Franciszek Flaum

Franciszek Flaum (ur. 21 listopada 1866 w Poznaniu, zm. 27 listopada 1917 tamże) – polski rzeźbiarz.

Życiorys

Bank Włościański w Poznaniu – rzeźbiarska dekoracja fasady autorstwa Franciszka Flauma

Wywodził się z rodziny bawarskiej osiadłej w Wielkopolsce w XVIII wieku. Był synem Jerzego i Małgorzaty Dzidek. Ojciec był cieślą. Studia artystyczne rozpoczął pod kierunkiem Mariana Jaroczyńskiego w Poznaniu, a następnie, dzięki stypendium Towarzystwa Pomocy Naukowej, studiował w akademiach w Berlinie i Monachium oraz Académie Julian w Paryżu. Po studiach przez szereg lat miał pracownię rzeźbiarską w Charlottenburgu koło Berlina. Był współzałożycielem polskiego kabaretu artystycznego w Café des Westens. Od 1913 roku mieszkał w Poznaniu. Był członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” oraz prezesem Koła Artystów Polskich w Poznaniu. Zmarł w Poznaniu. Zostawił syna Roberta Zdzisława, inżyniera, na stałe mieszkającego w Berlinie. Po śmierci ojca ofiarował muzeum im. Mielżyńskich około 20 rzeźb, które następnie przekazano Muzeum Narodowemu w Poznaniu.

Twórczość

Początkowo w twórczości Franciszek Flaum skłaniał się ku akademickiemu realizmowi. W roku 1887 uczestniczył w I Wystawie Sztuki Polskiej w Krakowie. Wystawił na niej popiersia portretowe.

Wkrótce skłonił się ku symbolizmowi, kształtując swe rzeźby w sposób bardziej szkicowy i swobodny wykazujący wpływ dzieł Augusta Rodina.

Duży wpływ na jago twórczość miała przyjaźń ze Stanisławem Przybyszewskim. W pracach Flauma powstałych po 1900 roku wyodrębnia się grupa rzeźb o tematyce erotyczno-symbolicznej Płeć, Na skale, Pocałunek, Obłok, Poranek. Prace te są przykładem łączenia tematyki erotyczno-seksualnej z formą secesji.

Na specjalną uwagę zasługuje dzieło zatytułowane Wizja I (zwana też Marzeniem) z 1905 roku. W sposób metaforyczny ukazany jest tu rzeźbiarz, który pragnie zrealizować w kamieniu swą wizję, stacza walkę z materią kamienia.

W rzeźbach powstałych około 1910 roku, takich jak Chmura (Obłok) Flaum stosował formy zbliżające się do granicy abstrakcji – pierwiastek figuralny jest w nich bowiem coraz bardziej umowny, zdaje się niknąć w mgławicy form bezprzedmiotowych.

Bibliografia

• M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo Arkady, Warszawa.