Elena (miasto)

Elena

Елена

Herb
Państwo	Bułgaria
Obwód	Wielkie Tyrnowo
Gmina	Elena
Kmet	Dilan Młyzew
Powierzchnia	62,42 km²
Wysokość	293 m n.p.m.
Populacja (2011) • liczba ludności	5 532[1]
Nr kierunkowy	06151
Kod pocztowy	5070[2]
Położenie na mapie Bułgarii Elena
42°56′N 25°53′E/42,933333 25,883333
Strona internetowa
Portal Bułgaria

Uliczka

Dom w Elenie

Elena (bułg. Елена^[3]) – miasto w środkowej Bułgarii, w obwodzie Wielkie Tyrnowo; siedziba gminy Elena. Według danych Narodowego Instytutu Statystycznego, 31 grudnia 2011 roku miasto liczyło 5532 mieszkańców.

Położenie

Miasto położone jest u podnóża gór Elenskiego bałkanu, przy wzgórzu Kaleto.

Środowisko naturalne

Wody

Elena leży w dolinie rzeki Elenskiej, niedaleko zbiornika retencyjnego Jowkowci.

Przyroda

• duży głaz narzutowy Markow kamyk, którego według legendy wyrzucił królewicz Marko oraz Raew kamyk
• 1300 letni dąb objęty statusem pomnika przyrody
• wodospad Christowski

Zbocza są gęsto porośnięte lasami, stąd blisko do szczytów Czumerna, Ostrec i Simanowo.

Historia

Miasto pierwszy raz wspomniane było w 1430 roku pod nazwą Strymena i Elana. W XVIII i XIX wieku miasteczko znane było jako centrum rzemiosła i handlu swojego regionu. Ludzie Eleny odegrali ważną rolę w okresie renesansu w Bułgarii, uczestnicząc w prawie każdych powstaniach przeciwko Turkom, m.in. we Wełczowatej zawerze w 1835 roku oraz w powstaniu tyrnowskim w 1862 roku. Pierwszą świątynią Eleny była cerkiew pw. Sweti Nikoła, zbudowana w XVI wieku. Donjo Gramatnik zapisał, że w 1518 roku cerkiew Sweti Nikoła dostała psałterz z Wenecji. W 1800 roku miejscowość została napadnięta; zniszczono cerkiew Sweti Nikoła i książki znajdujące się w niej. Ze środków zamożnych mieszkańców w 1804 roku odbudowano cerkiew, później wielokrotnie ją przebudowywano. Elena nazywana była Bułgarskim Betlejem, ponieważ jako jedyna w Bułgarii w okresie renesansu miała trzy cerkwie. 2 listopada 1877 roku w trakcie wojny rosyjsko-tureckiej zniszczono znaczną część miasta, natomiast oszczędzono cerkiew wraz z ikonostasem. Cerkiew stała się magazynem do przechowywania zboża. W trakcie wojny bałkańskiej dwóch mieszkańców wstąpiło do legionu Macedońsko-Adrianopolskiego^[4]. Jesienią 1987 roku cerkiew Sweti Nikoła została udostępniony dla zwiedzających.

Demografia

    Liczba mieszkańców^[1]
    

Kultura i oświata

• Dom Jordana Chadżipetkowa
• Dom Hilariona Makariopolskiego
• Muzeum paleontologii
• Szkoła średnia "Daskałoliwnica" powstała w 1834 roku

Kuchnia

• Elenski but
• Elenska sliwowa rakija
• File Elena

Zabytki

Do zabytków zalicza się:

• Cerkiew Sweti Nikoła
• Cerkiew Uśpienia Maryi Panny
• Dom Hilariona Makariopolskiego
• Popnikołowy dom
• Raskukanowe domy
• Wieża czasowa

Osoby związane z Eleną

• Nikoła Bobczew – filozof
• Stefan Bobczew – prawnik, publicysta
• Josif Bradati – uczony
• Iłarion Dorostołski – duchowny, pisarz
• Georgi Georgijew-Gec – aktor
• Sawa Katrafiłow – rewolucjonista
• Kirczo Kirczew – kmet Burgasu
• Aleksandyr Kisjow – generał
• Iwan Kyrszowski – dziennikarz, rewolucjonista
• Sawa Kyrszowski – prawnik, rewolucjonista
• Hilarion (Michajłowski) – duchowny, działacz na rzecz bułgarskiego odrodzenia narodowego
• Nikoła Michajłowski – pedagog
• Stojan Michajłowski – poeta
• Dimityr Mołłow – lekarz, polityk
• Iwan Momcziłow – pedagog
• Panajot Panajotow – kmet Warny
• Aleksandyr Pindikow – działacz kulturalny
• Milan Radiwojew – aktywista
• Petko Todorow – pisarz
• Teodor Teodorew – polityk
• Penczo Złatew – oficer, polityk

Miasta partnerskie

• Gmina Wolfsbach, Austria

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa w Elenie
• Muzea w Elenie. museum.elena.bg. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-26)].
• Gmina Elena. administration.elena.bg. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-27)].
• Gminne wiadomości
• Informacja turystyczna – Elena
• Muzeum wyzwolenia. museum.elena.bg. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-26)].
• Muzeum paleontologii. paleo-elena.hit.bg. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-13)].
• Читалище "Напредък" – miasto Elena
• СОУ "Иван Момчилов" – miasto Elena
• Gminny dziecięcy kompleks
• Сдружение "Гражданско общество" – miasto Elena
• Centrum Eleny. icentres.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
• Przewodnik po Bułgarii, miasto Elena (bułg.)
• Położenie na mapach Bgmaps.com
• Położenie na mapach Emaps.bg