Duloksetyna

Duloksetyna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C18H19NOS

Masa molowa

297,41 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

116539-59-4

PubChem

60835

DrugBank

DB00476

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

N06AX21

Stosowanie w ciąży

kategoria C[2]

Duloksetynaorganiczny związek chemiczny, lek z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI), stosowany w leczeniu depresji, zespołu lęku uogólnionego, bólu w neuropatii cukrzycowej i fibromialgii. Została zatwierdzona przez FDA w 2004 r.[3] W niektórych krajach stosowana w terapii wysiłkowego nietrzymania moczu (SUI).

Mechanizm działania

Duloksetyna hamuje transporter serotoniny (SERT) i transporter noradrenaliny (NET), zwiększając przekaźnictwo serotoninergiczne i noradrenergiczne. Ponieważ pompa wychwytu zwrotnego noradrenaliny działa na dopaminę w korze przedczołowej, prawdopodobnie duloksetyna zwiększa również przekaźnictwo dopaminergiczne w tym obszarze mózgu[2]. Hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i noradrenaliny nieproporcjonalnie, w stosunku 10:1[a], ponadto działa w tych kierunkach w sposób sekwencyjny, a nie równoległy. Dlatego w jej działaniu dominują efekty wpływu na poziom serotoniny, a później i słabiej na poziom noradrenaliny[2].

Stałe inhibicji Ki różnych receptorów[4]
ReceptorKi (nM)
SERT0,7–0,8
NET7,5
DAT240
5-HT2A504
5-HT2C916
5-HT6419

Farmakokinetyka i metabolizm

Czas półtrwania duloksetyny wynosi około 12 godzin. Lek jest metabolizowany przy udziale izoenzymów cytochromu P450: CYP2D6 i CYP1A2. Prawdopodobnie tylko metabolizm przez CYP2D6 ma znaczenie kliniczne[2]. Jest inhibitorem izoenzymów 1A2, 3A4 oraz 2D6. Stwarza to ryzyko interakcji z innymi lekami metabolizowanymi przez wymienione izoenzymy[3].

Działania niepożądane

Większość działań niepożądanych leku występuje na początku kuracji i ustępuje w krótkim czasie. Najczęściej są to nudności, biegunka, nadmierna senność w ciągu dnia, bezsenność, nadmierna potliwość. Mogą występować zaburzenia funkcji seksualnych u kobiet i mężczyzn. Lek obniża próg drgawkowy i rzadko może powodować napady drgawkowe. Wyjątkowo może powodować przyrost masy ciała[2], stwarza też niewielkie u osób zdrowych i znaczne w przypadku jednoczesnych chorób afektywnych ryzyko wystąpienia manii lub hipomanii[5].

Preparaty

Preparaty duloksetyny dopuszczone do obrotu w Polsce: Depratal, Duciltia, Duloxetine, Duloxgamma, Dulsevia, Dulxetenon, Dutilox, Strodros[6].

Uwagi

  1. Pod tym względem działa w sposób bardziej zrównoważony niż wcześniej wprowadzona (zatwierdzenie przez FDA w 1993 r.) wenlafaksyna (30:1) i podobnie do nowszej deswenlafaksyny (2008). Pełne zrównoważenie (1:1) osiągają milnacipran (2009) i levomilnacipran (2013)[3].

Przypisy

  1. Duloxetine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00476 (ang.).
  2. a b c d e Stephen M. Stahl, Podstawy psychofarmakologii, Gdańsk: Via Medica, 2008, s. 121–127, ISBN 978-83-60945-73-5.
  3. a b c Randy A. Sansone, Lori A. Sansone, Serotonin Norepinephrine Reuptake Inhibitors: A Pharmacological Comparison, „Innovations in Clinical Neuroscience”, 11 (3-4), 2014, s. 37–42, PMID24800132, PMCIDPMC4008300.
  4. Frank P. Bymaster i inni, Comparative Affinity of Duloxetine and Venlafaxine for Serotonin and Norepinephrine Transporters in vitro and in vivo, Human Serotonin Receptor Subtypes, and Other Neuronal Receptors, „Neuropsychopharmacology”, 25 (6), 2001, s. 871–880, DOI10.1016/S0893-133X(01)00298-6, PMID11750180 (ang.).
  5. V. Peritogiannis i inni, Duloxetine-induced hypomania: case report and brief review of the literature on SNRIs-induced mood switching, „Journal of Psychopharmacology”, 23 (5), 2009, s. 592–596, DOI10.1177/0269881108089841, PMID18562441.
  6. Rejestr Produktów Leczniczych. [dostęp 2019-02-03].

Linki zewnętrzne

  • Duloxetine, MedlinePlus Drug Information (ang.).

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Duloxetine.svg
2D structure of SNRI-class antidepressant duloxetine.