Donald Bradman

Donald Bradman
Sir Donald George Bradman
	; Don Bradman w 1930
Data i miejsce urodzenia	27 sierpnia 1908 ; Cootamundra
Data i miejsce śmierci	25 lutego 2001 ; Adelaide
Dorobek medalowy
	Reprezentacja Australia
	Reprezentacja Australia

Sir Donald 'Don' George Bradman (ur. 27 sierpnia 1908 w Cootamundrze, zm. 25 lutego 2001 w Adelajdzie) – australijski krykiecista, batsman, powszechnie uznawany za jednego z najlepszych graczy w historii dyscypliny i najlepszego na swojej pozycji^[1]^[2]. Reprezentował barwy Australii oraz Australii Południowej i Nowej Południowej Walii. W latach 1927-49 rozegrał 234 pierwszoklasowe mecze, w tym 52 testowe, w których uzyskał rekordową średnią punktów 99,94^[3], uznawaną za niezwykle trudną do poprawienia. W 2001 roku został wybrany przez Wisden Cricketers' Almanack batsmanem wszech czasów, a w 2010 przez ESPNcricinfo do drużyny wszech czasów. Jedna z najbardziej popularnych i znanych postaci w historii Australii. Sportowiec Tysiąclecia.

Sylwetka

Żadnemu innemu sportowcowi nie udało się osiągnąć takiej dominacji w jakiejkolwiek dyscyplinie jak legendarnemu Donowi w krykiecie. Dominował zdecydowanie nad swoimi kolegami z reprezentacji Australii takich jak Bill Ponsford, Stanley McCabe, Bob Woodfull etc. Anglicy musieli wymyślić specjalną taktykę, aby go pognębić. To się jednak nie udało, co prawda w sezonie 1933/34 udało się Anglikom wygrać 4 Testy (z pięciu) pod przywództwem "człowieka z granitu" czyli D.R. Jardine'a.

W latach 30. w czasie Wielkiego kryzysu sportowe osiągnięcia Bradmana stanowiły źródło dumy dla całej Australii, według wielu osób był on odpowiedzialny za "podtrzymanie na duchu" całego kraju w tych trudnych czasach.

Imię i nazwisko Bradmana są zastrzeżonym znakiem towarowym i nie mogą być używane do celów komercyjnych bez zgody rządu Australii.

The Ashes 1932-33 i Bodyline

Przed mającą zacząć się pod koniec 1932 roku serią The Ashes Anglicy obawiali się, że Australia, posiadająca w swoim składzie Bradmana, nie odda trofeum (odzyskała je w 1930 roku), dopóki fenomenalny batsman nie zakończy kariery. Podczas 5-meczowej serii roku 1930 Australijczyk zdobył rekordowe do dziś 974 punkty oraz uzyskał średnią 139,14.

Aby powstrzymać jego, a także jego kolegów z drużyny, opracowano taktykę polegającą na częstym narzucaniu szybkich piłek, które po odbiciu się od ziemi zmierzają w kierunku korpusu i głowy batsmana (Bodyline). Licząc na błąd wymuszony tym niebezpiecznym, choć dopuszczalnym, zagraniem, zagęszczono także pole za lewym ramieniem odbijającego, zwiększając szanse złapania piłki i jego wyautowania. Sekretem, który udało się odkryć Anglikom, było to, że Bradman nie lubił piłek narzucanych w ten sposób. Radził sobie z nimi, ale nie czuł się komfortowo przy tego typu zagraniach.

Taktyka powiodła się, Anglicy pokonali gospodarzy i odzyskali The Ashes. Bradman wystąpił w 4 meczach (w pierwszym nie zagrał z powodu choroby), ale tylko raz uzyskał ponad 100 punktów, kończąc serię z 396 punktami i mizerną - jak na niego - średnią 56,57.

