Exobasidium

Płaskosz
Ilustracja
Morfologia i rozwój
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

płaskosze

Rząd

płaskoszowce

Rodzina

płaskoszowate

Rodzaj

płaskosz

Nazwa systematyczna
Exobasidium Woronin
Verh. Naturf. Ges. Freiburg 4(4): 397 (1867)
Typ nomenklatoryczny

Exobasidium vaccinii (Fuckel) Woronin 1867

Płaskosz borówkowy
Płaskosz galasowaty różanecznika

Exobasidium Woronin (płaskosz) – rodzaj grzybów z klasy płaskoszy (Exobasidiomycetes)[1]. Pasożyty roślin, zwłaszcza z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)[2].

Charakterystyka

Rozwijają się na liściach, pędach i pąkach kwiatowych roślin. Te gatunki, które rozwijają się tylko na ich powierzchni powodują powstawanie plamistości, te, które przenikają strzępkami również do ich tkanek powodują zniekształcenia. Wytwarzane przez grzybnię podstawki wydostają się przez zniszczoną epidermę, lub aparaty szparkowe. Bazydiospory cienkościenne, gładkie. Po wykiełkowaniu wyrasta z nich grzybnia wytwarzająca zarodniki konidialne[2].

Są to grzyby monocykliczne, tzn. rozmnażające się tylko raz w okresie wegetacji. Ich uśpione zarodniki prawdopodobnie zimują na pąkach wegetatywnych i zaczynają się rozwijać wiosną na jednorocznych pędach. Objawy porażenia rośliny stają się widoczne po kilku tygodniach. Porażone pędy roczne obumierają po zarodnikowaniu[3].

W Polsce najczęściej występuje płaskosz borówki (Exobasidium vaccinii)[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Exobasidiaceae, Exobasidiales, Exobasidiomycetidae, Exobasidiomycetes, Ustilaginomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonim: Arcticomyces Savile[4]:

Nazwy polskie taksonów na podstawie ustaleń Komisji do spraw polskiego nazewnictwa grzybów[5].

Gatunki występujące w Polsce

  • Exobasidium arescens Nannf. 1981 – płaskosz czernicy
  • Exobasidium discoideum Ellis 1874 – płaskosz białawy różanecznika
  • Exobasidium dubium Racib. 1909 – płaskosz obrzeżony różanecznika
  • Exobasidium expansum Nannf. 1981 – płaskosz pędowy łochyni
  • Exobasidium japonicum Shirai 1896
  • Exobasidium juelianum Nannf. 1981 – płaskosz pędowy borówki
  • Exobasidium ledi P. Karst. 1878[6]płaskosz bagna
  • Exobasidium karstenii Sacc. & Trotter 1912 – płaskosz pędowy modrzewnicy
  • Exobasidium myrtilli Siegm. 1879 – płaskosz pędowy czernicy
  • Exobasidium oxycocci Rostr. ex Shear 1907 – płaskosz pędowy żurawiny
  • Exobasidium pachysporum Nannf. 1981 – płaskosz halny
  • Exobasidium rhododendri (Fuckel) C.E. Cramer 1874 – płaskosz galasowaty różanecznika
  • Exobasidium rostrupii Nannf. 1981 – płaskosz żurawiny
  • Exobasidium splendidum Nannf. 1981 – płaskosz purpurowy borówki
  • Exobasidium sundstroemii Nannf. 1981 – płaskosz modrzewnicy
  • Exobasidium vaccinii-uliginosi Boud. 1894 – płaskosz pędowy halny
  • Exobasidium vaccinii (Fuckel) Woronin 1867 – płaskosz borówki
  • Exobasidium warmingii Rostr. 1888 – tzw. płaskoszek zimnolubny

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[7]. Nazwy polskie i lista gatunków według Komisji do spraw polskiego nazewnictwa grzybów[5].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [dostęp 2017-08-29].
  2. a b c Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Tuija Pehkonen i inni, The Frequency of the Fungal Pathogen Exobasidium splendidum in Two Natural Stands of the Host Vaccinium vitis-idaea in the Subarctic Timberline Area, „Subarctic Timberline Area, Arctic, Antarctic, and Alpine Research”, 34 (4), s. 428–433, ISSN 1523-0430 [dostęp 2022-04-22].
  4. Species Fungorum [dostęp 2017-08-28].
  5. a b Komisja do spraw polskiego nazewnictwa grzybów [dostęp 2017-08-28].
  6. Takson niepewny.
  7. Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2015-12-16].

Media użyte na tej stronie

The botanical magazine = Shokubutsugaku zasshi (1896) (20213153210).jpg
Autor:

Tokyo Shokubutsu Gakkai;

Nihon Shokubutsu Gakkai, Licencja: No restrictions

Title: The botanical magazine = Shokubutsugaku zasshi
Identifier: botanicalmagazi101896toky (find matches)
Year: 1887 (1880s)
Authors: Tokyo Shokubutsu Gakkai; Nihon Shokubutsu Gakkai
Subjects: Plants; Botany
Publisher: Tokyo : Tokyo Botanical Society
Contributing Library: Smithsonian Libraries
Digitizing Sponsor: Biodiversity Heritage Library

View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.

Text Appearing Before Image:
'
Text Appearing After Image:
'

Note About Images

Please note that these images are extracted from scanned page images that may have been digitally enhanced for readability - coloration and appearance of these illustrations may not perfectly resemble the original work.
Exobasidium rhododendri 54465.jpg
Autor: This image was created by user amadej trnkoczy (amadej) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
The fungus Exobasidium rhododendri. Specimen photographed in Možnica valley, East Julian Alps, Posočje, Slovenia EC. See original source for more collection notes.
Exobasidium vaccinii G4 (2).JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Exobasidium vaccinii and Vaccinium vitis-idaea