Gorzyń

Gorzyń

wieś
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	międzychodzki
Gmina	Międzychód
Liczba ludności (2003)	363[1]
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	64-400[2]
Tablice rejestracyjne	PMI
SIMC	0183443
Położenie na mapie gminy Międzychód Gorzyń
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Gorzyń
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Gorzyń
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego Gorzyń
52°33′56″N 15°53′45″E/52,565556 15,895833
Strona internetowa

Gorzyń – średniej wielkości wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Międzychód. Miejscowość zlokalizowana jest przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 24 z drogą wojewódzką 160, 4 km na południe od Międzychodu. Gorzyń leży nad jeziorem Gorzyńskim, największym w gminie Międzychód zbiornikiem wodnym.

Nazwa

Miejscowość ma metrykę średniowieczną. Nazwa notowana w 1424 jako Gorzen, 1429 Gorzenya, 1564 Gorzyn, 1881 Górzyn, 1921 Gorzyn. Pochodzi ona od nazwy osobowej Gorzan formy słowiańskiego imienia Gorzysław lub od staropolskiego czasownika gorzeć czyli palić się^[3][4].

Historia

Wieś szlachecka Gorzen (Gorzeji) położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego^[5].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej^[6]. Gorzyń należał do okręgu międzychodzkiego tego powiatu i stanowił odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas Harlem^[6]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 256 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 18 dymów (domostw)^[6]. Wzmiankowany był wówczas także Gorzyń młyn (1 dom, 6 osób)^[6].

W 1881 miejscowość jako Górzyn leżącą w powiecie międzychodzkim nad jeziorem Tredlem opisał XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Podaje on trzy lokalizacje: miejscowość Górzyn, folwark Kozia oraz Gorzeński młyn. Miejscowość miała 3585 morg rozległości. Znajdowały się niej 22 domy, w których mieszkało 300 mieszkańców z czego 254 ewangelików oraz 46 katolików. Wymienionych zostało w miejscowości także 18 analfabetów. Znajdowały się w niej również dwie gorzelnie oraz urząd pocztowy trzeciej klasy^[7].

21 grudnia 1939 o świcie na przejeździe kolejowo-drogowym w miejscowości doszło do wypadku, w wyniku którego podróżujący samochodem jedyny syn gauleitera Greisera Eckhardt zginął w zderzeniu z pociągiem wraz z 2 towarzyszącymi mu osobami. W miejscu tragedii postawiono w czasie wojny obelisk, który w 1945 został przez mieszkańców usunięty, a w jego miejscu do dziś znajduje się drewniany krzyż^[8].

Podział administracyjny

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gorzyń, po jej zniesieniu w gromadzie Międzychód. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

• 

  Przejazd kolejowo-drogowy na drodze nr 24

• 

  Były budynek dworca kolejowego

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. III, E-I, hasło "Gorzyn". Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1997, s. 260. ISBN 83-87795-45-3.
• Stanisław Urbańczyk: Słownik staropolski tom II (D—H), hasło "Gorzeć". Wrocław-Warszawa-Kraków: Pracownia, Polska Akademia Umiejętności, 1956, s. 463.
• "Monografia Międzychodu" Jerzy Zysnarski, lipiec 2005

Linki zewnętrzne

• Górzyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 735 .