Grabice (województwo lubuskie)

Grabice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

krośnieński

Gmina

Gubin

Liczba ludności (2013)

281[1]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

66-629[2]

Tablice rejestracyjne

FKR

SIMC

0909294

Położenie na mapie gminy wiejskiej Gubin
Mapa konturowa gminy wiejskiej Gubin, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabice”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabice”
Ziemia51°51′59″N 14°41′58″E/51,866389 14,699444
Strona internetowa

Grabice (niem. Reichersdorf[3], łuż. Rychartojce)[4] – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Grabice. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grabice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Miejscowość położona 10 km na południe od Gubina, na skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 285 z drogą powiatową Czarnowice – Mielno, liczy około 330 mieszkańców.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi Grabice pochodzi z 1158 roku[5][6]. W 1449 roku wieś nosiła nazwę Reichartstorff[3]. Najpierw należała do gubińskiego klasztoru (Kloster vor Guben), następnie w XVII wieku do rozmaitych rodzin szlacheckich, a na koniec od roku 1845 do rodziny Friedricha Wilhelma Reimnitza[7][8][3]. Grabice to wieś w typie zabudowy zwanej wielodrożnicą, charakteryzująca się zabudową kalenicową i szczytową z okresu XIX i XX wieku. Od roku 1870 do 1875 posiadłość została częściowo podzielona i w 1928 roku definitywnie sprzedana[9]. Do wsi obok folwarku, należała gospoda, wiatrak, oraz plantacja owoców o której istnieniu napomknięto podczas pierwszej wzmianki w dokumentach. Powstał również w XVIII wieku jednopiętrowy dwór, który był przebudowany w XIX wieku i na początku XX[9]. W 1939 roku Grabice liczyły 300 mieszkańców[8].

We wsi znajduje się pomnik przyrody – dąb szypułkowy, obwód 750 cm. W 1948 roku w Grabicach była cegielnia parowa w której wypalano 200 000 sztuk cegieł dziennie[8], a która w 1961 roku uległa likwidacji[10].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[11]:

  • dwór - pałac klasycystyczny z XVII/XVIII wieku, ceglany, wzniesiono pod koniec XVIII wieku. To parterowa, podpiwniczona budowla założona na planie prostokąta, nakryta dachem mansardowym. W środku zachodniej elewacji frontowej znajduje się piętrowy ryzalit. Umieszczono w nim poprzedzone tarasem i schodami wejście główne. Bardzo skromny detal architektoniczny zdobi elewacje[12]. Prawdopodobnie dwór był kilkakrotnie remontowany, jednak nie spowodowało to znaczniejszych przekształceń jego bryły. W czasie jednej z dwudziestowiecznych modernizacji zamurowano część okien i zbudowano nowszą facjatę w elewacji frontowej[3].

Przypisy

  1. ↑ Rozmieszczenie ludności w gminie według miejscowości. Gmina Gubin. [dostęp 2015-11-16].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 333 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ a b c d Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 239.
  4. ↑ Rudolf Lehmann: Historisches Ortslexikon für die Niederlausitz Band 2. Die Kreis Cottbus, Spremberg, Guben und Sorau. 2011. ISBN 978-3-941919-90-7.
  5. ↑ [1] - Maja Błażejewska
  6. ↑ Zygmunt Traczyk w bibliografii Ziemia Gubińska 1939-1949 na s. 229 podaje, że w dokumentach po raz pierwszy została wspomniana w roku 1562 i taką samą datę podają Zeszyty Gubińskie nr 5 na s. 22
  7. ↑ Dyrektor gubińskiego gimnazjum
  8. ↑ a b c Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 229
  9. ↑ a b Gubińskie Towarzystwo Kultury - Zeszyty Gubińskie nr 5 s. 22
  10. ↑ Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 230
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 13. [dostęp 2013-01-24].
  12. ↑ Jest to schodkowy gzyms i opaski okienne

Bibliografia

  • Gubińskie Towarzystwo Kultury - Zeszyty Gubińskie nr 5 s.22
  • Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 229-234. ISBN 978-83-88059-54-4.
  • Garbacz Krzysztof: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 239. ISBN 978-83-919914-8-2.
Gmina Gubin
Sołectwa
Pozostałe miejscowości

Herb gminy Gubin

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
POL gmina Gubin COA.jpg
Herb gminy Gubin
Powiat krośnieński (województwo lubuskie) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu krośnieńskiego, Polska