Eugen Rehfisch

Eugen Rehfisch, ok. 1900

Eugen Aron Rehfisch (ur. 6 marca 1862 w Kempen, zm. 7 października 1937 w Berlinie) – niemiecki lekarz, pionier urodynamiki. Na jego cześć nazwano Eugen-Rehfisch-Preis, nagrodę przyznawaną przez międzynarodowe towarzystwo Forum Urodynamicum za osiągnięcia na polu urodynamiki i neurourologii.

Życiorys

Studiował medycynę na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie (1883-1887) i na Bawarskim Uniwersytecie Juliusza-Maksymiliana w Würzburgu. W semestrze letnim 1887 uzyskał tytuł doktora nauk medycznych po przedstawieniu dysertacji Ueber die Fortdauer der Entzündung bei acuter fibrinöser Pneumonie nach erfolgter Krisis. Od około 1889 praktykował w Berlinie. Wtedy, w wieku 27 lat, zmienił imię Aron na Eugen[1]. Był współpracownikiem i uczniem Leopolda Caspera, pracował jako jego asystent od 1896 do 1900[2]. W latach 1896-1900 prowadził badania nad unerwieniem pęcherza moczowego i fizjologią mikcji w Berliner Physiologische Institut. Prowadził też badania w I Instytucie Anatomii w Berlinie u Heinricha Wilhelma Waldeyera[1]. Od 1919 roku był profesorem tytularnym[3].

W pierwszych latach swojej praktyki lekarskiej poślubił Hedwig Manczyk. Mieli syna Hansa Josepha (potem Hans José, 1891-1960) i córkę Käthe Marię, po mężu Wassertrüdinger (1894-1950). Hans José Rehfisch studiował prawo, po wojnie mieszkał w Nowym Jorku, od 1950 z powrotem w Niemczech; Käthe Marie została lekarką, po 1933 wyemigrowała do Palestyny razem z matką (zmarła w 1954 w Hajfie)[1].

Grób dr. Eugena Rehfischa na Cmentarzu żydowskim w Berlinie-Weißensee

Pochowany 22 października 1937 na Cmentarzu żydowskim w Berlinie-Weißensee, jego grób zachował się do dziś[1].

Dorobek naukowy

Schemat doświadczenia Rehfischa z 1897 roku

Między 1889 a 1920 opublikował około dwudziestu prac. Szczególnie ważne są jego dwie prace, leżące u podstaw urodynamiki: Ueber den Mechanismus des Harnblasenverschlusses und der Harnentleerung (1897) i Über die Innervation der Harnblase (1900)[4]. Zawierały one wyniki jego doświadczeń z lat 1897-1899, w których stymulował nerwy podbrzuszny i miedniczny u 45 psów. Mimo że wyniki doświadczeń Rehfischa były częściowo błędne, metodyka jego doświadczeń uznawana jest za przełomową w badaniu fizjologii układu moczowego. Rehfisch określany jest jako pionier urodynamiki i neurourologii[5][1][6].

Rehfisch zajmował się przede wszystkim fizjologią układu moczowego, ale także psychiatrią i kardiologią. W 1889 ukazała się jego popularyzatorska książka poświęcona percepcji i złudzeniom[7], a rok później szkic o samobójstwie, poprzedzony przedmową Emanuela Mendla i przetłumaczony na język polski[8]. W 1895 napisał rozdział poświęcony pęcherzykom nasiennym do encyklopedii medycznej Alberta Eulenburga[9]. Zagadnienie to zgłębiał pod kierunkiem Waldeyera w Instytucie Anatomii. Prace kardiologiczne Rehfischa podejmowały zagadnienia septycznego zapalenia wsierdzia[10], rokowania w zaburzeniach rytmu serca[11], elektrokardiografii[12][13], mechanizmu skurczu mięśnia sercowego[14], niedomykalności zastawki tętnicy płucnej[15], etiologii przerostu prawej komory serca[16]. Był jednym z pierwszych lekarzy, stosujących elektrokardiografię w praktyce klinicznej[17].

