacja (2001)
• liczba ludności


881[1]

Nr kierunkowy

+380

Kod pocztowy

48163

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dolina”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia49°12′31″N 25°43′35″E/49,208611 25,726389
Portal Ukraina
Schemat zamku w Janowie

Dolina (ukr. Долина, Dołyna; do roku 1960 Janów, ukr. Янів) – wieś na Ukrainie (dawniej miasteczko) w rejonie tarnopolskim (do 17 lipca 2020 w trembowelskim) obwodu tarnopolskiego.

Wieś leży 15 km na południe od Trembowli, na wzgórzu nad rzeką Seret opasującą miejscowość z trzech stron.

Historia

Parafia rzymskokatolicka w Janowie została erygowana w 1611 przez właściciela Janowa kasztelana halickiego Jana Golskiego (brata wojewody ruskiego Stanisława Golskiego) i jego żonę Zofię z Zamiechowa. Kościół murowany pw. św. Trójcy poświęcony został w 1661. Do parafii rzymskokatolickiej oprócz Janowa należały Dereniówka, Kobyłowłoki z Papiernią, Młyniska, Podhajczyki z Wybranówką, Słobódka Janowska ze Zniesieniem. Parafia podlegała pod dekanat trembowelski.

W latach 1772-1918 – miasteczko w Królestwie Galicji i Lodomerii w Cesarstwie Austriackim. Do 17 września 1939 roku – miasteczko w województwie tarnopolskim w Polsce.

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Janów w powiecie trembowelskim województwa tarnopolskiego.

Zabytki

  • kościół pw. Św. Trójcy, ufundowany w 1611 przez kasztelana halickiego Jana Golskiego i jego małżonkę Zofię z Zamiechowa[2], poświęcony w 1661 r. Murowany z kamienia, posiada wielki centralny ołtarz przeniesiony z monasteru w Trembowli oraz cztery boczne ołtarze. W ścianie prezbiterium znajduje się nagrobek hrabiego Gabriela Skarbka i jego żony Tekli z Brzozowskich, oprócz niego tablice pamiątkowe poświęcone proboszczowi Boskiemu i wikaremu Kłakowi. W podziemiach kościoła znajdują się liczne nagrobki, jednak wejście do podziemi zostało zamurowane
  • zamek[3], zbudowany również przez Jana Golskiego na planie prostokąta na wzgórzu obok kościoła pw. św. Trójcy. Jego mury, uszkodzone w kilku miejscach, chroniły również kościół. W rogach umocnione były basztami, z których najlepiej zachowała się północna, przerobiona na piwnicę proboszcza. W 1675 r. zamek zdobyli i uszkodzili Turcy. Zamek znajdował się później w posiadaniu rodziny Boguszów. Rodzina ta zbudowała u podnóża zamku fabrykę saletry
  • kaplica cmentarna, zbudowana w 1807 r., a poświęcona w 1841 r., kryjąca groby rodzin Skarbków i Łosiów
  • murowana cerkiew św. Mikołaja, zbudowana w 1725 r., stojąca na wschód od kościoła
  • ślady umocnień strzegących przeprawy przez Seret, znajdują się obok kościoła i cerkwi.

Ludzie urodzeni w Janowie

Przypisy

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu tarnopolskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
  2. Jan K. Ostrowski: Kościół parafialny pw. Św. Trójcy w Podhajcach. [W:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I : Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 4. Kraków : Międzynarodowe Centrum Kultury, Antykwa, 1996, 402 il., s. 157. ISBN 83-85739-34-3.
  3. Janów (obecnie Dołyna). [dostęp 14.8.14].zły zapis daty dostępu

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Synagoga

Media użyte na tej stronie

Ternopil Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Тернопольской области с 17 июля 2020 года
Coat of Arms of Dolyna.png
Герб Долини Теребовлянського району: Герб австрійського періоду
Janow (Yaniv), wooden synagogue.jpg
Stara drewniana bożnica w Janowie po odrestaurowaniu przez Kurarorjum Opieki nad zabytkami sztuki żydowskiej przy Gminie Żydowskiej we Lwowie.
Zamek w Janowie.png
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zamek w Janowie