Franciszek Piaścik

Franciszek Piaścik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 grudnia 1902
Mątwica

Data śmierci

7 stycznia 2001

Miejsce spoczynku

Nowogród

Zawód, zajęcie

architekt,
profesor Politechniki Warszawskiej

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Franciszek Piaścik (ur. 7 grudnia 1902 w Mątwicy, zm. 7 stycznia 2001) – polski architekt, dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, absolwent łomżyńskiego gimnazjum[1].

Życiorys

Syn Floriana i Anny z Serwatków[2]. Uważał się za Kurpia. Rodzina Piaścików przybyła do Mątwicy z okolic Dobrego Lasu[3].

Uczył się w Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Łomży[2]. W 1915, kiedy zaczęła się niemiecka okupacja, wstąpił do harcerstwa. W 1917 drużyna nawiązała kontakt z Polską Organizacją Wojskową, do której Piaścik dołączył. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. w walkach pod Radzyminem. W październiku 1920 pod Słuckiem został ciężko ranny w nogę. Latem 1922 jako inwalida został zdemobilizowany i wrócił do nauki w gimnazjum. W 1923 uzyskał maturę. Przez cały czas nauki w gimnazjum należał do harcerstwa, pełnił funkcję drużynowego[3].

Studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, w 1927 został tam asystentem. W 1930 uzyskał dyplom magistra inżyniera, a następnie uzupełniał wiedzę na uczelniach w Czechosłowacji, Danii, Niemczech i Szwecji. W 1935 uzyskał stopień doktora nauk technicznych, zaś w 1941 podczas tajnego nauczania tytuł docenta[2].

Od 1935 należał do Centralnego Związku Młodzieży „Siew”. Podczas II wojny światowej kierował Wydziałem Odbudowy Wsi w Departamencie Robót Publicznych i Odbudowy Delegatury Rządu na Kraj. Uczestniczył w konspiracyjnym nauczaniu[3].

Po zakończeniu wojny powrócił do pracy naukowo-dydaktycznej. Od 1945 był kierownikiem Katedry Budownictwa Wiejskiego na Politechnice Warszawskiej. W 1946 został powołany na stanowisko naczelnego komisarza odbudowy wsi, w tym samym roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1962 profesorem zwyczajnym na Politechnice Warszawskiej. W latach 1957–1958 i 1966–1972 był dziekanem Wydziału Architektury. W 1957 organizował i kierował Studium Podyplomowym Architektury i Planowania Wsi, w latach 1960–1966 przewodniczył Sekcji Architektury i Planowania Wsi Komitetu Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii Nauk. W 1971 został dyrektorem Instytutu Architektury i Planowania Wsi, w 1973 przeszedł na emeryturę[2].

W latach 1945–1946 należał do Stronnictwa Ludowego, od 1957 Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W 1945 roku był radnym Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy[2].

W 1939 wraz z Ludwikiem Krzywickim i ks. Władysławem Skierkowskim brał udział w reaktywacji Związku Puszczańskiego. W 1958 współorganizował I Zjazd Wychowanków i Nauczycieli Szkół Łomżyńskich. W latach 1959–1963 kierował „Studiami nad organizacją Regionu Kurpiowskiego”, współpracując z architektami, rolnikami, ekonomistami, leśnikami i geografami. Na początku lat 80. XX wieku współinicjował powołanie Drużyny Weteranów Harcerzy Ziemi Łomżyńskiej[3].

Projektował głównie budownictwo wiejskie oraz zajmował się planowaniem przestrzennym wsi. Zaprojektował letnisko Żarki. Pracował dla kurii biskupiej w Łomży[3]. W drugiej połowie lat 30. XX wieku zaprojektował kompleks budynków do przechowywania i przetwórstwa owoców z sadów w okolicy Łomży. Zrealizowana część projektu sprawdziła się, ale nie przetrwała II wojny światowej[4].

Publikował prace o charakterze historycznym i teoretycznym[3].

Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Nowogrodzie k. Łomży[5].

Z żoną Barbarą miał córki Elżbietę i Marię[2].

