Farnakes II
 (c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC BY-SA 2.5 | |
| król Bosporu | |
| Okres | |
|---|---|
| król Pontu | |
| Okres | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Dzieci | |
Farnakes II (ur. 97 p.n.e., zm. 47 p.n.e.) – król Pontu z dynastii Mitrydatydów w latach 48-47 p.n.e., władca Państwa Bosporańskiego od 63 p.n.e. do 47 p.n.e.
Był synem króla Pontu, Mitrydatesa VI. Początkowo, z mianowania ojca, był jego namiestnikiem w Królestwie Bosporańskim.
Podczas wojny Pontu z Pompejuszem zbuntował się przeciw ojcu, a po jego śmierci w 63 p.n.e. ogłosił kapitulację wobec Rzymu. Pomimo że wystąpił do zwycięskiego Pompejusza o przekazanie mu w nagrodę całego królestwa pontyjskiego, otrzymał od niego we władanie tylko Królestwo Bosporańskie i musiał uznać zwierzchnictwo rzymskie (jak się okazało – w zasadzie tylko nominalne) nad sobą. Pozostałe zdobycze rozdzielili Rzymianie pomiędzy swoich małoazjatyckich sojuszników.
Rozgoryczony Farnakes nie pogodził się z takim rozwiązaniem i w 20 lat później, podczas wojny domowej w Rzymie, zajął Pont. W 48 p.n.e. roku pokonał pod Nikopolis w Armenii Mniejszej armię rzymską. Przegrał jednak kolejną wojnę z Rzymem, pokonał go Juliusz Cezar, w bitwie pod Zelą w 47 p.n.e., który o swoim zwycięstwie zawiadomił senat słowami "veni, vidi, vici" (łac. przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem).
Po klęsce Farnakes uciekł początkowo do Synopy, a następnie na Krym, gdzie wkrótce zginął w czasie walk z Asandrem, do niedawna swoim namiestnikiem.
Jego córką była Dynamis, władczyni Królestwa Bosporańskiego za zgodą Rzymu.
Bibliografia
- Piotr Iwaszkiewicz, Wiesław Łoś, Marek Stępień, Władcy i wodzowie starożytności. Słownik, Warszawa: WSiP, 1998, s. 141-142, ISBN 83-02-06971-X, OCLC 69568159.
- Tadeusz Sulimirski, Sarmaci, Agnieszka Baranowska (tłum.), Tadeusz Baranowski (tłum.), Warszawa: PIW, 1979, s. 104, ISBN 83-06-00023-4, OCLC 830309464.
Media użyte na tej stronie
(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC BY-SA 2.5
KINGS of BOSPOROS. Pharnakes. Circa 63-46 BC. AV Stater (8.11 g, 12h). Pantikapaion mint. Dated Pontic Era 243 (55/4 BC). Diademed head right / BAΣIΛEΩΣ BAΣIΛEΩN MEΓAΛOY ΦAPNAKOY, Apollo seated left on lion-footed throne, holding branch in extended right hand, left arm resting on kithara; tripod to left, ΓMΣ (date) to left. G&K 1 (dies α/A) = MacDonald 182 = Anokhin 216 = De Luynes 2396 (same dies); SNG BM Black Sea -; SNG Copenhagen -; SNG von Aulock -; BMC -. EF, light scratches. Extremely rare first issue of staters, only the de Luynes piece recorded (now in the BN).
At the time of Golenko & Karyszkowski's publication of the corpus of known gold coins of Pharnakes, there were 15 known specimens. Very few specimens have since come to light, bringing the known population of these very rare pieces to about 22, of which about 10 are in museums. The present coin may be the sole example of the first year of issue available in the marketplace.
Pharnakes was awarded the Bosporan Kingdom by Pompey, for the betrayal of his father Mithradates VI, King of Pontos. Little is known of his 16-year reign except for its ending. During the Civil War between Pompey and Julius Caesar, Pharnakes tried to recapture his father's former territories in Pontos. He won a victory over Caesar's general, Domitius Calvinus, and ordered Romans in the region castrated or put to the sword. In response, Caesar launched a rapid five day war against Pharnakes in 47 BC, culminating in the battle of Zela. Caesar emerged victorious, prompting him to report back to the Senate with the now famous dictum, "Veni, Vidi, Vici" (I came, I saw, I conquered).