Gniazda

Gniazda

Hniezdne

Kościół w Gniazdach
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Powiat	Lubowla
Starosta	Viktor Selep[1]
Powierzchnia	17,98[2] km²
Wysokość	534[3] m n.p.m.
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość	1414[4] 79,03[5] os./km²
Nr kierunkowy	+421 52[3]
Kod pocztowy	065 01[3]
Tablice rejestracyjne	SL
Położenie na mapie kraju preszowskiego Gniazda
Położenie na mapie Słowacji Gniazda
49°18′N 20°38′E/49,300000 20,633333
Strona internetowa

Gniazda^[6] (słow. Hniezdne, węg. Gnézda) – wieś (obec) na Słowacji w kraju preszowskim, powiecie Lubowla. Położona jest nad Popradem. Przez Gniazda przebiega droga krajowa nr 77.

Gniazda po raz pierwszy pojawiają się w dokumentach w 1286 roku^[7][8]. Był to dokument sprzedaży sołtystwa tej włości. Kościół istniał już w 1212 roku.

Krótko w połowie XII wieku Gniazda przynależały do Polski. W 1412 roku w ramach zastawu spiskiego powróciły w granice Królestwa Polskiego wchodząc w skład dominium lubowlańskiego (które potraktowano jako ziemie odzyskane). W 1769 roku wraz z całym Spiszem zajęte przez wojska austriackie, oficjalnie stały się częścią Monarchii Habsburgów w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej w 1772 roku.

W XVIII wieku w Gniazdach działał szpital, a później także uzdrowisko. Do dziś pozostały tylko źródła wody mineralnej.

Demografia

Według danych z 2001 roku Gniazda zamieszkiwało:

• 95,55% Słowaków
• 2,44% Cyganów
• 1,29% Niemców
• 0,29% Ukraińców
• 0,29% Czechów
• 0,07% Polaków
• 0,07% Rusinów

Skład wyznaniowy wyglądał następująco:

• 91,68% katolicy rzymscy
• 5,38% grekokatolicy
• 0,36% ewangelicy
• 0,14% prawosławni
• 0,07% husyci czechosłowaccy
• 1,87% bezwyznaniowcy
• 0,29% nie określono

Zabytki

• kamienice mieszczańskie budowane od XVII wieku w stylu późnorenesansowym, a następnie późnobarokowym;
• barokowy kościół parafialny pw. św. Bartłomieja z 1820 roku z odrestaurowanymi barokowymi ołtarzami;
• szkoła z 1840;
• ratusz z 1880.

Gospodarka

W miejscowości swoje zakłady ma firma BGV, s.r.o. zajmująca się produkcją alkoholu do celów spożywczych i przemysłowych. W Gniazdach działa najnowocześniejsza rafineria alkoholu na Słowacji.

Przypisy

Bibliografia

• Gniazda, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 620 .
• www.turystyka.piwniczna.pl. turystyka.piwniczna.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-18)].