Ewa wzywa 07

Ewa wzywa 07 (zapisywane również jako Ewa wzywa 07…) – seria opowiadań kryminalnych ukazująca się w wydawnictwie Iskry w latach 19681989[a]. W ramach serii ukazało się 146 opowiadań.

Pomysł serii

Genezą serii była chęć przybliżenia pracy funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej czytelnikom, zapoznanie ich z kulisami służby, metodami pracy milicjantów. Na jednej z wewnętrznych narad w Komendzie Głównej MO pod koniec lat 60., stwierdzono że praca milicji nie jest dostatecznie doceniana przez społeczeństwo. Zadecydowano wtedy, że należy podjąć takie działania, które w interesujący dla odbiorców sposób przekazywać będą pożądaną propagandową treść. Zadanie opracowania szczegółów tej strategii otrzymali pułkownik Zbigniew Gabiński, dyrektor Oddziału Kontroli, Badań i Analiz KG MO i ppłk Władysław Krupka, odpowiedzialny w KG MO za kontakty z filmowcami, literatami i dziennikarzami. W 1967 r. Gabiński i Krupka zaproponowali przełożonym wydawanie serii opowiadań kryminalnych dla dorosłych czytelników oraz serii komiksów dla dzieci i młodzieży. Po zaakceptowaniu tej decyzji, nawiązana została współpraca z wydawnictwami Iskry (seria „Ewa wzywa 07”) oraz Sport i Turystyka (seria komiksów z kapitanem Żbikiem)[1].

Forma wydawnicza

Zeszyty serii miały format B5, liczyły od 32 do 48 stron[b]. Ukazywały się w jednolitej szacie graficznej:

  • niebieska okładka,
  • na przedniej stronie okładki u góry znajdował się napis „Ewa wzywa 07…” oraz owalne logo z napisem „Powieść co miesiąc” i kolejnym numerem w środku; w górnej części okładki podawano także autora (imię i nazwisko wydrukowane w czarnym kolorze) oraz w drugim wierszu tytuł (zapisywany majuskułą, w białym kolorze); dolną połowę zajmowała ilustracja,
  • na tylnej stronie okładki u góry biegła powtórzona dwa razy nazwa serii; środek okładki zajmował zwykle spis odcinków serii (przypominano tytuły ok. 30 poprzednich odcinków); z lewej strony znajdował się rysunek przodu radiowozu MO (warszawy w pierwszych częściach, a od połowy lat 70. Fiata 125p),
  • w latach 1973–1974 okładkę uzupełniał z przodu pionowy napis „30 lat Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej”, a z tyłu zamiast spisu części serii drukowane było kalendarium MO i SB.

Nazwa serii opowiadań to hasło wywoławcze dyspozytorni MO: wezwanie do zameldowania się funkcjonariusza (lub patrolu) o kryptonimie „07”. Dyspozytornia MO otrzymała kryptonim „Ewa” na cześć żony jednego z pomysłodawców serii, Zbigniewa Gabińskiego[2].

Zapowiedź sformułowaną przez logo – „Powieść co miesiąc” – spełniano od 1969, pierwszego pełnego roku ukazywania się serii, do 1975 roku. Żadna premierowa część nie trafiła do czytelników w roku 1984.

  • 1981 – 4 opowiadania
  • 1982 – 2 opowiadania
  • 1983 – 6 opowiadań
  • 1984 – nie wydano żadnego opowiadania
  • 1985 – 3 opowiadania
  • 1986 – 5 opowiadań
  • 1987 – 2 opowiadania
  • 1988 – 5 opowiadań
  • 1989 – 2 opowiadania

Autorzy

Na potrzeby serii pisali opowiadania m.in. Janusz Głowacki, Andrzej Szczypiorski, Aleksander Ścibor-Rylski, dziennikarze Wanda Falkowska i Kazimierz Koźniewski, a głównie klasycy polskiej powieści kryminalnej (milicyjnej): Danuta Frey, Barbara Gordon, Helena Sekuła, Jerzy Edigey, Jerzy Siewierski, Zygmunt Zeydler-Zborowski.