Członkostwo

  • Rada Naukowa Instytutu Badawczego Budownictwa
  • Rada Naukowa Instytutu Urbanistyki i Architektury
  • Rada Naukowa Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych
  • Rada Naukowa Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich
  • Rada Naukowa Instytutu Techniki Budowlanej
  • Rada Naukowo-Ekonomiczna województwa warszawskiego i białostockiego
  • Rada Naukowa Komitetu Urbanistyki i Architektury (następnie Komitetu Budownictwa, Architektury i Urbanistyki)
  • Białostockie Towarzystwo Naukowe
  • Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów – członek założyciel
  • Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej – członek założyciel
  • Towarzystwo Naukowe Płockie[2][3].

Publikacje

  • Współczesne budownictwo wiejskie, 1936
  • Przykładowe projekty zagród wiejskich, 1938
  • Osadnictwo w Puszczy Kurpiowskiej, Warszawa 1939. mars.cbr.edu.pl:8443. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)]. – praca doktorska[3]
  • Planowanie osiedli wiejskich, 1939
  • Odbudowa i przebudowa wsi, 1945
  • Krótki zarys historii architektury, 1955
  • Regionalne formy architektury ludowej, 1955
  • Krótka charakterystyka tradycyjnych form architektury ludowej, [w:] Ze studiów nad budownictwem wiejskim, Warszawa 1957, s. 29–54
  • Zagadnienie systemu osiedleńczego na obszarach wiejskich, 1959[3].

Odznaczenia i ordery

Upamiętnienie

W 2016 Związek Kurpiów apelował o nazwanie ulic we wsiach i miastach na terenie regionu nazwiskami ważnych dla Kurpiów postaci historycznych, wśród nich Piaścika[8]. Patronuje ulicy w Nowogrodzie[9].

W setną rocznicę jego urodzin i prawie w pierwszą rocznicę śmierci w gmachu Politechniki Warszawskiej odsłonięto tablicę go upamiętniającą[3].

Przypisy

  1. ↑ 380 lat Szkoły Średniej Ogólnokształcącej w Łomży 1614–1994. Malanowska Aniela (red.). Warszawa: Wydawnictwo Fundacji „Historia pro futuro”, 1994, s. 400. ISBN 83-85408-32-0.
  2. ↑ a b c d e f g h Stanisław Pajka, Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny, Kadzidło: Niezależne Obywatelskie Stowarzyszenie „Kurpik”, 2008, s. 792, ISBN 83-916349-2-2, OCLC 711874552.
  3. ↑ a b c d e f g h i j Jerzy Smurzyński, Henryk Sierzputowski, Kurpiowski architekt i urbanista z Mątwicy. Prof. Franciszek Piaścik (1902–2001), [w:] Mirosław Grzyb (red.), Kurpie. Najważniejsi w dziejach, Ostrołęka: Związek Kurpiów, 2014, s. 155–166, ISBN 978-83-940655-2-2, OCLC 948874677 [dostęp 2022-08-20].
  4. ↑ a b Jerzy Smurzyński, Henryk Sierzputowski: Profesor Franciszek Piaścik. Serwis Historyczny Ziemi Łomżyńskiej, 2012-04-19. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)].
  5. ↑ Wykaz profesorów i docentów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 2000–2010, Franciszek Piaścik. bcpw.bg.pw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)]..
  6. ↑ M.P. z 2001 r. nr 12, poz. 189.
  7. ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 246.
  8. ↑ Związek Kurpiów apeluje: Nazwijmy ulicę imionami naszych bohaterów, www.eostroleka.pl [dostęp 2022-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-18] (pol.).
  9. ↑ Wykaz ulic Nowogród, mapa.livecity.pl [dostęp 2022-08-20] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-21].

Bibliografia

  • Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja 3, red. Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna, Warszawa 1993, s. 551
  • Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 1005 ISBN 83-223-2491-X
Dziekani Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej

Media użyte na tej stronie

POL Medal Zwycięstwa i Wolności BAR.svg
Baretka: Złoty Medal Zwycięstwa i Wolności
Odznaka-zasluzony-dzialacz-kultury PL.png
Polish decoration Zasłużony Działacz Kultury (Meritorious Culture Activist)
Franciszek Piaścik.jpg
Franciszek Piaścik - polski architekt, dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej