Gołasze-Dąb

Artykuł

53°0′7″N 22°25′21″E

- błąd

38 m

WD

53°1'N, 22°24'E

- błąd

20482 m

Odległość

1894 m

Gołasze-Dąb
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Kulesze Kościelne

Liczba ludności (2011)

150[1][2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-208[3]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0400337[4]

Położenie na mapie gminy Kulesze Kościelne
Mapa konturowa gminy Kulesze Kościelne, po lewej znajduje się punkt z opisem „Gołasze-Dąb”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Gołasze-Dąb”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Gołasze-Dąb”
Ziemia53°00′07″N 22°25′21″E/53,001944 22,422500

Gołasze-Dąbwieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Bartłomieja Apostoła w Kuleszach Kościelnych[6].

Historia

W obrębie późniejszej okolicy szlacheckiej Gołasze mieszkała rodzina szlachecka posługująca się przydomkiem Golas, (Gołas). Z czasem przyjęli oni nazwisko Gołaszewski herbu Kościesza[7].

W 1471 r. zapisywano dane o Stefanie, Stanisławie i Bartłomieju na Gołasiach. W roku 1493 wśród fundatorów kościoła w Kuleszach Rokitnicy wymieniony Maciej z Gołasz Dąb[8].. Popis pospolitego ruszenia z 1528 roku wzmiankuje wieś Seło Gołasi Dubowych zemiane. Mieszkało tu 10 rycerzy zobowiązanych do służby wojskowej oraz 1 wdowa.

W 1580 r. dziedziczyli tu:

  • Stanisław Golas Górka
  • Matys syn Bartosa
  • Matis syn Rosłana z Kuleszy Byków
  • pół włóki należało do chłopów

Inni Gołaszewscy:

  • Jan Gołaszewski był burgrabią zambrowskim od 1641 roku
  • w XVIII w. dziedziczył tu między innymi Albin żonaty z Zuzanną Gołaszewską, jego synem był Bartłomiej, który został prezesem Trybunału Apelacyjnego we Lwowie
  • Antoni Gołaszewski
  • Jan Klemens Gołaszewski
  • Walenty Gołaszewski, syn Tomasza i Agnieszki z Wnorowskich, sprzedał 1784 r. część swoją na wsi Gołasze-Dąb Józefowi Gołaszewskiemu, synowi Piotra i Domicelli z Gołaszewskich[7]

W 1827 r. wieś liczyła 25 domów i 185 mieszkańców[8].

Szkołę parafialną notowano tu w 1828 roku. Uczyło się w niej 10 chłopców i 1 dziewczyna. Nauczyciel: Józef Kaczyński.

W 1867 r. miejscowość włączono do gminy Wysokie Mazowieckie[7].

Pod koniec XIX w. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich określa Gołasze jako starodawne gniazdo szlacheckie w powiecie mazowieckim, gmina Wysokie Mazowieckie, parafia Kulesze[8].

W czasie spisu powszechnego z 1921 r. notowano tu 30 domów i 192 mieszkańców[7].

6 sierpnia 1944 wojska niemieckie rozstrzelały 10 osób, w tym troje dzieci (nazwiska ofiar zostały ustalone) a wieś całkowicie spaliły[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Gołasze-Dąb w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 319 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. a b c d Gmina Kulesze Kościelne :: Powiat Wysokomazowiecki :: Województwo podlaskie | Historia, www.kuleszek.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  8. a b c Gołasze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 663.
  9. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 216.

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat wysokomazowiecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
Kulesze Kościelne (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Kulesze Kościelne, Polska