Sposób gry angielskich bowlerów wywołał jednak dyplomatyczny zgrzyt pomiędzy krajami. Zbyt częste używanie niebezpiecznego zagrania, mimo że nie spowodowało kontuzji, zostało uznane przez Australijczyków za wyjątkowo niesportowe, sprzeczne z duchem gry dżentelmenów, jakim jest krykiet. Bodyline przyczyniła się wkrótce do wprowadzenia przepisów ograniczających takie praktyki.

Rok później Australia, znowu z Bradmanem, odzyskała The Ashes na kolejne 19 lat.

Rekord świata

Średnia punktów, jaką Bradman uzyskał w 52 meczach testowych (99,94), uważana jest za jedno z najbardziej niezwykłych dokonań w historii krykieta i sportu w ogóle. Drugi na liście Graeme Pollock (RPA) osiągnął "skromne" 60,97 (w 23 meczach), a następni - grający w podobnym, co Australijczyk, czasie - George Headley (Indie Zachodnie), Herbert Sutcliffe (Anglia) i Eddie Paynter (Anglia) odpowiednio 60,83 (22 mecze), 60,73 (54 mecze) i 59,23 (20 meczów). Najlepszy z aktywnych zawodników, reprezentujący RPA Jacques Kallis, szczyci się średnią 57,61 uzyskaną w 153 meczach.

Wynik Bradmana często porównuje się z takimi wybitnymi osiągnięciami, jak średnia 50,4 punktu Wilta Chamberlaina czy 215 punktów Wayne'a Gretzky'ego, zwracając przy tym jednak uwagę na długowieczność i wysoki, równy poziom krykiecisty w ciągu całej kariery.

Bradman jest także rekordzistą pod względem średniej uzyskanej w meczach pierwszoklasowych (95,14 w 234 występach). Drugi na liście Hindus Vijay Merchant osiągnął 71,64 (w 150 meczach).

Prawie 100

Mimo statusu najskuteczniejszego odbijającego świata, w swoim ostatnim meczu testowym (14 sierpnia 1948, przeciwko Anglii na The Oval w Londynie) został podczas pierwszej zmiany (1st innings) niespodziewanie wyautowany już drugą piłką posłaną przez bowlera Erika Holliesa, nie zdobywając - jedyny raz w meczu testowym - punktu. W wyniku tego niecodziennego zdarzenia nie udało mu się utrzymać symbolicznej średniej 100, która przed zawodami wynosiła 101,39. Bradman miałby szansę zwiększyć dorobek i osiągnąć granicę w drugiej zmianie meczu (potrzebował 104 punktów w przypadku autu lub 4, gdyby nie został wyeliminowany), ale Australii wystarczyła tylko jedna część gry, by pokonać słabo dysponowanych Anglików i zawodnik nie dostał możliwości poprawienia rekordu, który do dziś wynosi "tylko" 99,94.

Statystyki i rekordy

Mecze testowe: 52
Liczba punktów (runs): 6996
Liczba zmian (innings): 80
Liczba autów (outs): 70
Średnia (batting average): 99,94 (rekord wszech czasów)
Liczba zmian z co najmniej 100 punktami (centuries): 29
Liczba zmian z co najmniej 200 punktami (double centuries): 12 (rekord wszech czasów)
Liczba zmian z co najmniej 300 punktami (triple centuries): 2 (rekord wszech czasów, dzielony z trzema graczami)
Rekord punktów w zmianie: 334

Przypisy

↑ Sir Donald Bradman player profile. [dostęp 2008-05-18]. Cytat: Sir Donald Bradman of Australia was, beyond any argument, the greatest batsman who ever lived and the greatest cricketer of the 20th century. Only WG Grace, in the formative years of the game, even remotely matched his status as a player.
↑ Profil Dona Bradmana na cricinfo.com. [dostęp 2012-07-31].
↑ Średnią punktów (batting average) oblicza się dzieląc liczbę punktów (runs) przez liczbę zmian (innings), w których zawodnik został wyautowany (outs). W przypadku, gdy nie został jeszcze wyeliminowany, średniej nie oblicza się lub przyjmuje jako zero.