Spis odcinków

LP
Autor
Tytuł
Rok wydania
1Barbara NawrockaTajemnicza katarynka
1968
2Kazimierz KoźniewskiSztyletem w serce
1968
3Jerzy EdigeySzkielet bez palców
1969
4Jacek WołowskiAnastazja lubi reklamę
1969
5Adrian CzobotSkok śmierci[c][d]
1969
6Zygmunt Zeydler-ZborowskiZłoty centaur
1969
7Jan BernardTelefonował morderca
1969
8Marcin Dor[e]Zabójstwo Thomasa Jonesa[f]
1969
9Krzysztof OpatowskiTo nie oryginał, Hieronimie!
1969
10Władysław Krupiński[g]Złote kółka
1969
11Zbigniew SafjanUwaga, komunikat specjalny
1969
12Janusz GłowackiDzień słodkiej śmierci
1969
13Henryk GaworskiFotografia mówi prawdę
1969
14Helena TurbaczŚwiecznik Maurów
1969
15Artur Morena[h]Umrzesz o północy
1969
16Barbara GordonFiliżanka czarnej kawy
1970
17Stanisław GoszczurnySylwestrowa noc
1970
18Remigiusz SzczęsnowiczZaczęło się w „Sybilli”
1970
19Adam HauertDlaczego pan zabił moją mamę?[d]
1970
20Ryszard SzczerbaŚlad prowadzi w przeszłość
1970
21Sław AnkwiczKto zamknął drzwi?
1970
22Emilia Cassa-KasickaKrzyk w nocy
1970
23Barbara NawrockaŚmierć czarnoksiężnika
1970
24Maciej PatkowskiPolowanie na kozła
1970
25Andrzej SzypulskiGłupi kawał
1970
26Zygmunt SztabaŚmierć lichwiarza
1970
27Krzysztof OpatowskiZłoty podział
1971
28Barbara GordonBez atu
1971
29Andrzej SzczypiorskiWyspa czterech łotrów
1971
30Wanda FalkowskaKim jesteś?
1971
31Aleksander Ścibor-RylskiZłote koło
1971
32Zygmunt Zeydler-Zborowski[i]Prawda rodzi nienawiść
1971
33Zygmunt SztabaTo nie było samobójstwo
1971
34Walerian DrohiczynFeralny wtorek
1971
35Ewa SzczypiorskaPrezent dla Barbary
1971
36Aleksander MinkowskiKiedy wracają umarli
1971
37Danuta Frey-MajewskaMaska Śmierci
1971
38Władysław KrupińskiTajemnica gotyckiej komnaty
1971
39Jerzy SiewierskiZaproszenie do podróży
1972
40Witold SzymanderskiEkspedycja
1972
41Jerzy GierałtowskiGrobowiec rodziny von Rausch[d]
1972
42Artur MorenaArlekin
1972
43Helena SekułaŚlad rękawiczki[d]
1972
44Julita MikulskaKlamka z mosiądzu
1972
45Maciej Z. BordowiczToccata
1972
46Zygmunt Zeydler-ZborowskiCzwartek, godzina 22
1972
47Jerzy JanickiAmerykańska guma do żucia Pinky[j]
1972
48Ewa WielickaZanim zapadnie wyrok
1972
49Zenon BorkowskiZemsta kusi nad grobem
1972
50Marian ButrymUmarłym wstęp wzbroniony
1972
51Zygmunt Zeydler-ZborowskiDziewczyna w męskiej koszulce
1973
52Helena SekułaKartka z notesu[d]
1973
53Maciej Z. BordowiczFikcja
1973
54Andrzej ZarzyckiDimanche - znaczy niedziela
1973
55Jerzy EdigeyGang i dziewczyna
1973
56Ryszard SzczerbaAlibi[d]
1973
57Zenon BorkowskiŚmierć przeszła obok
1973
58Władysław KrupińskiCelny strzał
1973
59Janusz OsękaŚmierć w żlebie Kirkora
1973
60Jerzy ŁaniewskiPrześwietlone zdjęcie
1973
61Danuta FreyPensjonat pod „Złotym Lwem”
1973
62Witold SzymanderskiSpokojne uzdrowisko
1973
63Marian ButrymHoroskop
1974
64Krystyn ZiemskiRubinowy ślad
1974
65Kazimierz SławińskiZbrodnia rodzi zbrodnię
1974
66Tadeusz LembowiczNeseser Marii Visconti
1974
67Helena SekułaSiedem diabłów dziadka Osiornego
1974
68Izabela GierszewskaSzatan boi się myszy
1974
69Waldemar KurzejewskiTurysta z Durbanu
1974
70Zygmunt Zeydler-ZborowskiDżem z czarnych porzeczek
1974
71Jerzy Romuald MiliczCena utraconego czasu
1974
72Jerzy EdigeyDiabeł przychodzi nocą
1974
