Emil Biedrzycki

Emil Biedrzycki

Emil Biedrzycki w 1946 r.
Data i miejsce urodzenia	5 maja 1890 Dumbrăveni k. Suczawy
Data i miejsce śmierci	5 grudnia 1975 Kraków
Miejsce spoczynku	Cmentarz Rakowicki
Zawód, zajęcie	romanista
Narodowość	polska
Odznaczenia

Emil Biedrzycki (ur. 5 maja 1890 w Dumbrăveni k. Suczawy, zm. 5 grudnia 1975 w Krakowie) – polski romanista, literaturoznawca, nauczyciel akademicki, badacz historii Polaków na Bukowinie.

Życiorys

Emil Biedrzycki urodził się we wsi Dumbrăveni w pobliżu Suczawy na Bukowinie (obecnie na terenie Rumunii, ówcześnie w monarchii austro-węgierskiej) w rodzinie polsko-niemieckiej. Uczęszczał do szkoły podstawowej w Paszkanach w Rumunii, a następnie do szkoły średniej w Czerniowcach. Na uniwersytecie w Czerniowcach rozpoczął studia ekonomiczne i prawnicze, ukończone później we Lwowie. W trakcie studiów w Czerniowcach działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” oraz w Towarzystwie akademików polskich „Ognisko”, którego był wiceprezesem od 1910 r.

W czasie I wojny światowej służył jako oficer armii austro-węgierskiej, biorąc udział w walkach m.in. w Karpatach Wschodnich i na froncie włoskim. W 1917 r. ukończył studia w Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie i uzyskał stopień doktora praw. Po wojnie osiadł we Lwowie, gdzie ukończył kolejne studia w zakresie filologii romańskiej i germańskiej i w 1924 r. uzyskał stopień doktora filozofii. W okresie międzywojennym był lektorem języka rumuńskiego i wykładowcą literatury rumuńskiej w Uniwersytecie Jana Kazimierza, pracując jednocześnie jako nauczyciel przedmiotów ekonomicznych w Państwowej Szkole Ekonomiczno-Handlowej oraz Liceum Handlowym we Lwowie^[1]. Był również tłumaczem przysięgłym języka rumuńskiego przy Sądzie Okręgowym we Lwowie^[2]. W okresie międzywojennym był wiceprezesem Ligi Polsko-Rumuńskiej oraz skarbnikiem Towarzystwa Przyjaciół Francji we Lwowie, działał również w Polskim Towarzystwie Ekonomicznym, Polskim Towarzystwie Naukowym, Polskim Towarzystwie Orientalistycznym i Lidze Polsko-Jugosłowiańskiej. Za działania na rzecz rozwoju współpracy polsko-rumuńskiej został odznaczony dwoma państwowymi odznaczeniami rumuńskimi^[1].

Po II wojnie światowej przeprowadził się do Krakowa, gdzie objął lektorat języka rumuńskiego po wznowieniu działalności dydaktycznej w Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym samym okresie organizował również powojenną działalność Liceum Handlowego w Miechowie, gdzie pełnił funkcję dyrektora w latach 1945–1947^[3]. W okresie powojennym pracował jako lektor języka rumuńskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim, lektor języka niemieckiego w Wyższej Szkole Ekonomicznej i nauczyciel w średnich szkołach ekonomicznych w Krakowie. Był członkiem Komisji Zachodnioeuropejskiej PAU i Komisji Historyczno-Literackiej Oddziału Krakowskiego PAN. Po przejściu na emeryturę w 1960 r. poświęcił się przygotowywaniu monografii historycznej Polonii bukowińskiej, wydanej w 1973 r. przez PWN jako Historia Polaków na Bukowinie.

Żonaty z Józefą z d. Węgrzynowską (siostrą stryjeczną Lesława Węgrzynowskiego), a po jej śmierci ze Stanisławą z d. Stopianką (siostrą stryjeczną Romana Stopy). Ojciec trzech synów: Jerzego, Andrzeja i Wojciecha.

Zmarł w 1975 r. w Krakowie i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim (kwatera FA-wsch-11)^[4].

Grób Emila Biedrzyckiego na Cmentarzu Rakowickim

Odznaczenia

• Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1938)^[5],
• Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii (Rumunia),
• Złoty Medal I. kl. „Zasługi na polu oświaty” (Rumunia).

Twórczość

• Związki kulturalne polsko-rumuńskie, Liga Polsko-Rumuńska, Lwów 1933,
• Zarys z dziejów literatury rumuńskiej (z antologją poezji), Książnica-Atlas, Lwów 1935,
• Kurs języka rumuńskiego: skrypt dla studentów filologii romańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1957 (wyd. II: 1960),
• Mikołaj Balcescu, rumuński pisarz i rewolucjonista, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków 1961,
• Historia Polaków na Bukowinie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków 1973.

Przypisy

Bibliografia

• Loredana Bortă, Carmen Bădăluţă: Medalion Emil Biedrzycki, „Codrul Cosminului”, nr 12, 2006, s. 243–247
• Miłosz Biedrzycki: Emil Biedrzycki – orędownik kulturalnego i gospodarczego zbliżenia między Polską i Rumunią, [w:] Świat relacji polsko-rumuńskich / Lumea relaţiilor polono-române, red. S. Iachimovschi, K. Stempel-Gancarczyk, E. Wieruszewska-Calistru, Związek Polaków w Rumunii, Suceava 2012, s. 255–261.