Prace

  • Ueber die Fortdauer der Entzündung bei acuter fibrinöser Pneumonie nach erfolgter Krisis. Inaugural-Dissertation. Bonitas-Bauer, 1887
  • Sinneswahrnehmung und Sinnestäuschung. Eine Studie für Laien von Dr. Eugen Rehfisch. Steinitz, Berlin 1889
  • Seelenthätigkeit und Seelenstörung. Darstellung der Gehirnfunktionen für Ärzte + Laien, 2. Aufl. Steinitz, Berlin 1890
  • Der Selbstmord. Eine kritische Studie. Berlin, 1893
    • Samobójstwo, studyum krytyczne, z niemieckiego przełożył Wiktor D. Nakł. księgarni Teodora Paprockiego i S-ki, Druk E. Skiwskiego, 1895 ss. 103
  • Ueber acute Spermatocystitis. Deutsche Medizinische Wochenschrift 21, ss. 334–335 (1895)
  • Samenblasen. W: Eulenburg A (red.) Real-Encyclopädie der gesamten Heilkunde Bd 27, 2. Aufl. Urban & Schwarzenberg, Wien-Leipzig 1895
  • Neuere Untersuchungen über die Physiologie der Samenblasen. Deutsche Medizinische Wochenschrift 22, ss. 245–249 (1896)
  • Ueber den Mechanismus des Harnblasenverschlusses und der Harnentleerung. „Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”. 150 (1), s. 111–151, 1897. DOI: 10.1007/BF01924308. 
  • Über die Innervation der Harnblase[4] (1900)
  • Die Prognose der Herzarhytmie. Deutsche Medizinische Wochenschrift 29, ss. 347–351 (1903)
  • Nervöse und kardiale Arhythmie. Deutsche Medizinische Wochenschrift 30, ss. 382–429 (1904)
  • Klinische und experimentelle Erfahrungen über Reizungen des Herzvagus. Berliner klinische Wochenschrift 13 (47, 48), ss. 1468–1471 (1905)
  • Diskussionsbemerkungen. Deutsche Medizinische Wochenschrift 31, s. 122 (1905)
  • Ueber die Reizung des Herzvagus bei Warmblütern mit Einzelinduktionschlägen. Arch f Anatomie und Physiologie Suppl. ss. 152-172, 1906
  • Herzbewegung und Herzkontraktion. Deutsche Medizinische Wochenschrift 34, s. 1121 (1908)
  • Therapeutische Rundschau 45, 1908
  • Die experimentellen Grundlagen des Elektromyogramms. Deutsche Medizinische Wochenschrift 36, s. 977–1038 (1910)
  • Einführung in die Lehre vom Elektrokardiogramm. Berliner Klinik 269, ss. 259–270 (1910)
  • Wie hüten wir uns vor Herzkrankheiten? Arbeiter-Gesundheits-Bibliothek, Heft 23, Berlin 1910
  • Klinische Betrachtungen über die Beziehungen zwischen der negativen Finalschwankung im Elektrocardiogramm zum Blutdruck und zur Herzgrösse. „Zeitschrift für experimentelle Pathologie und Therapie”. 9 (3), s. 716–736, 1911. DOI: 10.1007/BF02625085. 
  • Zur Diagnose der Pulmonalinsuffizienz. Deutsche Medizinische Wochenschrift 40, s. 221 (1914)
  • Septische Endocarditis parietalis. Deutsche Medizinische Wochenschrift 41, s. 389 (1915)
  • Zur Aetiologie der Vergrößerung der rechten Herzkammer, insbesondere bei behinderter Nasenatmung. Deutsche Medizinische Wochenschrift 44, s. 277 (1918)
  • Über den gegenwärtigen Stand der Funktionsprüfung des Herzens. Deutsche Medizinische Wochenschrift 46, s. 479 (1920)
  • Der Doppelsinn des Intervalls. Kritische Bemerkungen zur Lehre von Reizleitungsstörungen. Z Klin Med 89, ss. 345–359 (1920)
  • Moderne Gesichtspunkte in der Diagnostik der Herzkrankheiten. Zeitschrift für ärztliche Fortbildung 17, ss. 70-76 (1920)
  • Zur Physiologie und Pathologie des Kreislaufs. Zschr. Bahnärzte 20, ss. 253-67 (1925)
  • Über die Beziehungen zwischen Dondersschem venösem und arteriellem Druck. „Zeitschrift für die gesamte experimentelle Medizin”. 50 (1), s. 359–399, 1926. DOI: 10.1007/BF02627788. 
  • Der Donders'sche Druck. Zeitschrift für klinische Medizin 106, ss. 229-243 (1927)
