Ectobius

Zadomka
	Ectobius
	Stephens, 1835
	; Ectobius vittiventris
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Rząd	karaczany
Nadrodzina	Blaberoidea
Rodzina	zadomkowate
Podrodzina	Ectobiinae
Rodzaj	zadomka

Ectobius pallidus

zadomka polna

Samica zadomki leśnej

Nieoznaczony przedstawiciel rodzaju Ectobius

Zadomka (Ectobius) – rodzaj karaczanów z rodziny zadomkowatych i podrodziny Ectobiinae.

Taksonomia

Rodzaj opisany został w 1835 roku przez Jamesa Francisa Stephensa^[2].

Opis

Małe karaczany o smukłym ciele i szczeciniastych, znacznie dłuższych niż połowa ciała czułkach. Pokrywy skórzaste o wyraźnym użyłkowaniu. U samców dłuższe niż odwłok, a u samic często skrócone, a nawet łuskowate. Skrzydła tylne, gdy obecne, z wyraźnym trójkątem wtrąconym. Uda o zewnętrznej, dolnej krawędzi opatrzonej dwoma kolcami. Stopy o pazurkach nierównych, a przylgach dużych. Zewnętrzny pazurek krótszy lub równy długości przylgi. Samiec posiada na VII tergicie dołek gruczołowy, mający duże znaczenie przy oznaczaniu gatunków. Jego płytka subgenitalna jest asymetryczna i wyposażona w pojedynczy stylik. Samice mają płytkę subgenitalną pozbawioną trójkątnych płatów^[3].

Ekologia

Większość gatunków zasiedla lasy, gdzie występuje na drzewach, krzewach i w ściółce, a tylko nieliczne są stepowe^[3].

Rozprzestrzenienie

Zadomki występują w Palearktyce, krainie etiopskiej i na subkontynencie indyjskim. Podawane są także ze Stanów Zjednoczonych^[2].

W Polsce potwierdzono występowanie pięciu gatunków: zadomki polnej, zadomki leśnej, Ectobius erythronotus, Ectobius lucidus i Ectobius duskei^[4].

Systematyka

Należy tu 68 gatunków zgrupowanych w 2 podrodzaje^[2]:

podrodzaj: Ectobius (Ectobiola) Uvarov, 1940
- Ectobius duskei Adelung, 1906

podrodzaj: Ectobius (Ectobius) Stephens, 1835

- Ectobius aeoliensis Failla et Messina, 1974
- Ectobius aethiopicus (Shelford, 1910)
- Ectobius aetnaeus Ramme, 1927
- Ectobius africanus Saussure, 1899
- Ectobius albicinctus (Brunner von Wattenwyl, 1861)
- Ectobius alleni Rehn, 1931
- Ectobius baccettii Failla et Messina, 1979
- Ectobius balcani Ramme, 1923
- Ectobius brunneri Seoane, 1879
- Ectobius burri Adelung, 1917
- Ectobius corsorum Ramme, 1923
- Ectobius darbandae Rehn, 1931
- Ectobius delicatulus Bei-Bienko, 1950
- Ectobius eckerleini Harz, 1977
- Ectobius erythronotus Burr, 1898
- Ectobius filicensis Failla et Messina, 1974
- Ectobius frieseanus Princis, 1963
- Ectobius heteropterus Bei-Bienko, 1963
- Ectobius ichnusae Failla et Messina, 1982
- Ectobius indicus Bei-Bienko, 1938
- Ectobius intermedius Failla et Messina, 1981
- Ectobius involutus Rehn, 1931
- Ectobius jarringi (Hanitsch, 1938)
- Ectobius kervillei Bolívar, 1907
- Ectobius kikensis Rehn, 1931
- Ectobius kikuyuensis Rehn, 1931
- Ectobius kirgizius Bei-Bienko, 1936
- Ectobius kraussianus Ramme, 1923
- Ectobius lagrecai Failla et Messina, 1981
- Ectobius lapponicus (Linnaeus, 1758)
- Ectobius larus Rehn, 1931
- Ectobius leptus Rehn, 1931
- Ectobius lineolatus (Rehn, 1922)
- Ectobius lodosi Harz, 1983
- Ectobius lucidus (Hagenbach, 1822)
- Ectobius makalaka Rehn, 1931
- Ectobius minutus Failla et Messina, 1978
- Ectobius montanus Costa, 1866
- Ectobius neavei Shelford, 1911
- Ectobius nuba Rehn, 1931
- Ectobius pallidus (Olivier, 1789)
- Ectobius palpalis Chopard, 1958
- Ectobius parvosacculatus Failla et Messina, 1974
- Ectobius pavlovskii Bei-Bienko, 1936
- Ectobius punctatissimus Ramme, 1922
- Ectobius pusillus Bei-Bienko, 1967
- Ectobius pyrenaicus Bohn, 1989
- Ectobius rammei Rehn, 1926
- Ectobius sardous Baccetti, 1991
- Ectobius scabriculus Failla et Messina, 1976
- Ectobius semenovi Bei-Bienko, 1935
- Ectobius siculus Ramme, 1949
- Ectobius sjoestedti (Shelford, 1910)
- Ectobius stanleyanus Rehn, 1931
- Ectobius subvitreus Bei-Bienko, 1936
- Ectobius supramontes Bohn, 2004
- Ectobius sylvestris (Poda, 1761)
- Ectobius tadzhikus Bei-Bienko, 1935
- Ectobius textilis Rehn, 1931
- Ectobius ticinus Bohn, 2004
- Ectobius togoensis Ramme, 1923
- Ectobius tuscus Galvagni, 1978
- Ectobius tyrrhenicus Failla et Messina, 1973
- Ectobius usticaensis Failla et Messina, 1974
- Ectobius vittiventris (Costa, 1847)
- Ectobius willemsei Failla et Messina, 1980

podrodzaj: niesklasyfikowano
- Ectobius hipposiderus Bohn, 2013

Przypisy

↑ Ectobius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Ectobius na: Cockroach Species File (Version 5.0/5.0). [dostęp 2014-08-11].
↑ ^a ^b Władysław Bazyluk: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. IX-X Karaczany – Blattodea, Modliszki – Mantodea. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1956, s. 24.
↑ Anna Liana, 1990. Blattodea – karaczany. W: J. Razowski (red.) Wykaz zwierząt Polski, tom I. Ossolineum

[itis-1] Ectobius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[csf-2] Ectobius na: Cockroach Species File (Version 5.0/5.0). [dostęp 2014-08-11].

[Bazyluk-3] Władysław Bazyluk: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. IX-X Karaczany – Blattodea, Modliszki – Mantodea. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1956, s. 24.

[Liana-4] Anna Liana, 1990. Blattodea – karaczany. W: J. Razowski (red.) Wykaz zwierząt Polski, tom I. Ossolineum

[1]

[2]

[3]

[4]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne