Fizyk

Uczestnicy pierwszego Kongresu Solvaya w 1911 roku
Siedzą od lewej do prawej: W. Nernst, M. Brillouin, E. Solvay, H. Lorentz, E. Warburg, J.B. Perrin, W. Wien, M. Skłodowska-Curie, H. Poincaré
Stoją od lewej do prawej: R. Goldschmidt, M. Planck, H. Rubens, A. Sommerfeld, F. Lindemann, M. de Broglie, M. Knudsen, F. Hasenöhrl, G. Hostelet, E. Herzen, J.H. Jeans, E. Rutherford, H. Kamerlingh Onnes, A. Einstein, P. Langevin

Fizyk – osoba zajmująca się badaniem materii oraz zjawisk zachodzących w naturze[1], a także posiadający wykształcenie kierunkowe nauczyciel fizyki[2].

Fizyk naukowiec bada i wyjaśnia zjawiska oraz procesy zachodzące we Wszechświecie, od mikroświata po kosmos[2]. Prowadzi badania naukowe, których celem jest poznanie podstawowych praw fizyki i stosowanie wyników tych badań w praktyce, na przykład przy konstruowaniu urządzeń. Fizyk odkrywa związki i zależności między zdarzeniami i zjawiskami fizycznymi oraz opisuje je za pomocą aparatu matematycznego[1][3][4].

Fizyk nauczyciel prowadzi zajęcia z uczniami lub studentami, przekazując im wiedzę z zakresu praw fizyki[1][2].

Fizycy zatrudnieni przez wyższe uczelnie często łączą obie funkcje – naukowca i dydaktyka[2].

Specjalizacje naukowe

Dwie główne specjalizacje fizyków to:

  • fizyka teoretyczna – domeną fizyki teoretycznej jest twórcze myślenie i wnioskowanie indukcyjne. Fizyk teoretyk poszukuje prawidłowości ukrytych w danych doświadczalnych, formułuje na ich podstawie wnioski, hipotezy, uogólnienia, nowe pojęcia i idee, modele i teorie, prawa i zasady.
  • fizyka doświadczalna – domeną fizyki doświadczalnej są głównie obserwacje i eksperymenty. Przed przystąpieniem do eksperymentów fizyk doświadczalny musi skonstruować i zbudować stanowisko pomiarowe. Wyniki doświadczeń mogą inspirować formułowanie teorii fizycznych, które są następnie akceptowane lub nie, w oparciu o obserwacje i eksperymenty[4].

W ramach tych specjalizacji fizyk wybiera bardziej szczegółowe specjalności, na przykład fizykę ciała stałego, fizykę medyczną, kosmologię fizyczną, fizykę jądrową[3].

Wykształcenie

Cechą fizyka musi być wszechstronność horyzontów i wiedzy w naukach ścisłych. Wymagana jest również zdolność koncentracji, logicznego rozumowania, wyobraźnia, dobra pamięć i spostrzegawczość. Fizyk powinien odznaczać się samodyscypliną i dokładnością oraz gotowością do ustawicznego poszerzania swojej wiedzy. Kluczowa jest znajomość języków obcych, niezbędna do zapoznawania się z literaturą przedmiotu[3][1].

Do podjęcia pracy w zawodzie fizyka niezbędne jest wykształcenie wyższe w obszarze fizyki. W zależności od specjalności studia z tej dziedziny prowadzą zarówno uniwersytety, jak i politechniki[3]. Docelowym miejscem pracy fizyka są uczelnie i szkoły, laboratoria i placówki badawcze oraz przemysł[1].

Nagrody

Najwyższym wyróżnieniem naukowym dla fizyka jest Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki[5], przyznawana corocznie od 1901 roku, przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk, za „najważniejsze odkrycie lub wynalazek w dziedzinie fizyki”[6]. Wśród innych nagród dla fizyków są: Medal Lorentza[7], Medal Maxa Plancka[8], Nagroda Sakurai[9] i, bardzo lukratywna, Nagroda Fizyki Fundamentalnej[10].

Dawne znaczenie

  • Terminem „fizyk” (z łac. physicus) określano w Polsce i w Niemczech od średniowiecza do drugiej połowy XIX wieku „lekarza miejskiego lub powiatowego” (pol. „fizyk miejski”, niem. Stadtphysicus).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Fizyk. eipd.pl. [dostęp 2016-03-22].
  2. ↑ a b c d Fizyk. praca-enter.pl, 2013. [dostęp 2016-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-02)].
  3. ↑ a b c d Fizyk. uczelnie.info.pl. [dostęp 2016-03-21].
  4. ↑ a b Włodzimierz Salejda, Wprowadzenie do kursów fizyki, 25 września 2010, s. 2–4.
  5. ↑ B. Richter i S. Ting laureatami nagrody Nobla w r. 1976. „Postępy fizyki”. 28, zeszyt 2 (1977), s. 206, 1977-04. PTF. PWN. 
  6. ↑ The Nobel Prize in Physics. nobelprize.org. [dostęp 2016-03-25]. (ang.).
  7. ↑ Lorentz medal. [dostęp 2016-03-25]. (ang.).
  8. ↑ Max-Planck-Medaille. dpg-physik.de, 2015-11-19. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-25)]. (niem.).
  9. ↑ J. J. Sakurai Prize for Theoretical Particle Physics. aps.org, 2016. [dostęp 2016-03-25]. (ang.).
  10. ↑ Kenneth Chang: 9 Scientists Receive a New Physics Prize. nytimes.com, 2012-07-31. [dostęp 2016-03-25]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

1911 Solvay conference.jpg
Photograph of participants of the first Solvay Conference, in 1911, Brussels, Belgium.
Seated (L-R): Walther Nernst, Marcel Brillouin, Ernest Solvay (he wasn't present when the above group photo was taken; his portrait was crudely pasted on before the picture was released), Hendrik Lorentz, Emil Warburg, Jean Baptiste Perrin, Wilhelm Wien, Marie Skłodowska-Curie, and Henri Poincaré.
Standing (L-R): Robert Goldschmidt, Max Planck, Heinrich Rubens, Arnold Sommerfeld, Frederick Lindemann, Maurice de Broglie, Martin Knudsen, Friedrich Hasenöhrl, Georges Hostelet, Edouard Herzen, James Hopwood Jeans, Ernest Rutherford, Heike Kamerlingh Onnes, Albert Einstein, and Paul Langevin.