  • Ueber die intrapleuralen Druckschwankungen und die Blutdruckkurven beim experimentallen Pneumothorax. Zentralblatt für allgemeine Pathologie und pathologische Anatomie 44 (1929)
  • Psychogene Herzstörungen. Jahreskurse für ärztliche Fortbildung 21 (2), s. 17-29 (1930)
  • Der Herzton in Bild und Schall. Zeitschrift für Kreislaufforschung 25 (12, 13), s. 420-429, 450-464 (1933)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e B. Schönberger, R. Helms, E. Rehfisch. Eugen Rehfisch—Pionier der modernen Urodynamik. „Urologe A”. 44 (3), s. 288-93, Mar 2005. DOI: 10.1007/s00120-004-0752-x. PMID: 15719244. 
  2. ↑ FH. Moll, P. Rathert, H. Fangerau. Urologie und Nationalsozialismus am Beispiel von Leopold Casper (1859–1959). „Urologe A”. 48 (9), s. 1094-102, Sep 2009. DOI: 10.1007/s00120-009-2046-9. PMID: 19655122. 
  3. ↑ Fischer I: Biographisches Lexikon der hervorragenden Ärzte der letzten fünfzig Jahre. Band 2. München-Berlin: Urban & Schwarzenberg, 1962, s. 1279.
  4. ↑ a b Eugen Rehfisch, Ueber die Innervation der Harnblase, „Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”, 161 (3), 1900, s. 529–568, DOI: 10.1007/BF01925310, ISSN 0720-8723 (niem.).
  5. ↑ J. Kutzenberger, J. Pannek, M. Stöhrer. Neurourologie. Aktuelle Entwicklungen und Therapiestrategien. „Urologe A”. 45 (2), s. 158-60, 162-6, Feb 2006. DOI: 10.1007/s00120-005-0993-3. PMID: 16437249. 
  6. ↑ Urodynamik / [Fort- und Weiterbildungskommission der Deutschen Urologen, Arbeitskreis Urologische Funktionsdiagnostik und Urologie der Frau. Hans Palmtag ; Mark Goepel ; Helmut Heidler]. Heidelberg: Springer, 2007, s. 84. ISBN 978-3-540-72505-3.
  7. ↑ Rehfisch E. Sinneswahrnehmung und Sinnestäuschung. Eine Studie für Laien von Dr. Eugen Rehfisch. Steinitz, Berlin 1889
  8. ↑ Rehfisch Eugeniusz. Samobójstwo, studyum krytyczne, z niemieckiego przełożył Wiktor D. Nakł. księgarni Teodora Paprockiego i S-ki, Druk E. Skiwskiego, 1895 ss. 103)
  9. ↑ Rehfisch E. Samenblasen. [w:] Eulenburg A (red.) Real-Encyclopädie der gesamten Heilkunde Bd 27, 2. Aufl. Urban & Schwarzenberg, Wien-Leipzig 1895
  10. ↑ Rehfisch E. Septische Endocarditis parietalis. Deutsche Medizinische Wochenschrift 41, s. 389 (1915)
  11. ↑ Rehfisch E. Die Prognose der Herzarhytmie. Deutsche Medizinische Wochenschrift 29, ss. 347–351 (1903)
  12. ↑ Klinische Betrachtungen über die Beziehungen zwischen der negativen Finalschwankung im Elektrocardiogramm zum Blutdruck und zur Herzgrösse. Zeitschrift für die experimentelle Pathologie und Therapie 9, 3, ss. 716-736 (1911)
  13. ↑ Rehfisch E. Einführung in die Lehre vom Elektrokardiogramm. Berliner Klinik 269, ss. 259–270 (1910)
  14. ↑ Rehfisch E. Herzbewegung und Herzkontraktion. Deutsche Medizinische Wochenschrift 34, s. 1121 (1908)
  15. ↑ Rehfisch E. Zur Diagnose der Pulmonalinsuffizienz. Deutsche Medizinische Wochenschrift 40, s. 221 (1914)
  16. ↑ Rehfisch E. Zur Aetiologie der Vergrößerung der rechten Herzkammer, insbesondere bei behinderter Nasenatmung. Deutsche Medizinische Wochenschrift 44, s. 277 (1918)
  17. ↑ Helms R. Vom Harndrang zum Herzrasen – Eugen Rehfisch und seine Beiträge zur funktionellen Diagnostik (niem.)

Media użyte na tej stronie

Rehfisch.JPG
Originalzeichnung der simultanen Registrierung von Blasendruck und Miktionsvolumen bei einer Versuchsperson.
Grab von Eugen Rehfisch auf dem Jüdischen Friedhof Berlin-Weißensee.JPG
Autor: Filip Marcinowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób dr. Eugena Rehfischa na Cmentarzu żydowskim w Berlinie-Weißensee
Eugen Rehfisch.JPG
Eugen Rehfisch (1864-1937), circa 1900