73Maciej Z. BordowiczHandlarze jabłek
1974
74Maria OsiadaczTrop wiedzie w historię
1974
75Marian ŁohutkoCzarno na ulicy Błękitnej
1975
76Wojciech LetkiZbrodnia prawie doskonała
1975
77Andrzej K. BogusławskiSprawa, której nie było
1975
78Aleksander MagPodwójna gra
1975
79Zygmunt Zeydler-ZborowskiKukułka bez zegara
1975
80Marian ButrymPajęczyna
1975
81Fryderyka JanisCzłowiek z cienia
1975
82Władysław KrupińskiJak pan przeniósł ten gryps?
1975
83Helena SekułaSrebrna moneta
1975
84Kazimierz SławińskiRomański krzyż
1975
85Ignacy Seweryn KryńskiSzwedka
1976
86Stefan KosŚmierć krąży o zmroku
1976
87Andrzej Krzysztof BarczMadonna z Piaskowej Góry
1976
88Jerzy ŁaniewskiRekontra
1976
89Marian ŁohutkoOdwołać poszukiwania
1976
90Zygmunt Zeydler-ZborowskiDwie lewe nogi
1976
91Jerzy EdigeyTajemnica starego kościółka
1976
92Zygmunt Zeydler-ZborowskiKardynalny błąd
1976
93Danuta FreyOstrze noża
1977
94Janina MartynRozłączył was na zawsze
1977
95Zygmunt Zeydler-ZborowskiEliza nie zgadza się na rozwód
1977
96Marian ŁohutkoPętla bieszczadzka
1977
97Tadeusz ŻołnierowiczPająk rozpina sieci
1978
98Andrzej BarczRendez-vous w hotelu „Royal”
1978
99Ryszard SmolagaŚlad prowadzi do „Delty”
1978
100Zygmunt Zeydler-ZborowskiMajor Downar zastawia pułapkę
1978
101Jan KoprowskiMaskotka
1978
102Jerzy EdigeyAs trefl
1978
103Maciej Z. BordowiczOff side
1978
104Aleksander GabrusiewiczPożyczyć narzeczoną i umrzeć
1978
105Krystyn ZiemskiUśmiech fortuny
1979
106Danuta FreyHotel „Kormoran”
1979
107Jadwiga KaflińskaMagiczny papierek
1979
108Helena SekułaOśmiu gwardzistów w czarnych bermycach
1979
109Marek RymuszkoSprawa osobista
1979
110Tadeusz ŻołnierowiczCios za ciosem
1979
111Tadeusz KwiatkowskiTurysta
1979
112Jan Jerzy KoprowskiŚmierć w samolocie
1979
113Jerzy Romuald MiliczWizyta u zmarłej
1980
114Barbara GordonDolina nocy
1980
115Tadeusz LembowiczŚmierć pod Obidową
1980
116Zygmunt Zeydler-ZborowskiŚmierć grabarza
1980
117Tadeusz ŻołnierowiczOd zmroku do zmroku
1980
118Kazimierz TkaczNikt nie żałował ofiary
1981
119Aleksander GabrusiewiczKwadratura trójkąta
1981
120Maciej Z. BordowiczJeździec na ogniu[k]
1981
121Stanisław HeleńskiAnonim
1981
122Jerzy EdigeySiedem papierosów „Maracho”
1982
123Andrzej DziurawiecDebiut
1982
124Marianna SzymusiakMilionerka
1983
125Jerzy SiewierskiOpowieść o duchach i gorejącym sercu
1983
126Andrzej DziurawiecInny czas
1983
127Zofia KaczorowskaSzmaragd dla Agaty
1983
128Barbara GordonBłąd porucznika Kwaśniaka
1983
129Albert WojtPan dyrektor jest zajęty
1983
130Wojciech WiktorowskiNa skraju niżu
1985
131Danuta FreyFiat z placu Teatralnego
1985
132Zygmunt JanetDzień szósty
1985
133Jerzy KulczyńskiLabirynt
1986
134Andrzej KakietSilniejszy niż śmierć
1986
135Zofia KaczorowskaPodróż w żałobie
1986
136Albert WojtWyrok
1986
137Wojciech WiktorowskiAkcja mleczna
1986
138Danuta FreyDama ze strusim piórem
1987
139Wojciech Piotr Kwiatek[l]Za żadne pieniądze
1987
140Zofia Krajewska-Szukalska
i Zygmunt Bohdanowicz
Bezpieczny świadek
1988
141Andrzej StrzelczykSkok
1988
142Anatol UlmanPolujący z brzytwą
1988
143Danuta FreyZabawa w chowanego
1988
144Helena SekułaNoc bliskiego księżyca
1988
145Marianna SzymusiakZemsta
1989
146Danuta FreyDom, w którym straszy
1989

