Gospodarka przestrzenna

Gospodarka przestrzenna – całokształt działań biernych i czynnych dotyczących podmiotów i przedmiotów związanych z organizacją użytkowania przestrzeni. Celem gospodarki przestrzennej jest zarówno ochrona określonych wartości przestrzeni, jak i racjonalne kształtowanie przestrzeni przez stymulowanie procesów gospodarczych. Działania ochronne obejmują dążenie do zachowania równowagi pomiędzy elementami naturalnymi środowiska, a wytworami działalności ludzkiej. Natomiast kształtowanie przestrzeni to działanie przekształceniowe związane z nowymi kierunkami rozwoju społeczno-gospodarczego.

Na gospodarkę przestrzenną składają się następujące rodzaje działalności:

  • koordynacyjno-regulacyjna – pełniona przez administrację rządową lub samorządową polegająca na podejmowaniu decyzji przestrzennych w sprawach przeznaczenia i sposobu zagospodarowania gruntów na podstawie ustaleń planów miejscowych lub przy ich braku – na podstawie przepisów ogólnych;
  • inwestycyjna – prowadzona przez podmioty gospodarcze państwowe, samorządowe i prywatne w myśl ich własnych celów i zadań;
  • kontrolna – prowadzona w trybie nadzoru przez administrację rządową (wojewódzką lub resortową) z punktu widzenia zgodności z prawem.

W ramach gospodarki przestrzennej wyróżnia się:

Formy gospodarki przestrzennej:

Od początku lat 90. w Polsce funkcjonuje kierunek studiów: gospodarka przestrzenna. Przygotowuje on do zawodów związanych z administracją regionalną i instytucjami samorządowymi (planiści, urbaniści, specjaliści do spraw gospodarki gruntami, rozwoju regionalnego). Kształci także przyszłych zarządców nieruchomościami, rzeczoznawców majątkowych oraz pośredników w obrocie nieruchomościami.

Literatura

  • Ryszard Domański: Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14800-4.
  • Jerzy Parysek: Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM w Poznaniu, 2007. ISBN 83-232-1713-0.
  • Artur Hołuj: Problemy i dylematy planowania przestrzennego w różnych typach jednostek terytorialnych. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, No140/2011, 2011.

Linki zewnętrzne