Gerd von Rundstedt

Gerd von Rundstedt
ilustracja
(c) Bundesarchiv, Bild 183-L08129 / CC-BY-SA 3.0
feldmarszałek feldmarszałek
Data i miejsce urodzenia

12 grudnia 1875
Aschersleben, Królestwo Prus, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1953
Hanower, Niemcy

Przebieg służby
Lata służby

18921945

Siły zbrojne

Kaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
War Ensign of Germany (1921–1933).svg Reichswehra
Balkenkreuz.svg Wehrmacht

Stanowiska

Naczelny Dowódca na Wschodzie
dowódca:
Grupa Armii Południe
Grupa Armii A

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa


II wojna światowa

podpis
Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu i mieczami Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Order Michała Walecznego I klasy (Rumunia)

Karl Rudolf Gerd von Rundstedt (ur. 12 grudnia 1875 w Aschersleben w Saksonii-Anhalt (Prusy), zm. 24 lutego 1953 w Hanowerze) – niemiecki wojskowy, feldmarszałek.

Młodość i I wojna światowa

Do armii pruskiej wstąpił w 1893, a w 1902 dostał się do elitarnej Akademii Wojskowej. Brał udział jako oficer w I wojnie światowej w sztabie generalnym na froncie wschodnim (w Turcji) i zachodnim (we Francji). Wojnę zakończył jako major i dowódca sztabu w dywizji.

Dwudziestolecie międzywojenne

Gerd von Rundstedt m.in. z Adolfem Hitlerem i Hermannem Göringiem w Prudniku podczas wizytacji Kraju Sudetów w 1938

W okresie międzywojennym jego znaczenie i pozycja w Reichswehrze rosły. W 1927 otrzymał stopień generała majora, w marcu 1929 generała porucznika, natomiast w 1932 został mianowany dowódcą 3 Dywizji Piechoty. W październiku 1938 uczestniczył w zajmowaniu przez Niemców Sudetów. W listopadzie 1938 odszedł w stan spoczynku, ale w sierpniu 1939 powrócił do służby.

II wojna światowa

W czasie kampanii wrześniowej dowodził Grupą Armii „Południe”, m.in. w bitwie nad Bzurą. 3 października 1939 stanął na czele Naczelnego Dowództwa na Wschodzie – Oberkommando Ost (Ober-Ost), które sprawowało pełnię władzy na okupowanych polskich obszarach do 26 X 1939. W kampanii francuskiej Rundstedt był dowódcą Grupy Armii „A”, która w maju 1940 odegrała istotną rolę w przełamaniu linii alianckiej obrony. 19 lipca 1940 został awansowany do stopnia feldmarszałka. W tym okresie był zaangażowany w planowanie Operacji „Lew morski”, mając dowodzić wojskami lądowymi. Gdy zrezygnowano z jej realizacji, przejął dowodzenie całością wojsk okupacyjnych i zarządzał budową umocnień nadmorskich w Holandii, Belgii i Francji.

Po wybuchu wojny z ZSRR w 1941 dowodził Grupą Armii „Południe”. Początkowo jego armia wolno posuwała się do przodu, później osiągnęła większe sukcesy, zdobywając Odessę, Kijów i Charków.

Von Rundstedt był przeciwny kontynuowaniu ofensywy w zimie, ale jego poglądy nie zostały wzięte pod uwagę. W listopadzie przeszedł zawał serca, ale nie wyraził zgody na leczenie w szpitalu, chcąc dalej dowodzić uderzeniem na Rostów, do którego wojska niemieckie dotarły 21 listopada. Kontruderzenie radzieckie odrzuciło armię Rundstedta. Wbrew rozkazom Hitlera wycofał swoje wojska, co wprawiło Führera we wściekłość. Odwołał Rundstedta i zastąpił go generałem Waltherem von Reichenauem.

W marcu 1942 Rundstedt został wyznaczony do organizowania obrony w zachodniej Europie (obszaru operacyjnego „Zachód”). Konflikt dowódczy z Erwinem Rommlem spowodował, że bezpośrednie dowodzenie wojskami pancernymi we Francji przejął Hitler. Rommel uważał, iż siły pancerne muszą znajdować się blisko wybrzeży, by szybko zareagować na ewentualny desant; Rundstedt z kolei twierdził, iż pozbawi to wojska pancerne manewru i narazi na ostrzał okrętowy. W czerwcu 1944 von Rundstedt nalegał, by zawrzeć porozumienie pokojowe z aliantami (miał nawet powiedzieć Keitlowi „Zakończcie wojnę, bando idiotów)”, Hitler usunął go i na jego miejsce mianował gen. Gunthera von Klugego. 2 lipca 1944 ponownie przeszedł w stan spoczynku. Po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 przewodniczył sądowi honorowemu badającemu sprawy oficerów podejrzanych o współudział w spisku. 9 września 1944 powrócił na stanowisko głównodowodzącego obszaru „Zachód”. W grudniu 1944 nadzorował niemieckie kontruderzenie w ArdenachOperację Wacht am Rhein. 7 marca 1945, obarczony winą za niepowodzenia został ponownie (i ostatecznie) zdymisjonowany, a jego stanowisko głównodowodzącego na froncie zachodnim objął feldmarszałek Albert Kesselring. 1 maja 1945 został pojmany przez amerykańską 36 Dywizję Piechoty. Podczas przesłuchania doznał drugiego zawału.

Po wojnie

(c) Bundesarchiv, Bild 146-2007-0220 / CC-BY-SA
Gerd von Rundstedt z synem po aresztowaniu

Był oskarżony o zbrodnie wojenne w Polsce, ZSRR i na Zachodzie, ale ze względu na zły stan zdrowia przed sądem nie stanął i w maju 1949 wyszedł na wolność. W Norymberdze zeznawał jako świadek. Mieszkał aż do śmierci w 1953 w Hanowerze.

Jego jedyny syn, porucznik dr Hans Gerd von Rundstedt, w 1948 zmarł na raka.

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b c d e f g Rundstedt, von, Gerd - TracesOfWar.com, www.tracesofwar.com [dostęp 2021-06-24].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
War Ensign of Germany (1921–1933).svg
War flag of Weimar Republic with iron cross (1921–1933).
Balkenkreuz.svg
Insignia of the German Armed Forces in WWII.
DEU EK 1Kl 1939Clasp BAR.svg
Baretka: Krzyż Żelazny I Klasy (1914) z okuciem ponownego nadania 1939 (III Rzesza).
DEU EK 2Kl 1939Clasp BAR.svg
Baretka: Krzyż Żelazny II Klasy (1914) z okuciem ponownego nadania 1939 (III Rzesza).
DEU Ehrenkreuz des Weltkrieges Frontkaempfer BAR.svg
Baretka: "Krzyż Honoru za Wojnę 1914/1918" (Niemcy, III Rzesza) – dla Frontowców (z mieczami).
ROU Mihai Viteazul Order 2000 1Class BAR.svg
Baretka: Order Michała Walecznego (model 2000) – I Klasa – Rumunia.
DEU EK Ritter oak-sword BAR.svg
Baretka: Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu i Mieczami (III Rzesza).
Flag of Weimar Republic (war).svg
War flag of Weimar Republic with iron cross (1921–1933).
Gerd von Rundstedt Signature.svg
Gerd von Rundstedt's signature
Bundesarchiv Bild 146-2007-0220, Gerd von Rundstedt in Gefangenschaft.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 146-2007-0220 / CC-BY-SA
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
von Rundstedt and son whilo a prisoner in Wiesbaden
s/sgt. Brisecha
HUN Order of Merit of the Hungarian Rep (military) 1class BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Orderu Zasługi Węgier) – odmiana wojskowa.
Bundesarchiv Bild 183-L08129, Gerd v. Rundstedt.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-L08129 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Gerd v. Rundstedt

Generalfeldmarschall Gerd von Rundstedt

[Gerd von Rundstedt mit Marschallstab (Porträt)]

Abgebildete Personen:

Adolf Hitler in Neustadt.jpg
Adolf Hitler w Neustadt (obecnie Prudnik)
WMacht H OF10 GenFeldmarschall01 h 1942.svg
Autor: F l a n k e r, Marshall baton from Media:Hoheitszeichen Kfz Generalfeldmarschall.svg by Fornax, Licencja: CC BY 3.0
Rang insignia of the German Wehrmacht until 1945; here: shoulder board Heer (Army), version only until 1942.
  • Rank: – Generalfeldmarschall (en: General Field Marshall) OF-10
  • Basic colour: to all service branches — “deep red”.