Dom Pastora w Łomży

Dom Pastora
Symbol zabytku nr rej. A-238 z 1986

Dom Pastora
Państwo Polska
MiejscowośćŁomża
Adresul. Krzywe Koło 1
Kondygnacje2
Rozpoczęcie budowy1889
Ukończenie budowy1890
Położenie na mapie Łomży
Mapa konturowa Łomży, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dom Pastora”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom Pastora”
Ziemia53°10′51,3″N 22°04′49,1″E/53,180917 22,080306

Dom Pastora − dawna plebania nieistniejącej już parafii ewangelicko-augsburskiej. Budynek znajduje się przy ulicy Krzywe Koło 1 w Łomży. W 1986 wpisany do Rejestru zabytków pod numerem A-238[1].

W 1853 roku Rada Administracyjna Królestwa Polskiego oddała łomżyńskim ewangelikom zniszczony kościół popijarski (wybudowany przez jezuitów w 1732 roku, przejęty następnie przez pijarów, a po kasacie tego zakonu zamieniony na magazyn zboża). Przy wsparciu finansowym m.in. Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Warszawie, cesarzowej Aleksandry Fiodorowny, kosztem 4600 rubli kościół został odremontowany. Na przełomie 1889 i 1890 roku, na tyłach kościoła postawiono budynek, który pełnił funkcję plebanii ewangelickiej. Obiekt wybudowany przez pastora Kacpra Mikulskiego ze składek społecznych[2].

24 maja 1899 w budynku plebanii Józef Piłsudski zmienił wyznanie i dokonał konwersji do Kościoła ewangelicko-augsburskiego, aby móc wziąć ślub z Marią Koplewską[3][4].

Od 1981 do 2005 w budynku miało swoją siedzibę Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży. Miasto nie inwestowało w niszczejący i opuszczony budynek, gdyż jego zwrotu domagała się parafia ewangelicko-augsburska z Pisza[5]. Kiedy już dom stał się własnością miasta, pojawił się plan dokonania remontu oraz pomysł na jego zagospodarowanie. Po remoncie Dom Pastora ma zamienić się w centrum kulturalno-turystyczne[6].

Od listopada 2013 trwały prace budowlano-remontowe, które zakończyły się w połowie 2015 roku. Podczas remontu odkryto, że budynek został postawiony na istniejących już wcześniej, kamiennych fundamentach, które mogą pochodzić nawet z XV-XVI wieku[7]. Obecnie w budynku mieści się Centrum Aktywności Turystycznej i Kulturalnej „Domek Pastora”[8].

Przypisy

  1. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie. 2021-09-30.
  2. Praca zbiorowa: Łomża i Ziemia Łomżyńska oraz okolice... .. Łomża: Lokalna Organizacja Turystyczna Ziemia Łomżyńska z siedzibą w Drozdowie, 2014, s. 36. ISBN 978-83-936655-0-1.
  3. Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego. [dostęp 2014-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-11)].
  4. Wywiad ze Sławomirem Grzywą - inspektorem ochrony zabytków WUOZ w Białymstoku. [dostęp 2014-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-11)].
  5. Dom Pastora w Łomży. [dostęp 2014-05-17].
  6. Nowy domek Pastora. [dostęp 2014-05-17].
  7. Domek Pastora pod nadzorem archeologa. [dostęp 2014-05-17].
  8. Domek Pastora stał się Centrtum Aktywności Turystycznej i Kulturalnej. [dostęp 2015-11-10].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Łomża location map(1).png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Łomży, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Dom Pastora w Łomży.jpg
(c) Arkadiusz Zarzecki, CC BY-SA 3.0
Łomża, Dom Pastora w trakcie renowacji w 2014r.