Georg Henisch

Georg Henisch

Georg Henisch (słow. Juraj Henisch; ur. 24 kwietnia 1549 w Bardejowie, zm. 31 maja 1618 r. w Augsburgu) – niemiecki lekarz, pisarz, tłumacz i wydawca epoki humanizmu.

Życiorys

Rodzinne miasto opuścił w młodym wieku. Gimnazjum ukończył w Linzu, a następnie studiował na uniwersytecie w Wittenberdze, gdzie jego mentorem był Hieronymus Wolf, uczeń Melanchtona. Po dalszych studiach na uniwersytetach w Lipsku i Paryżu przeniósł się do Bazylei, gdzie w 1576 r. uzyskał stopień doktora. Tu został członkiem kolegium lekarskiego i dziekanem wydziału lekarskiego uniwersytetu w Bazylei. Następnie pod wpływem augsburskiego patrycjusza Marcusa Welsera, późniejszego burmistrza tego miasta, osiadł w Augsburgu. Pracował tam jako lekarz oraz nauczyciel w gimnazjum protestanckim, ucząc greki, łaciny, języka hebrajskiego i retoryki. Przez pewien czas był również zarządcą i inspektorem augsburskiej biblioteki miejskiej – w tym czasie opracował i opublikował pierwszy w dziejach katalog biblioteki publicznej.

Wydał drukiem blisko 70 pozycji, z czego 14 w Bazylei. Początkowo publikował w bazylejskim wydawnictwie Pietra Perny, ale już jego wydanie Hezjoda (1574) wyszło w słynnej oficynie założonej przez Johannesa Oporinusa. Był autorem szeregu dzieł nie tylko z zakresu medycyny (w tym wielu odkrywczych), lecz także z geografii, astronomii i innych dziedzin nauk przyrodniczych. W języku niemieckim wydał szereg prac o minerałach i roślinach leczniczych. Opublikował także obszerny, 400-stronicowy podręcznik arytmetyki. Tłumaczył i wydawał utwory pisarzy antycznych. Poza Hezjodem opublikował m.in. neoplatońskie pisma Gemistosa Plethona, teksty Kreteńczyka Dictysa i liczne fragmenty antycznych dzieł medycznych. Wiele swoich prac dedykował zamożnym augsburskim patrycjuszom, w tym członkom bogatej rodziny Fuggerów, a także cesarskiemu generałowi i dyplomacie Lazarusowi von Schwendi.

Do końca życia utrzymywał listowne kontakty z rodziną żyjącą w Królestwie Węgier oraz z wieloma działającymi tam profesorami i protestanckimi pastorami.

W Bardejowie imię Georga Henischa nosi zespół szkół (Spojená škola Juraja Henischa v Bardejove) składający się z gimnazjum i średniej zawodowej szkoły technicznej.

Bibliografia

• Monok István: Hungary and Transylvania and the European publishing centers in the seextenth century: the cases of Paris, Basel and Venice, w: „A divided Hungary in Europe. Exchanges, networks and representations, 1541-1699” vol. 1. „Study tours and intellectual-religious relationships” Cambridge Scholar Publishing, Newcastle upon Tyne, 2014, (s. 229-252) ​ISBN 978-1-4438-6686-6​