Ekranizacje

Niektóre opowiadania zostały zekranizowane:

  • Złote Koło jako film pod tym samym tytułem (1971)[3],
  • Wyspa Czterech Łotrów jako film Skarb trzech łotrów (1972)[4],
  • odcinki serialu telewizyjnego 07 zgłoś się[5]:
    • Kartka z notesu – odcinek Wisior,
    • Alibi – odcinek Dziwny wypadek,
    • Baba Jaga gubi trop – odcinek 300 tysięcy w nowych banknotach,
    • Dlaczego pan zabił moją mamę? – odcinek Dlaczego pan zabił moją mamę?,
    • Grobowiec rodziny von Rausch – odcinek Grobowiec rodziny von Rausch,
    • Wagon pocztowy GM 38552 – odcinek Wagon pocztowy,
    • Skok śmierci – odcinek Skok śmierci,
    • Ślad rękawiczki – odcinek Ślad rękawiczki,
  • Amerykańska guma do żucia Pinky jako spektakl Teatru Sensacji "Kobra" pod tym samym tytułem (1972)[6]

Uwagi

  1. Katalog Biblioteki Narodowej klasyfikuje serię również pod nazwą „Powieść co miesiąc”.
  2. Zazwyczaj, ale dłuższe liczyły nawet 60 stron, np. Bez atu Barbary Gordon (zeszyt nr 28).
  3. Opowiadanie posłużyło także za podstawę czterozeszytowej mini-serii komiksów o przygodach kapitana Żbika ("Nocna wizyta", "Wąż z rubinowym oczkiem", "Pogoń za lwem", "Salto śmierci" – Artykuł "Ewa wzywa Żbika" o zbieżnościach między opowiadaniem a komiksami) oraz pierwowzór scenariusza do odcinka pt. "Skok śmierci" serialu "07 zgłoś się". Napisy końcowe tego odcinka wyjaśniają, że "Adrian Czobot" to pseudonim duetu Aleksander Minkowski i Władysław Krupka.
  4. a b c d e f Opowiadanie zekranizowane jako odcinek serialu "07 zgłoś się" pod tym samym tytułem.
  5. Pseudonim Aleksandra Minkowskiego.
  6. Elementy fabuły tego opowiadania można odnaleźć w dwóch mini-seriach komiksów o przygodach kapitana Żbika (zestawy "Dwanaście kanistrów", "Zakręt śmierci", "W pułapce" oraz "„St. Marie ” wychodzi w morze", "Nie odebrany telegram", "Ślady w lesie", "Smutny finał"). Szczegóły w artykule "Ewa wzywa Żbika".
  7. Pseudonim Władysława Krupki.
  8. Pseudonim Andrzeja Wydrzyńskiego.
  9. Na okładce błędnie zapisane nazwisko jako "Zedler-Zborowski". Część nakładu miała potem naklejany poprawny zapis.
  10. Ekranizacja pod tym samym tytułem jako spektakl teatru telewizji - zob. Amerykańska guma do żucia Pinky w bazie filmpolski.pl
  11. Ekranizacja pod tym samym tytułem jako jeden z odcinków serialu Zdaniem obrony w bazie filmpolski.pl
  12. Redaktor literacki wydawnictwa Iskry.

Przypisy

  1. Alex Kłoś, Akuszer Żbika, Tygodnik „Przekrój”, 12 maja 2002, nr 19/2968.
  2. Adamu Rusek (pod pseud. „Pułkownik Czeladka”), Drodzy Przyjaciele! [w:] Pięć błękitnych goździków, Wyd. Kultura Kolekcjonera, Warszawa 2001.
  3. Kryptonim MORD, czyli zbrodnia po peerelowsku (w dziesięciu odsłonach), Onet } data = 2015=09-03 [dostęp 2020-09-17].
  4. Skarb trzech łotrów w bazie filmpolski.pl
  5. 07 zgłoś się, TVP.
  6. Amerykańska guma do żucia Pinky w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne