Wojkowice Kościelne (gmina)

Wojkowice Kościelne
gmina wiejska
1865-1941, (de jure do 1949) i 1973–75[1]
Państwo

 PRL

Województwo

1919–39: kieleckie (II RP)
1946-49: śląskie
1973–75: katowickie

Powiat

będziński (do 1975)

Siedziba

Wojkowice Kościelne
Ząbkowice

Powierzchnia (1974)

49,92[2] km²

Populacja (1974)
• liczba ludności


5.336[3]

Szczegółowy podział administracyjny (1973)
Liczba gromad

6

brak współrzędnych
Portal Polska

Wojkowice Kościelne – dawna gmina wiejska, istniejąca de facto do 1941 roku, a formalnie do końca 1949 roku[1] oraz w latach 1973–1975[4] w woj. kieleckim, woj. śląskim i woj. katowickim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą gminy były Wojkowice Kościelne (po wojnie Ząbkowice).

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu będzińskiego w guberni piotrkowskiej[5][6].

W okresie międzywojennym gmina Wojkowice Kościelne należała do powiatu będzińskiego w woj. kieleckim.

Gminę zniesiono pod okupacją z dniem 15 marca 1941, tworząc z niej gminę Ząbkowice (Zombkowitz)[7]. Po wojnie utrzymano de facto ten stan; według publikacji z 1946 i 1948 roku[8][9][10] istniała po wojnie gmina Ząbkowice[11][12].

Formalnie, tzn. przez administrację polską, gminę Wojkowice Kościelne zniesiono dopiero 1 stycznia 1950 roku, jej obszar "włączając" głównie do formalnie aktywowanej gminy Ząbkowice, a także częściowo do gmin Bobrowniki i Łagisza[13].

Gminę Wojkowice Kościelne reaktywowano 1 stycznia 1973 roku[14] w powiecie będzińskim, w woj. katowickim. W jej skład weszły sołectwa Podwarpie, Trzebiesławice, Tuliszów, Ujejsce, Warężyn i Wojkowice Kościelne[14][15].

27 maja 1975 roku gmina została zniesiona a jej obszar włączony do miasta Ząbkowice[16].

1 lutego 1977 miasto Ząbkowice przyłączono do Dąbrowy Górniczej, oprócz Podwarpia, Trzebiesławic, Tuliszowa, Warężyna i Wojkowic Kościelnych, które włączono do gminy Siewierz[17][18]. W rzeczywistości, w skład Dąbrowy Górniczej z obszaru miasta Ząbkowice weszły: Ząbkowice właściwe, ponadto Ujejsce (należące w latach 1973–75 do gminy Wojkowice Kościelne), Bugaj, Sikorka i Tucznawa (należące w latach 1973–75 do gminy Ząbkowice) oraz Błędów, Kuźniczka Nowa, Łazy, Łęka, Łosień, Okradzionów i Rudy (należące w latach 1973–75 do gminy Łosień). 1 stycznia 1993 Trzebiesławice wyłączono z gminy Siewierz i włączono do Dąbrowy Górniczej[19].

Przypisy

  1. a b Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. kieleckiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską; w czasie II wojny światowej oraz tuż po niej przejściowo pod nazwą gmina Ząbkowice.
  2. Wykaz powierzchni jednostek podziału terytorialnego dla potrzeb statystycznych, stan w dniu 1 I 1974. GUS, 1974
  3. Ludność miast i gmin w powiatach województwa katowickiego w 1974 roku. Stan w dniu 31 XIII, Oddział Statystyki Społecznej WUS, Katowice, 1975
  4. Do 31 grudnia 1949 oraz od 1 stycznia 1973 do 26 maja 1975
  5. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  6. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  7. Amtsbezirk Zombkowitz
  8. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946) wydany przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947
  9. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  10. Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
  11. Składająca się z Ząbkowic i 10 gromad: Antoniów, Bielowizna, Marianki, Sikorka, Trzebiesławice, Tuliszów, Ujejście, Warężyn, Wojkowice Kościelne i Wygiełzów
  12. Organizacja i represje władzy okupacyjnej
  13. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  14. a b Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  15. Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
  16. Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 88
  17. Dz.U. z 1977 r. nr 3, poz. 13
  18. Dz.U. z 1977 r. nr 3, poz. 15
  19. Dz.U. z 1992 r. nr 100, poz. 500

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).