Geotrupes

Geotrupes
Latreille, 1792
Ilustracja
żuk gnojowy
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstawonogi
Gromadaowady
Podgromadaowady uskrzydlone
Rządchrząszcze
Nadrodzinażukokształtne
Rodzinagnojarzowate
PodrodzinaGeotrupinae
PlemięGeotrupini
RodzajGeotrupes

Geotrupes - rodzaj chrząszczy żukokształtnych z rodziny gnojarzowatych (Geotrupidae) i podrodziny Geotrupinae.

Opis

Żuki te posiadają kulistą buławkę czułków, gładkie, pozbawione guzków lub wyrostków przedplecze oraz wydatne guzy barkowe. Po zewnętrznej stronie goleni tylnych odnóży posiadają trzy poprzeczne listwy, licząc razem z wierzchołkową. Ubarwione są fioletowo, niebiesko lub zielono, przy czym barwa opalizująco-metaliczna pojawia się tylko u młodych imagines. Starsze osobniki są matowo czarne[1].

Występowanie

W Polsce występują 3 gatunki zaliczane współcześnie do tego rodzaju: Geotrupes mutator, żuk gnojowy (G. stercorarius) oraz G. spiniger. Wszystkie należą do podrodzaju nominatywnego[2][1].

Systematyka

Dawniej rodzaj ten podzielony był na kilka podrodzajów, które później wyniesiono do rangi rodzaju. Zaliczano tu m.in. obecne rodzaje Anoplotrupes i Typocopris[1]. Obecnie wyróżnia się tylko 3 podrodzaje i ponad 20 gatunków[2]:

  • Geotrupes sensu stricto Latreille, 1796
    • Geotrupes baicalicus Reitter, 1893
    • Geotrupes corinthius Fairmaire, 1886
    • Geotrupes folwarcznyi Cervenka, 2005
    • Geotrupes genestieri Boucomont, 1905
    • Geotrupes ibericus Baraud, 1958
    • Geotrupes jakovlevi Semenov, 1891
    • Geotrupes kashmirensis Sharp, 1878
    • Geotrupes koltzei Reitter, 1893
    • Geotrupes lenardoi Petrovitz, 1973
    • Geotrupes meridionalis Palisot de Beauvois, 1805
    • Geotrupes mutator (Marsham, 1802)żuk zmienny
    • Geotrupes olgae (Olsoufieff, 1918)
    • Geotrupes spiniger (Marsham, 1802)żuk pastwiskowy
    • Geotrupes stercorarius (Linnaeus, 1758)żuk gnojowy
    • Geotrupes thoracinus Palisot de Beauvois, 1805
  • Glyptogeotrupes Nikolaev, 1979
    • Geotrupes castaneipennis Reitter, 1887
    • Geotrupes crenulipennis (Fairmaire, 1891)
    • Geotrupes impressus Gebler, 1841
    • Geotrupes kuluensis Bates, 1891
    • Geotrupes molestus Faldermann, 1835
  • Stereopyge Costa, 1847
    • Geotrupes douei Gory, 1841

Przypisy

  1. a b c Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28a Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae laparosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
  2. a b Tree of genus Geotrupes na: BioLib.cz. [dostęp 2014-01-19].

Media użyte na tej stronie

Dor Beetle1.jpg
Autor: Sandy Rae, Licencja: CC BY-SA 3.0
Geotrupes stercorarius (Dor Beetle)