Gać (gmina Słupsk)

Artykuł

54°27′30″N 16°51′17″E

- błąd

38 m

WD

54°27'30"N, 16°51'17"E, 54°27'41"N, 16°51'8"E

- błąd

38 m

Odległość

0 m

Gać
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Słupsk

Liczba ludności (2021)

143[1]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-200[2]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0750630[3]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Słupsk
Mapa konturowa gminy wiejskiej Słupsk, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gać”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gać”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Gać”
Ziemia54°27′30″N 16°51′17″E/54,458333 16,854722

Gać (kaszb.Gac, niem.: Gatz) – wieś w Polsce położona na Równinie Sławieńskiej w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Słupsk[3][4]. Leży 16,5 km od centrum Słupska (11 km w linii prostej). Zachodnia granica wsi jest jednocześnie fragmentem granicy powiatu słupskiego i województwa pomorskiego. Na północ od wsi przepływa Moszczeniczka.

Nazwa wsi pochodzi od słowa gać, znaczącego tyle, co wiązka chrustu służąca do osłony, ewentualnie grobla lub tama.

Historia

VIII-X wiek – w Dolinie Moszczeniczki, około 1,5 km od obecnej zabudowy wsi, powstało grodzisko słowiańskie.

1463 – pierwszy zapis nazwy wsi: Gatz; Graf von Below nazywany Panem na Gaci; z tego roku pochodzi dokument nadający wieś w lenno rodowi von Below, który to nieprzerwanie przez 408 lat zamieszkiwał miejscowy majątek Wasserburg

1784 – lokalny spis odnotował istnienie folwarku, młyna wodnego, cegielni, kuźni, jeszcze jednego nowo powstałego folwarku Buchenhof oraz 27 dymów

1792 – ur. Heinrich von Below, przywódca religijnej sekty belowian (zm. 1855)

1809 – powstał budynek szkoły

1820 – powstanie sekty belowian

po 1855 – miejscowe dobra zostały zakupione przez Wilhelma von Zitzewitza] (1838-1925)

1925 – wieś została odziedziczona wraz z Sycewicami przez swojego ostatniego właściciela – Heinricha von Zitzewitz

1945Gatz jako Gać przyłączona do Polski

Schyłek lat 40. – we wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, które według stanu z 1 stycznia 1952 zajmowało 486 ha.

1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa słupskiego.

Infrastruktura

8 gospodarstw rolnych o powierzchni od 1 do 23 ha. Uprawy. Hodowla.

Najbliższa stacja kolejowa: Sycewice

Zabytki

  • dwór murowano-szachulcowy rodu von Below, w środkowej części barokowy z XVIII w. z falistymi naczółkami nad wystawką. W XIX w. rozbudowany o piętrowe alkierze i boczne skrzydła[5],
  • grodzisko słowiańskie,
  • cmentarz ewangelicki.

Zobacz też

Przypisy

  1. Strona gminy. Stan ludności 31.12.2021 [dostęp 2022-01-28]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 249 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 235, ISBN 978-83-7495-133-3.

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat słupski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu słupskiego, Polska
Słupsk (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Słupsk, Polska
POL GAĆ KAPLICZKA 001nn (36).jpg
Autor: Maria Golinski, Licencja: CC BY 2.5
Kapliczka, Gać