Ezra Pound

Ezra Pound
Ilustracja
Pound w 1963 r.
Data i miejsce urodzenia

30 października 1885
Hailey (Terytorium Idaho)[1]

Data i miejsce śmierci

1 listopada 1972
Wenecja[1]

Narodowość

Stany Zjednoczone

Alma Mater

University of Pennsylvania, Hamilton College[1]

Dziedzina sztuki

liryka, tłumaczenia

Epoka

imagizm, modernizm[1]

Ezra Weston Loomis Pound (ur. 30 października 1885 w Hailey na Terytorium Idaho, zm. 1 listopada 1972 w Wenecji[1]) – amerykański poeta, tłumacz, publicysta i krytyk literacki, obok Thomasa Stearnsa Eliota uważany za najwybitniejszego przedstawiciela poezji modernistycznej. Sławę i uznanie zyskał jako twórca teorii imagizmu i jego kontynuacji – wortycyzmu, jako czołowych prądów w sztuce Stanów Zjednoczonych okresu międzywojennego.

Zarówno poezja, jak i poglądy estetyczne Ezry Pounda powstawały pod ogromnym wpływem teologii Emanuela Swedenborga oraz twórczości Dantego Alighieri.

Życie

Syn Homera Loomisa Pounda i Isabel Weston Pound. Studiował na Uniwersytecie Pennsylvania (gdzie poznał W.C. Williamsa), w Hamilton College i Wabash College.

Po rezygnacji z nauki w Wabash w 1908 odbył długą podróż do Europy, której konsekwencją była przeprowadzka do Londynu. Podczas pobytu w Londynie zaprzyjaźnił się z Yeatsem i stworzył zręby teoretyczne imagizmu i wortycyzmu, będących rewolucyjnym sprzeciwem wobec akademickiej poezji wiktoriańskiej. Poprzez imagizm Pound wywarł wielki wpływ na poezję XX wieku – jego uczniami byli w tym czasie m.in. T.S. Eliot i James Joyce.

W swoich wierszach Pound sięgał swobodnie do tradycji różnych epok, których znajomość pogłębiał dzięki pracy translatorskiej – tłumaczył m.in. dzieła Konfucjusza i dramaty japońskie, a także haiku. Wpływy poezji dalekowschodniej odcisnęły piętno również na jego własnej twórczości.

Chłodna jak blade, mokre liście
konwalii
Leżała obok mnie o świcie

Wzorem Walta Whitmana, nie stronił także od mowy potocznej. Temat ten podejmuje m.in. wiersz Pakt, w którym poeta wyznaje:

Zawrę pakt z tobą, Walcie Whitmanie –
Dość już długo cię nienawidziłem (...)
Jedne soki żywią nas i jeden korzeń –
Godzi nam się nawiązać stosunki.

W 1914 Pound ożenił się z Dorothy Shakespear, a w 1920 osiadł w Paryżu, gdzie kontynuował pracę nad swoim opus magnum – cyklem Cantos („Pieśni”), będącym w zamiarze autora poematem epickim i współczesnym odpowiednikiem Boskiej komedii Dantego. W 1922 poznał skrzypaczkę Olgę Rudge, z którą – za wiedzą żony – nawiązał związek miłosny, trwający aż do śmierci Pounda.

W połowie lat 20. przeniósł się do Włoch. Tam uległ fascynacji faszyzmem i osobą Mussoliniego, a w jego publicystyce zaczęły się pojawiać silne akcenty antysemickie. W trakcie II wojny światowej wygłaszał propagandowe przemówienia we włoskim radiu, co stało się w 1945 podstawą oskarżenia o kolaborację i zdradę stanu.

Pound został aresztowany niedaleko Genui i osadzony w obozie jenieckim w Pizie (gdzie spędził 25 dni w otwartej klatce, co przyczyniło się do jego załamania nerwowego). Uznano go za chorego psychicznie i umieszczono w St. Elizabeths Hospital w Waszyngtonie, gdzie przebywał do 1958.

Po opuszczeniu zakładu zamkniętego powrócił do Włoch i podjął zwieńczoną niepowodzeniem próbę kontynuacji Cantos. W 1967 w trakcie wywiadu z Allenem Ginsbergiem odciął się od antysemityzmu. Zmarł 5 lat później w Wenecji.

Dzieła (wybór)

  • 1908 A Lume Spento
  • 1908 A Quinzaine for This Yule
  • 1909 Personae
  • 1909 Exultations
  • 1910 Provenca
  • 1911 Canzoni
  • 1912 Ripostes of Ezra Pound
  • 1915 Cathay
  • 1917 Lustra of Ezra Pound,
  • 1918 Quia Pauper Amavi
  • 1919 The Fourth Canto
  • 1920 Umbra
  • 1920 Hugh Selwyn Mauberley
  • 1921 Poems, 1918-1921
  • 1925 A Draft of XVI Cantos
  • 1927 Exile
  • 1928 A Draft of the Cantos 17-27
  • 1933 A Draft of XXX Cantos
  • 1934 Homage to Sextus Propertius
  • 1934 Eleven New Cantos: XXXI-XLI
  • 1937 The Fifth Decade of Cantos
  • 1940 Cantos LII-LXXI
  • 1948 The Pisan Cantos
  • 1950 Seventy Cantos,
  • 1956 Section Rock-Drill, 85-95 de los Cantares
  • 1959 Thrones: 96-109 de los Cantares
  • 1968 Drafts and Fragments: Cantos CX-CXVII

Polskie tłumaczenia

Przypisy

Bibliografia

  • Ezra Pound. [w:] poets.org [on-line]. Academy of American Poets. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ezra Pound 1963.jpg
Portrait of the American poet and writer Ezra Pound. Venice, 1963