Gocław (województwo mazowieckie)

Artykuł52°0′36″N 21°33′17″E
- błąd38 m
WD52°0'36.0"N, 21°33'16.9"E, 51°57'N, 21°36'E
- błąd14 m
Odległość0 m
Gocław
wieś
Ilustracja
Kościół pod wezwaniem NMP Królowej Polski w Gocławiu
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatgarwoliński
GminaPilawa
Liczba ludności (2011)815[1][2]
Strefa numeracyjna25
Kod pocztowy08-440[3]
Tablice rejestracyjneWG
SIMC0683884[4]
Położenie na mapie gminy Pilawa
Mapa konturowa gminy Pilawa, u góry znajduje się punkt z opisem „Gocław”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gocław”
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego
Mapa konturowa powiatu garwolińskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Gocław”
Ziemia52°00′36″N 21°33′17″E/52,010000 21,554722

Gocławwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Pilawa[4][5].

Historia

Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego. Położona jest ok. 50 km od Warszawy, przy trasie Warszawa-Lublin.

Historia wsi sięga roku 1536, kiedy to król Zygmunt August zalesione jeszcze wtedy tereny wraz z dobrami osieckimi, przekazał kupcowi Filipowi Szlichtingowi, w celu wykarczowania[7]. W 1564 podczas lustracji osadniczej zarejestrowano 20 włók kmiecych, jedną wójtowską i 1 plebańską z 16 zabudowaniami na przełomie borów osieckiego i starogrodzkiego (Gocław)[8]. Podczas wojen szwedzkich 1670–1680 wieś Gocław oraz folwark Żelazna ocalały od zniszczeń podczas gdy z 449 zabudowań starostwa osieckiego spalono ponad 64. W 1783 doszło do podziału gospodarczo-administracyjnego starostwa osieckiego i regulacji gruntów na terenie wsi Gocław. Jej zakończenie doprowadziło do zmian w uposażeniu ziemią chłopów. Gocław ze swoimi 25 gospodarstwami, podobnie jak Lubice, Kolonka Żelazna-wieś, Grzebowilk, Zawadki został włączony do folwarku Żelazna. Gocław uzyskał wówczas rolne przydatki (obecnie nazwane przydawki) jako wynagrodzenie za nieużytki lub płodność posiadanych gruntów.

Podczas powstania styczniowego, w dniu 25 sierpnia 1863 r. na gruntach folwarku Żelazna niedaleko zabudowań dworskich (obecnie zabudowania te znajdują w Gocławiu ul. Kolonia Gocław) oddział powstańczy "Dzieci Warszawskich" dowodzony przez pułkownika Ludwika Żychlińskiego stoczył bitwę z Rosjanami pod dowództwem generała Mullera von Zakamelskiego. W bitwie tej ranny został sam Żychliński; Według jego relacji oddział stracił około 100 w zabitych i znaczną liczbę rannych; lecz i Moskale musieli ponieść znaczne straty, bo włościanie ze Żelazny mówili, że mieli śmiertelnie rannego pułkownika Kurgaczewa i więcej jak 40 oficerów zabitych. W efekcie powstania ukazem carskim chłopi z Gocławia otrzymali na własność parcele leśne wydzielone z gruntów dworskich.

Religia

W 1907 r. w Gocławiu powstała parafia mariawicka, której życie religijne było skupione wokół kościoła pw. Przenajświętszego Sakramentu. W 2008 ten zabytkowy kościół został jednak sprzedany prywatnemu nabywcy, a następnie rozebrany. Do dziś po tej wspólnocie religijnej zachował się niewielki cmentarz.

Od 1937 r. w Gocławiu znajduje się rzymskokatolicka parafia pw. NMP Królowej Polski, której życie religijne skupione jest wokół modernistycznego kościoła.

Urodzeni w Gocławiu

Przypisy

  1. Wieś Gocław w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2018-12-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-11-20].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 316 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  7. J. Leskiewiczowa, Dobra osieckie w okresie gospodarki folwarczno – pańszczyźnianej XVI – XIX w., Wrocław 1957, s. 13.
  8. J. Leskiewiczowa, Dobra osieckie w okresie gospodarki folwarczno – pańszczyźnianej XVI – XIX w., Wrocław 1957,tabela s. 15.

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat garwoliński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu garwolińskiego, Polska
Pilawa (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Pilawa, Polska
Kościół w Gocławiu.jpg
Autor: Uki138, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kosciol w Goclawiu