Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska

Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska
Megaregion	Region Karpacki
Prowincja	Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska
Zajmowane jednostki administracyjne	Rumunia – okręg Bihor – okręg Sălaj – okręg Kluż – okręg Bistriţa-Năsăud – okręg Arad – okręg Hunedoara – okręg Alba – okręg Mureş – okręg Harghita – okręg Sybin – okręg Braszów

Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska (54) – prowincja fizycznogeograficzna Regionu Karpackiego, część właściwych Karpat. Leży w całości na obszarze Rumunii. Stanowi centrum historycznego Siedmiogrodu.

Prowincja fizycznogeograficzna "Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska" składa się z dwóch sąsiadujących regionów – Gór Zachodniorumuńskich i Wyżyny Transylwańskiej. O podobieństwie tych regionów stanowi ich wyżynno-górski charakter (Wyżyna – 600-700 m n.p.m., Góry – do 1847 m n.p.m.), budowa geologiczna i położenie – wewnątrz łuku Karpat.

Góry Zachodniorumuńskie mają postać zwartego masywu krystalicznego otoczonego młodszymi skałami osadowymi z dużym udziałem młodych skał magmowych. Z kolei Wyżyna Transylwańska jest zbudowana ze skał osadowych (do 2500 m miąższości) na podłożu krystalicznym i stanowi dawne dno morskie (później jeziorne). Pod koniec pliocenu i w plejstocenie masyw i dno zostały wypiętrzone wraz z całym blokiem Karpat – masyw uległ odnowieniu, a dno jeziora zmieniło się w wyżynę. Następnie obie jednostki zostały poddane intensywnej erozji rzecznej, wcinającej się do 250-300 m w głąb pierwotnej powierzchni.

Podprowincje Gór Zachodniorumuńskich i Wyżyny Transylwańskiej dzielą się na makroregiony:

• 541 Wyżyna Transylwańska
  • 541.1 Wyżyna Samoszu
  • 541.2 Równina Transylwańska
  • 541.3 Dolina Środkowej Maruszy
  • 541.4 Wyżyna Tyrnawska
  • 541.5 Kotlina Fogaraska
  • 541.6 Kotlina Sybińska
  • 541.7 Kotlina Haţeg
• 542 Góry Zachodniorumuńskie
  • 541.1 Masyw Biharu
  • 542.2 Góry Maruszy
  • 542.3 Góry Kereszu
  • 542.4 Góry Seş-Meseş

Bibliografia

• Krystyna Jawecka (red.) Mapa przeglądowa Europy. Rumunia. Skala 1:1 000 000, PPWK Warszawa-Wrocław 1983/84
• Jerzy Kondracki Fizycznogeograficzna regionalizacja Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii w układzie dziesiętnym, "Przegląd Geograficzny", tom LXVIII, z. 3-4, 1996, s. 457-466
• Jerzy Kondracki Karpaty, wydanie drugie poprawione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989, ​ISBN 83-02-04067-3​
• Andrzej Maryański Rumunia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973