Franciszek Hodur

Franciszek Hodur
Biskup
Ilustracja
Kraj działania

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

2 kwietnia 1866
Żarki, Cesarstwo Austriackie

Data i miejsce śmierci

16 lutego 1953
Scranton, USA

Pierwszy Biskup Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w USA i Kanadzie
Okres sprawowania

1907–1953

Wyznanie

starokatolickie

Kościół

Polski Narodowy Kościół Katolicki

Diakonat

1887

Prezbiterat

9 sierpnia 1893

Nominacja biskupia

22 sierpnia 1906

Sakra biskupia

29 września 1907

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

29 września 1907

Miejscowość

Utrecht

Miejsce

Archikatedra św. Gertrudy

Konsekrator

Gerard Gul

Współkonsekratorzy

Jakub van Thiel
Mikołaj Spit

Franciszek Hodur (ur. 1 kwietnia 1866 (według aktu chrztu) lub 2 kwietnia 1866 w Żarkach, zm. 16 lutego 1953 w Scranton) – organizator i pierwszy biskup Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego, reformator religijny, publicysta i poeta.

Życiorys

Edukacja

Franciszek Hodur urodził się we wsi Żarki w dawnym powiecie chrzanowskim. Był jednym z siedmiorga dzieci małżeństwa Jana i Marianny Hodurów – gospodarzy rolnych. W domu rodzinnym Franciszek przebywał do czternastego roku życia. Do szkoły uczęszczał w Chrzanowie, skąd został skierowany do gimnazjum św. Anny w Krakowie. Po uzyskaniu matury (1884) Franciszek Hodur został przyjęty do Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie, które ówczesnym zwyczajem skierowało go na studia filozoficzno-teologiczne na Uniwersytet Jagielloński. Po trzech latach otrzymał z rąk ks. kard. Dunajewskiego święcenia kapłańskie niższe.

Posługa duszpasterska

W 1890 wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Nawiązał bliską znajomość z proboszczem polskiej parafii pw. Świętej Trójcy w Nanticoke – ks. Gramlewiczem, za którego wstawiennictwem, Franciszek Hodur przez ordynariusza diecezji scrantońskiej – ks. bpa O'Harę został skierowany do Seminarium Duchownego św. Wincentego w Betty. Po zakończeniu kursów seminaryjnych, 9 sierpnia 1893 bp O'Hara udzielił klerykowi Franciszkowi Hodurowi pełnych święceń kapłańskich w katedrze scrantońskiej; został mianowany wikariuszem w parafii pw. Serca Jezusowego w Scranton, kierowanej przez ks. Ryszarda Austa.

W 1895 Hodur został przeniesiony na samodzielne stanowisko proboszczowskie do Nanticoke. 14 marca 1897 powrócił do Scranton by po trzech dniach przejąć zwierzchnictwo w kościele "Na Skałce" w Scranton i ogłosić powstanie "Polskiego Kościoła Reformowanego". 4 lipca 1897 zakończyła się budowa kościoła pw. św. Stanisława Błogosławionego Męczennika w Scranton. 18 września 1898 zgromadzenie parafialne zdecydowało jednogłośnie o odłączeniu parafii od kościoła rzymskokatolickiego. 2 października 1898 biskupi rzymskokatoliccy rzucili na księdza Franciszka Hodura klątwę, która objęła także parafian. 24 grudnia 1900 w parafii w Scranton wprowadzono do liturgii język polski.

Polski Kościół Reformowany

6 stycznia 1903 został zarejestrowany w Sądzie Powiatowym County of Lockawanna nowy związek wyznaniowy: "Polski Kościół Reformowany". 14 maja 1904 Hodur wystosował odezwę do wszystkich sprzyjający mu księży i wiernych do przejścia pod jego jurysdykcję. 6 września 1904 był dniem I Synodu Generalnego Kościoła Narodowego w Stanach Zjednoczonych, kolejne takie zgromadzenie odbyło się 22 sierpnia 1906 - zaleciło ono przyjęcie Hodurowi jak najszybciej sakry biskupiej. W związku ze śmiercią oraz pogrzebem ks. bpa Antoniego Kozłowskiego z Chicago, który był w łączności z Kościołem Starokatolicki Unii Utrechckiej, udał się tam ks. F. Hodur i przy tej okazji nawiązał bliższe kontakty z biskupami starokatolickimi, którzy przybyli z Europy, by brać udział w uroczystościach pogrzebowych. Zaproponowano tam ks. F. Hodurowi – jako biskupowi elektowi – udzielenie mu sakry w Holandii.

Uroczystość konsekracji odbyła się w katedrze św. Gertrudy w Utrechcie w dniu 29 września 1907. Ks. Hodur otrzymał sakrę biskupią z rąk arcybiskupa Utrechtu ks. Gerarda Gula, w asyście ks. bpa Jakuba Jana van Thiela z Haarlemu oraz ks. bpa Mikołaja Spita z Deventer. Pod egidą wspólnego biskupa połączono w jeden organizm kościelny polskie parafie, do niedawna rozproszone i działające jako niezależne.

W 1920 roku Franciszek Hodur udał się do Polski w celu założenia pierwszej parafii Kościoła Narodowego. W 1928 i 1935 uczestniczył w I i w II Synodzie Kościoła w Polsce w Warszawie. Po II wojnie światowej, w 1951 roku diecezja polska PNKK ogłosiła autokefalię od pozostałych diecezji Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego i utworzyła Kościół Polskokatolicki; Franciszek Hodur stracił kontrolę nad diecezją.

Franciszek Hodur zmarł w poniedziałek 16 lutego 1953 roku. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w katedrze scrantońskiej, a następnie na cmentarzu Kościoła Narodowego. W 1955 roku jego zwłoki zostały przeniesione do specjalnego mauzoleum, zwanego "Pomnikiem Wdzięczności".

15 lutego 1992 w katedrze Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w Scranton odbyło się Nabożeństwo gojenia ran, w czasie którego odwołano ekskomunikę rzuconą przez papieża Leona XIII w 1898 na ks. Franciszka Hodura. W nabożeństwie wziął udział ówczesny Przewodniczący Rady do spraw jedności chrześcijan kardynał Edward Cassidy.

Dziedzictwo Franciszka Hodura

Ulica Biskupa Franciszka Hodura, Kraków

Przypisy

  1. Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 9.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Franciszek Hodur.jpg
Franciszek Hodur - Pierwszy Biskup i Organizator Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
Krakow ul Hodura 20070911 1720.jpg
Autor: Jakub Hałun, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica bpa Franciszka Hodura w Krakowie