Feliks Michałkowski

Feliks Michałkowski

podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	29 maja 1907 Warszawa
Data i miejsce śmierci	22 maja 1953 Warszawa, więzienie mokotowskie, Polska
Przebieg służby
Lata służby	1930 - 1952
Siły zbrojne	Wojsko Polskie (II RP), ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	30 Pułk Strzelców Kaniowskich, Szkoła Podchorążych Broni Pancernych w Modlinie, Oficerska Szkoła Broni Pancernej, 8 Pułk Czołgów, Warszawski Okręg Wojskowy
Stanowiska	dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa

Feliks Michałkowski (ur. 29 maja 1907 w Warszawie, zm. 22 maja 1953 w Warszawie) – podpułkownik Wojska Polskiego.

Dzieciństwo i młodość

Urodził się w rodzinie rzemieślniczej. Ojciec Stanisław miał dobrze prosperujący zakład szewski. Po maturze w prywatnym Gimnazjum Nawrockiego rozpoczął studia na Wydziale Nauk Politycznych i Społecznych Wolnej Wszechnicy Polskiej. Przerwał je, by kontynuować naukę w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie-Ostrowi Mazowieckiej. Po jej ukończeniu w 1930 otrzymał przydział na dowódcę plutonu, a następnie kompanii ckm w 30 pułku Strzelców Kaniowskich w Warszawie. Od młodych lat interesował się motoryzacją, uczestniczył w wyścigach, rajdach i zjazdach motocyklowych. Ukończył kurs aplikacyjny w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych. Do września 1939 roku pełnił służbę na stanowisku oficera do spraw wyszkoleniowych Szkoły Podchorążych Broni Pancernych w Modlinie.

II wojna światowa

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 1 kompanią czołgów lekkich Dowództwa Obrony Warszawy. Do stycznia 1945 roku przebywał w niemieckich obozach jenieckich. Był jeńcem Oflagu II-A Prenzlau, nr jeńca 102 lub 1475. 22 stycznia 1941 został przeniesiony do Oflagu II-E Neubrandenburg^[1].

Okres powojenny

Po uwolnieniu z niewoli wrócił do kraju, został przyjęty do Wojska Polskiego i zweryfikowany w stopniu podpułkownika. Pełnił służbę w Oficerskiej Szkole Broni Pancernej w Modlinie na stanowisku dowódcy batalionu obsługi^[2], a następnie w Generalnym Inspektoracie Broni Pancernej na stanowisku starszego pomocnika szefa sztabu. W okresie od 2 lipca 1946 roku do 14 lipca 1947 roku dowodził 8 pułkiem czołgów w Tarnowie. Odwołany ze stanowiska dowódcy na skutek „utraty autorytetu” i przeniesiony na stanowisko szefa Wydziału Wyszkolenia Bojowego w Głównym Inspektoracie Broni Pancernej. Przed zatrzymaniem pełnił służbę w Sztabie Okręgu Wojskowego Nr 1 w Warszawie na stanowisku starszego pomocnika szefa Wydziału Wyszkolenia Bojowego.

Aresztowanie, proces, stracenie

W czasie służby spotkał się jako przedwojenny oficer z nieufnością przełożonych, ustawicznie dążył do odejścia z wojska. Złożył nawet legitymację PZPR, co było wówczas aktem szczególnej odwagi. Zwolniony ze służby wojskowej 1 października 1952, trzy tygodnie później aresztowany i bezpodstawnie oskarżony o „spisek w wojsku”. Torturowany w śledztwie, przyznał się do niepopełnionych win, zeznania te odwołał w czasie procesu 27 stycznia 1953. Następnego dnia NSW Sr. 2/53 pod przewodnictwem mjr. T. Karczmarza, nr sprawy Zg.R. 2/53, skazał go na podstawie art. 86 §1,2 KKWP oraz 15 §2 MKK na karę śmierci^[3]. Nie wnosił o rewizję procesu, nie prosił o łaskę. Wyrok wykonano 22 maja 1953. Zrehabilitowany 22 maja 1956.

Dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Mogiła symboliczna na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie w Kwaterze „na Łączce”.

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945–56. Warszawa: Fundacja Ochrony Zabytków, 1991., zob też Straceni w Więzieniu mokotowskim.
• Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Londyn: ANEKS, 1990.
• AI MON, NSW, 160/91/821, 946, NPW, 161/91/1857–1864
• AIPN, Teczki więźniów 1953, Michałkowski Feliks
• J.R. Kubiak, Tajemnice więzienia mokotowskiego...
• Poksiński, Victis honos...