Grzegorz Nowik

Grzegorz Nowik

Grzegorz Nowik (ur. 10 lipca 1954 w Warszawie[1]) – instruktor harcerski, harcmistrz, historyk harcerstwa, pisarz publicysta. Profesor zwyczajny[2] doktor habilitowany historii[3], pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN[4]. Kierownik Działu Historii i Badań Naukowych Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Redaktor naczelnyPrzeglądu Historyczno-Wojskowego[5] (20002009), zastępca dyrektora Wojskowego Biura Badań Historycznych (20042009), przewodniczący ZHR w latach 2016–2021.

Życiorys

Od 1963 harcerz 22 Warszawskiej Drużyny Harcerzy w Hufcu ZHP Warszawa Praga-Południe, od 1968 drużynowy zuchów, następnie od 1970 – harcerzy, szczepowy 22 Szczepu „Watra” od 1972 do 1986 (z przerwami), przewodniczący Kręgu Instruktorskiego Szczepu od 1982 Uczył się w technikum poligraficznym i prowadził tam drużynę harcerską (matura w 1974).

W 1973 zainicjował z hm. Stanisławem Czopowiczem stworzenie pierwszych w Warszawie niejawnych struktur „niepokornego harcerstwa”. Komendant I i IV Zlotu Środowisk Niezależnych, w latach 1980–1982 wiceprzewodniczący Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego Chorągwi Stołecznej ZHP, redaktor „Bratniego Słowa”, I przewodniczący Kapituły Harcerza Rzeczypospolitej w Warszawie. Publikował poza oficjalnym obiegiem książki harcerskie, m.in. Aleksandra Kamińskiego, wskazywał ingerencje cenzury – np. w książce „Andrzej Małkowski”.

W 1979 ukończył studia na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego, jego praca magisterska Geneza i powstanie Koła Instruktorskiego im. Mieczysława Bema otrzymała w tym roku II miejsce w konkursie na prace magisterskie[6]. Doktorant Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk.

W 1981–1984 członek Rady Chorągwi Stołecznej ZHP[7].

Jako członek Rady Naczelnej ZHP, na znak protestu 26 czerwca 1982 opuścił jej obrady i wystosował wraz z 4 innymi instruktorami pisemny protest do prezydium rady w sprawie zdelegalizowania Rady Porozumienia KIHAM[8].

Pierwszy Marszałek Unii Najstarszych Drużyn Harcerskich Rzeczypospolitej.

W latach 1980–1990 kierował kształceniem instruktorów w KIHAM, ruchu Płaskiego Węzła i Ruchu Harcerskim Rzeczypospolitej w Warszawie, prowadził kilka kursów podharcmistrzowskich „Szkoła za lasem” i współorganizował kilkanaście kursów przewodnikowskich, rozpoczynając każdy z nich wykładem „karafka La Fontaine’a”, współorganizator Duszpasterstwa Harcerek i Harcerzy w Warszawie. W latach 80 XX w. w jego domu mieściła się niezależna drukarnia.

W 1989 współzałożyciel Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej i członek Krajowego Komitetu Odrodzenia ZHP. W 1995 zorganizował Szczep „Watra” w Zalesiu Górnym, do 1999 był przewodniczącym komisji instruktorskiej Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy ZHR, w okresie 2000–2004 komendant Piaseczyńskiego Związku Drużyn, obecnie członek komisji instruktorskiej Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy ZHR. W latach 2008–2010 był członkiem Rady Naczelnej Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej z wyboru[9].

W latach 2016–2021 przez dwie kadencje pełnił funkcję Przewodniczącego ZHR.

Książki

  • Grzegorz Nowik: Osmy Ulan Beliny, Generał brygady Jozej Marian Smolenski „Kolec” (1894–1978). Maciej Smolenski. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2008. ISBN 978-83-7399-291-7.
  • Grzegorz Nowik: Straż nad Wisłą. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2002. ISBN 83-88794-55-8.
  • Grzegorz Nowik: Zanim złamano Enigmę. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2004. ISBN 83-7399-099-2.
  • Juliusz Englert, Grzegorz Nowik: Marszałek Józef Piłsudski. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2007. ISBN 978-83-7399-221-4.
  • Grzegorz Nowik: Zanim złamano „Enigmę” rozszyfrowano Rewolucję. Polski radiowywiad podczas wojny z bolszewicką Rosją 1918–1920. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2010. ISBN 978-83-7399-425-6.

Bibliografia

Przypisy

  1. Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945-2000, wyd. Arkadiusz Wingert, Kraków 2010, s. 425
  2. Home, The Institute of Political Studies of the Polish Academy of Sciences [dostęp 2019-09-11] (ang.).
  3. Prof. dr hab. Grzegorz Władysław Nowik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-02-17].
  4. Profesorowie nadzwyczajni. Instytut Studiów Politycznych PAN. [dostęp 2011-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-21)].
  5. PRZEGLĄD HISTORYCZNO-WOJSKOWY – Wojsko Polskie – Departament Wychowania i Promocji Obronności. [dostęp 2007-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-27)].
  6. Harcerstwo, nr 11–12, listopad-grudzień 1988
  7. Historia Chorągwi Stołecznej Związku Harcerstwa Polskiego w latach 1956–2006 kadencjami pisana. T. I. Warszawa: Chorągiew Stołeczna ZHP, 2006, s. 272-273.
  8. W czerwcu 1982 władze ZHP zdelegalizowały Radę Porozumienia; na znak protestu 5. członków Rady Naczelnej ZHP (Grzegorz Nowik, Andrzej Jaczewski, Wojciech Wróblewski, Kazimierz Wiatr, Wiesław Pietruszak) 26 VI 1982 opuściło jej obrady i wystosowało do Prezydium pisemny protest.. [dostęp 2007-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-30)].
  9. Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej: Rada Naczelna. [dostęp 2010-04-25].

Media użyte na tej stronie

Grzegorz Nowik.jpg
Autor: Wszechnica FWW, Licencja: CC BY 3.0
Prof. Grzegorz Nowik, historyk i instruktor harcerski.