Friedrich Wegener

Friedrich Wegener (ur. 7 kwietnia 1907 w Varel, zm. 9 lipca 1990 w Lubece) – niemiecki lekarz patolog, który opisał chorobę ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (przez długi czas nazywaną ziarniniakiem Wegenera).

Rodzina

Friedrich Wegener był synem Friedricha Wegenera, który pracował w szpitalu St. Josefsstift w Varel, oraz Thyry Cecilii, nauczycielki gimnastyki. W 1934 ożenił się z Sophie Madsen, z którą miał siedmioro dzieci. Jego pierwsza żona zmarła w 1974, w 1975 ożenił się z Ursulą Zacharias.

Nauka i praca

Po ukończeniu szkoły średniej w 1926 rozpoczął studia na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium. Następnie przeniósł się na Uniwersytet Chrystiana Albrechta w Kilonii, gdzie w 1932 zdał egzamin lekarski i pracował do wiosny 1933 jako praktykant w zakładzie patologii. W tym czasie wstąpił do SA (wrzesień 1932), a 1 maja 1933 został członkiem NSDAP; należał również do NSDÄB.

W 1935 rozpoczął pracę w Instytucie Patologii na Uniwersytecie Wrocławskim, którą zaproponował mu Martin Staemmler (głoszący wyższość rasy aryjskiej nad innymi rasami), którego spotkał już na Uniwersytecie w Kilonii. W tym czasie, w 1936, opisał ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń[1]. W 1938 został podpułkownikiem korpusu medycznego.

W 1939 roku, po wybuchu II wojny światowej, przeniósł się do okupowanej Łodzi, gdzie został dyrektorem Instytutu Patologii, znajdującego się niedaleko getta Litzmannstadt. Podejrzewa się, że uczestniczył tam w eksperymentach medycznych, między innymi przeprowadzał sekcje zwłok więźniów, którym wstrzykiwano tlen do naczyń, aby wywołać zator powietrzny[2]. 16 maja 1944 polskie władze złożyły w Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Zbrodni Wojennych wniosek o ściganie Friedricha Wegenera, jednak nigdy nie był poszukiwany.

Po ogłoszeniu przez Niemcy kapitulacji dostał się do niewoli amerykańskiej i brytyjskiej, z której został uwolniony latem 1945. Do 1947 pracował jako robotnik rolny. W 1948 otrzymał stanowisko asystenta, a następnie lekarza, na Akademii Medycznej w Lubece. W 1970 przeszedł na emeryturę.

Dorobek naukowy

Oprócz opisania ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń miał wiele publikacji naukowych, w tym na temat objawów w żeńskich narządach płciowych w białaczce i w guzkowym zapaleniu tętnic, ostrego stłuszczenia wątroby w czasie ciąży, sztucznych pośmiertnych zatorów tłuszczowych.

W 1986 otrzymał Medal Honorowy od Mayo Clinic. W 1989 otrzymał nagrodę (i dożywotni tytuł) Master Clinician od American College of Chest Physicians.

Gdy w 2000 roku The Lancet i British Medical Journal ujawniły jego nazistowską przeszłość, rozpoczęto kampanię na rzecz zmiana nazwy choroby opisanej przez Friedricha Wegenera z „ziarniniak Wegenera” na „ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń”, a American College of Chest Physicians unieważnił przyznaną mu nagrodę.

Przypisy

  1. ↑ Wegener F. Űber generalisierte septische Gefäßerkrankungen. Verh Deut Pathol Ges 1936; 29: 202–10.
  2. ↑ Feder BJ. A Nazi past cast a pall on name of a disease „The New York Times” 22 stycznia 2008.

Bibliografia

  • Woywodt A, Matteson EL. Wegener’s granulomatosis – probing the untold past of the man behind the eponim. Rheumatology (Oxford) 2006; 45: 1303–6