GLs30

GLs30
Ilustracja
GLs30 w niemieckim muzeum Ziegeleimuseum Sondernheim
Producent

Polska ZREMB Gliwice

Lata budowy

1961–1964

Układ osi

B

Wymiary
Masa służbowa

4 000 kg

Długość

2910 mm[1]

Szerokość

1200 mm[1]

Wysokość

2145 mm[1]

Rozstaw osi skrajnych

845 mm[1]

Średnica kół

450 mm[1]

Napęd
Trakcja

spalinowa

Typ silników

S-322

Pojemność zbiorników paliwa

35 l

Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa

30 KM

Maksymalna siła pociągowa

1250 kG[1]

Rodzaj przekładni

mechaniczna

Prędkość konstrukcyjna

17 km/h[1]

Nacisk osi na szyny

2 t[1]

System hamulca

mechaniczny

Parametry użytkowe
Rozstaw szyn

500–750 mm[1]

Minimalny promień łuku

10 m[1]

Portal Transport szynowy

GLs30polska wąskotorowa lokomotywa spalinowa na tor szerokości 500–750 mm, przeznaczona dla przemysłu.

Geneza

Z powodu dużego zapotrzebowania na wąskotorowe lokomotywy w przemyśle i braku części zamiennych do starych zagranicznych konstrukcji, Zakłady Remontu Maszyn Budowlanych nr 5 w Gliwicach, które zajmowały się remontami takich lokomotyw, w przyzakładowym biurze konstrukcyjnym opracowały dokumentację techniczną lokomotywy z wykorzystaniem wyłącznie polskich podzespołów. Projekt został opracowany w 1957 roku[2]. Wprowadzono do produkcji w kolejnych latach trzy lokomotywy: GLs20, GLs25 i GLs30 o takiej samej konstrukcji, wszystkie napędzane tym samym modelem silnika, lecz rozwijające różną moc (oznaczenia lokomotywy pochodziły od ich mocy w koniach mechanicznych)[a]. Z uwagi na braki materiałów źródłowych, informacje o produkcji tych lokomotyw są jednak niepewne i rozbieżne[2]. Według części publikacji, produkcję seryjną lokomotyw GLs30 prowadzono w latach 1961–1964[1]. Według części publikacji powstało 160 lokomotyw GLs30[1][b]. W tym samym czasie produkcję wąskotorowych lokomotyw spalinowych rozpoczęły Fablok oraz ZNTK Poznań, z tego powodu przestały napływać zamówienia do zakładu w Gliwicach i zakończono produkcję tych lokomotyw. Przestawiono się natomiast na produkcję maszyn budowlanych. Obecnie można jeszcze spotkać te lokomotywy głównie w cegielniach.

Konstrukcja

Lokomotywy GLs30 są wyposażone w silnik wysokoprężny typu S-322 produkcji WSW Andrychów. Był to silnik dwucylindrowy, czterosuwowy, na olej gazowy[2]. Pojemność skokowa wynosiła 3,62 l, średnica cylindra 120 mm, a skok tłoka 160 mm[2]. Osiągał on w GLs30 moc 30 KM i liczbę 1200 obr./min[2]. Napęd na osie przekazywany jest poprzez 3-biegową skrzynię biegów z mechanizmem rewersowym, a następnie przez dwa wałki z osadzonymi na nich kołami zębatymi. Z tych kół, poprzez łańcuchy Galla, napęd przekazywany jest na koła. Silnik chłodzony jest przez ciecz o obiegu wymuszonym. Lokomotywa wyposażona jest w dwie piasecznice, które uruchamiane są mechanicznie oraz zbiornik paliwa o pojemności 35 litrów. W budce maszynisty fotel ustawiony jest bokiem do kierunku jazdy.

Uwagi

  1. Według Pokropiński 2009 ↓, s. 168-169 i 208, lokomotywy te miały też nieco inne wymiary, w tym rozstaw osi (największy w GLs25 – 930 cm), jednakże Malczewski 2002 ↓, s. 24 podaje takie same wymiary dla GLs25 i GLs30 (nie wymienia GLs20).
  2. Według jednak Malczewski 2002 ↓, s. 24, z uwagi na braki dokumentacji, nie można określić liczby wyprodukowanych lokomotyw nawet w przybliżeniu.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l Pokropiński 2009 ↓, s. 208.
  2. a b c d e Malczewski 2002 ↓, s. 24.

Bibliografia

  • Bogdan Pokropiński: Lokomotywy spalinowe produkcji polskiej. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2009, s. 168–170, 208. ISBN 978-83-206-1731-3. OCLC 751021126.
  • Marek Malczewski. Lokomotywy spalinowe GLs30 dla przemysłu. „Świat kolei”. 12/2002, 2002. ISSN 1234-5962. 

Media użyte na tej stronie