Granica białorusko-rosyjska

Granica międzypaństwowa
Mapa
Państwa graniczące

 Białoruś
 Rosja

Okres istnienia

od 1991

W obecnym przebiegu

od 18 grudnia 1990

Długość

1283[1] km

Granica białorusko-rosyjska – lądowa granica międzypaństwowa Białorusi i Federacji Rosyjskiej. Jej długość wynosi 1283 km[1]. Powstała w 1991 roku po uzyskaniu niepodległości przez Białoruś. Przebiega po dawnej granicy administracyjnej między Białoruską SRR i Rosyjską FSRR.

Przebieg

Na północy granica rozpoczyna się w trójstyku z granicami łotewsko-rosyjską i białorusko-łotewską. Na południu kończy się w trójstyku z granicami: białorusko-ukraińską i rosyjsko-ukraińską. Obwodami sąsiadującymi z granicą białorusko-rosyjską po stronie białoruskiej są: obwód homelski, mohylewski i witebski. Po stronie rosyjskiej są to: obwód briański, pskowski i smoleński.

Historia

Białoruska SRR i Rosyjska FSRR

Granice Białoruskiej SRR (kolor zielony) i planowane granice Litewsko-Białoruskiej SRR (kolor niebieski) w 1920 roku

Białoruska SRR została utworzona 1 stycznia 1919 roku. W jej skład wchodziły w całości dawne gubernie Imperium Rosyjskiego: mińska, mohylewska, grodzieńska, prawie cała gubernia witebska, pięć zachodnich powiatów guberni smoleńskiej, cztery północne powiaty guberni czernihowskiej i po jednym powiecie guberni wileńskiej i suwalskiej. Już 16 stycznia tego samego roku Komitet Centralny Rosyjskiej Partii Komunistycznej (bolszewików) postanowił wyłączyć ze składu Białoruskiej SRR gubernie: witebską, mohylewską i smoleńską, pozostawiając w niej tylko mińską i grodzieńską. Następnie Białoruska SRR została połączona z Litwą w Litewsko-Białoruską SRR. Z jej składu wyłączono powiat rzeczycki i włączono go do Rosyjskiej FSRR. Dalsze zmiany granic między republikami radzieckimi zostały przerwane przez wojnę polsko-bolszewicką. Po wyparciu wojsk polskich z Białorusi w 1920 roku, władze radzieckie odtworzyły Białoruską SRR. Jej terytorium składało się jedynie z 6 niecałych powiatów guberni mińskiej (52,4 tys. km², 1,5 mln mieszkańców)[2].

Stan obecny

Status granicy państwowej z Federacją Rosyjską został określony postanowieniem Rady Najwyższej Republiki Białorusi z 11 czerwca 1993 roku. Istnieją także umowy międzynarodowe między Białorusią i Rosją, w których kraje uznały nawzajem swoją integralność terytorialną w istniejących granicach. Faktyczny przebieg granicy białorusko-rosyjskiej po dawnej granicy administracyjnej pomiędzy Białoruską SRR i Rosyjską FSRR został potwierdzony już wcześniej, 18 grudnia 1990 roku. Obecnie status granicy reguluje Umowa o przyjaźni, dobrosąsiedztwie i współpracy pomiędzy Republiką Białorusi i Federacją Rosyjską z 21 lutego 1995 roku[3].

Przejścia graniczne

Na granicy białorusko-rosyjskiej nie prowadzi się kontroli granicznych (z wyjątkiem samochodów ciężarowych)[4]. Granica może być swobodnie przekraczana w każdym jej punkcie.

W grudniu 2014 Białoruś przywróciła kontrole celne na granicy[5][6].

Oceny

Niektórzy białoruscy działacze polityczni i kulturalni krytykują fakt, że granica białorusko-rosyjska jest całkowicie otwarta i nie wyznaczona w terenie. Białoruski radykalnie prawicowy poeta i działacz polityczny Sławamir Adamowicz uważa Rosję za poważne zagrożenie dla Białorusi i potencjalnego agresora. Wśród szeregu działań mających na celu obronę niepodległości państwa, postuluje wytyczenie w terenie granicy białorusko-rosyjskiej w formie pasa zaoranej ziemi[7].

Przypisy

  1. a b Интерактивная карта (ros.). Государственный пограничный комитет Республики Беларусь. [dostęp 2020-05-07].
  2. Валерый Пазднякоў: Еўрапейскія граніцы Беларусі: нялёгкая гісторыя пытання (biał.). Nowaja Jeuropa, 2008-09-10. [dostęp 2018-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-15)].
  3. Граница Республики Беларусь (ros.). Państwowy Komitet Pograniczny Republiki Białorusi. [dostęp 2018-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-30)].
  4. Пункты пропуска через границу Республики Беларусь (ros.). Państwowy Komitet Pograniczny Republiki Białorusi. [dostęp 2018-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-08)].
  5. Ludmiła Anannikova: Łukaszenka wkurzył się na Putina i uszczelnił granicę z Rosją. wyborcza.pl, 2014-12-09. [dostęp 2018-06-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-08)].
  6. Белоруссия восстановила таможенный контроль на границе с Россией (ros.). Radio Swoboda, 2014-12-08. [dostęp 2018-06-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-08)].
  7. Міхась Скобла: Славамір Адамовіч: На ўсходзе ў нас — патэнцыйны агрэсар (biał.). Radio Swaboda, 2014-03-17 10:50. [dostęp 2018-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-21)].

Media użyte na tej stronie

Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Flag of Austria-Hungary (1867-1918).svg
Flag of the Austro-Hungarian Monarchy (1867-1918)
Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg
The Ottoman flag of 1844–1922. Late Ottoman flag which was made based on the historical documents listed in the Source section. Note that a five-pointed star was rarely used in the star-and-crescent symbol before the 19th century.
Flag of the German Empire.svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
Belarus 1997 CIA map.jpg
Relief map of Belarus.
Flag of Germany (1867–1918).svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
State flag of Persia (1907–1933).svg
State flag of Iran (1907-1933)
Flag of Korea (1899).svg
Flag of Korea (1899)
Mapa Lit-Biełu 1919.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0

Map of planned border (thick blue line) for the en:Lithuanian–Belorussian Soviet Socialist Republic (commonly known as Litbel) superimposed on state borders in 1922.

  Germany
  Latvia
  Poland
  Lithuania
  Klaipėda Region (detached from Germany by the Treaty of Versailles)
Note: all cities have their current names, except for three cities in the Kaliningrad Oblast as their names were radically changed after the World War II.
Flag of China (1912–1928).svg
National Flag of the Republic of China, used between 1912–1928. Also known as "Five-colored flag".