Georg Friedrich Steiner

Georg Friedrich Steiner (Jerzy Fryderyk Steiner)
Data i miejsce urodzenia

przed 3 października 1704
Toruń

Data i miejsce śmierci

przed 3 października 1766
Toruń

Zawód, zajęcie

białoskórnik, rysownik

Georg Friedrich Steiner (Jerzy Fryderyk Steiner, ur. przed 3 października 1704 w Toruniu, zm. przed 3 października 1766) w Toruniu – toruński białoskórnik i rysownik amator.

Biografia

Urodził się przed 3 października 1704 r. w Nowym Mieście Toruniu[1]. Pochodził z rodziny rzemieślniczej wyznania ewangelickiego[2][3]. Jego ojciec Jerzy był białoskórnikiem, który został wpisany do księgi obywateli Torunia w 1693 r. jako przybysz[2].

Georg Friedrich Steiner został ochrzczony w kościele Trójcy Świętej. Ukończył cztery klasy szkoły podstawowej[3]. Zgodnie z ówczesnym prawem i zwyczajami, po ukończeniu nauki w rodzinnym warsztacie odbył wędrówkę czeladniczą po warsztatach w Europie Środkowej[1]. Wędrówka odbyła się w latach 1724–1727[3]. Nie wiadomo, jakie miasta odwiedził Steiner. Z zachowanych źródeł wiadomo tylko, że ok. 1727 r. odwiedził Królewiec[1]. Zdaniem polskiego nowożytnika Stanisława Salmonowicza, Georg Friedrich Steiner mógł zwiedzić północne Niemcy, Wrocław i Kraków. Według badań niemieckiego historyka Reinholda Heuera, Georg Fredrich Steiner w maju 1729 r. przebywał w Malborku, gdzie być może planował osiąść[1].

W lipcu 1731 r. Georg Friedrich Steiner osiadł w Toruniu. Uzyskał prawa obywatelskie i uruchomił odziedziczony po ojcu warsztat. Zmarł w 1766 r., jego pogrzeb odbył się 3 października tego roku w nowomiejskim kościele ewangelickim w Toruniu[4].

Rysunki

W latach 1738–1745 wykonał co najmniej 128 rysunków z architekturą i panoramami Torunia oraz innych miast ziemi chełmińskiej. Rysunki miały być wydane przez Radę Miasta Torunia, jednak z niewiadomych przyczyn nie doszło do druku. W drugiej połowie XVIII wieku rysunku posiadał Samuel Luter Geret. Po jego śmierci rysunki Steinera trafiły do Samuela Tomasza Soemmerrina, który wyprowadził się z Torunia. Pod koniec XIX w. rysunki znajdowały się we Frankfurcie, skąd wróciły do Torunia w 1913 r. Rok później wykonano kopie fotograficzne rysunków. W 1919 r. władze Torunia kupiły rysunki. Zakupiony zbiór został przekazany Archiwum Miejskiemu. W 1925 r. 45 rysunków zostało wydanych przez Reinholda Heuera w formie książki. W 1945 r. zaginęły oryginalne prace[3].

Rodzina

W 1734 r. poślubił Dorotę Kaltenbach, córkę kuśnierza. Para miała co najmniej jedno dziecko. 6 stycznia 1746 r. na świat przyszedł Krystian Bogumił Steiner, prawnik i historyk[5]. Zdaniem Reinholda Heuera, Steiner miał jeszcze troje starszych dzieci, urodzonych w latach 1735, 1737 i 1740. Salmonowicz wyraził powątpienie w istnienie drugiego w kolejności[6].

Galeria

Przypisy

  1. a b c d Woźniak 1998 ↓, s. 26.
  2. a b Woźniak 1998 ↓, s. 25.
  3. a b c d Tylicka 2014 ↓, s. 286.
  4. Archiwum Państwowe w Toruniu, Nowomiejska Gmina Ewangelicka w Toruniu, sygn. 88, s. 170.
  5. Woźniak 1998 ↓, s. 25, 27.
  6. Woźniak 1998 ↓, s. 27.

Bibliografia

  • Teresa Tylicka. Rysunki Johanna Christiana Schreibera – toruńskiego artysty amatora z XVIII wieku. „Sztuka i Kultura”. 2, 2014. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. 
  • Woźniak Michał: Jerzy Fryderyk Steiner – życie i dzieło. W: Marian Biskup (red.): Toruń i miasta ziemi chełmińskiej na rysunkach Jerzego Fryderyka Steinera z pierwszej połowy XVIII wieku (tzw. Album Steinera). Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1998. ISBN 83-87639-04-4.

Media użyte na tej stronie

Torun kosciol sw Jerzego.jpg
Nieistniejący już kościół św. Jerzego w Toruniu widziany od południowego zachodu
Torun Ratusz Nowomiejski.jpg
Ratusz Nowomiejski w Toruniu (późniejszy kościół ewangelicki pw. Trójcy Świętej) widziany od strony północnej
Golub-Dobrzyń, miasto i zamek, XVIII w..jpg
Golub-Dobrzyń, miasto i zamek od wschodu w latach 1738-1745 według rysunku Georga Friedricha Steinera
Brodnica - Miasto i zamek 1738-1745.jpg
Miasto i zamek od zachodu w latach 1738-1745 według Georga Friedricha Steinera